Абай Құнанбаев осы күнгі Семей облысындағы Шыңғыс тауын жайлаған Тобықты руынын ішінде 1845 жылы туған. Абайдың өз әкесі — Құнанбай, атасы — Өскембай, арғы атасы — Ырғызбай. Аталарының барлығы да ру ішінде үстемдік жүргізген адамдар.
Абай - ақын, ағартушы, жазба қазақ әдебиетінің, қазақ әдеби тілінің негізін қалаушы, философ, композитор, аудармашы, саяси қайраткер, либералды білімді исламға таяна отырып, орыс және еуропа мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды көздеген реформатор. Абай ақындық шығармаларында қазақ халқының әлеуметтік, қоғамдық, моральдық мәселелерін арқау еткен. Абай Шығыс пен Батыс мәдениеті мен өркениетін жетік білген. Бірқатар әлем ойшылдарының еңбектерімен жақсы таныс болған. Болашақ ақынның дүниеге көзқарасының қалыптасуына оның озық ойлы орыс зиялы қауымының өкілдерімен араласуы орасан зор ықпал етті. Абай — ұлы ақын әрі ойшыл. Ол өз төңірегіндегі адамдардың, жақындары мен шәкірттерінің бойындағы өз халқына риясыз берілгендікті, оның мүдделерін қорғау қасиеттерін қолдап отырды. Ұлы ақын жас ұрпақты имандылыққа, адамгершілікке, ғылым-білім үйренуге шақырды. жастарды бес нәрседен — өсектен, өтіріктен, мақтаншақтықтан, еріншектіктен, бекер мал шашпақтықтан қашық болуға, бес асыл іске — талап етуге, еңбекті сүюге, терең ойлай білуге, қанағатшыл болуға, қайырымды рақымшылық жасауга шақырды.
Абай жастардың бойындағы кеселді кемістіктерді, арсыздық пен ұятсыздықты, дөрекі надандықты тәрбие және білім беру арқылы жоюға үндеді. Ақын ол үшін қазақ балаларын оқытатын мектептерді көптеп салуды жақтады.
Саша: – Менде де бәрі жақсы.Ия,жазғы демалысымды Алматыда өткіземін деп шештім.Сенің уақытың болса,мені қала ішін аралатып,таныстыра аласың ба?
Әлібек: – Әрине,жүр кеттік!Бізге жақын жерде қаланың символына айналған әрі ең әдемі субұрқақ "Шығыс күнтізбесі" бар.
Саша: – Субұрқақтың есімі қызық екен.Неге олай атаған?
Әлібек: – Өйткені,субұрқақ Шығыс халқының 12 жылдық күнтізбесі бейнесін береді.
Саша: – Түсінікті.Ал субұрқақтың сыртқы көрінісі қандай?Субұрқаққа жеткенше біліп алғым келеді.
Әлібек – Субұрқақтың сыртқы көрінісі киіз үйдің жоғары бөлігіне ұқсайды.Ортасындағы Күн түріндегі композиция қызғылт түсті.Субұрқақ түбінде смальт мәрмәр тастардан мозаикалар жабыстырылған.
Саша: – Керемет!Көруге асықпын.
Әлібек: – Онда тездетейік.Әлі аралайтын жерлер көп-ақ!
Абай - даналықтың бастауы.
Жоспар.
Кіріспе.
Негізгі бөлім.
1. Абай - біртуар дара тұлға.
2. Абайдың шығармашылығы.
Қорытынды.
Абай Құнанбаев осы күнгі Семей облысындағы Шыңғыс тауын жайлаған Тобықты руынын ішінде 1845 жылы туған. Абайдың өз әкесі — Құнанбай, атасы — Өскембай, арғы атасы — Ырғызбай. Аталарының барлығы да ру ішінде үстемдік жүргізген адамдар.
Абай - ақын, ағартушы, жазба қазақ әдебиетінің, қазақ әдеби тілінің негізін қалаушы, философ, композитор, аудармашы, саяси қайраткер, либералды білімді исламға таяна отырып, орыс және еуропа мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды көздеген реформатор. Абай ақындық шығармаларында қазақ халқының әлеуметтік, қоғамдық, моральдық мәселелерін арқау еткен. Абай Шығыс пен Батыс мәдениеті мен өркениетін жетік білген. Бірқатар әлем ойшылдарының еңбектерімен жақсы таныс болған. Болашақ ақынның дүниеге көзқарасының қалыптасуына оның озық ойлы орыс зиялы қауымының өкілдерімен араласуы орасан зор ықпал етті. Абай — ұлы ақын әрі ойшыл. Ол өз төңірегіндегі адамдардың, жақындары мен шәкірттерінің бойындағы өз халқына риясыз берілгендікті, оның мүдделерін қорғау қасиеттерін қолдап отырды. Ұлы ақын жас ұрпақты имандылыққа, адамгершілікке, ғылым-білім үйренуге шақырды. жастарды бес нәрседен — өсектен, өтіріктен, мақтаншақтықтан, еріншектіктен, бекер мал шашпақтықтан қашық болуға, бес асыл іске — талап етуге, еңбекті сүюге, терең ойлай білуге, қанағатшыл болуға, қайырымды рақымшылық жасауга шақырды.
Абай жастардың бойындағы кеселді кемістіктерді, арсыздық пен ұятсыздықты, дөрекі надандықты тәрбие және білім беру арқылы жоюға үндеді. Ақын ол үшін қазақ балаларын оқытатын мектептерді көптеп салуды жақтады.
"Шығыс күнтізбесі" субұрқағы туралы диалог.
Әлібек: – Сәлем,Саша!
Саша: – Сәлем,Әлібек!Қалайсың?
Әлібек: – Жақсы,өзің ше?Алматыға қош келдің, достым!
Саша: – Менде де бәрі жақсы.Ия,жазғы демалысымды Алматыда өткіземін деп шештім.Сенің уақытың болса,мені қала ішін аралатып,таныстыра аласың ба?
Әлібек: – Әрине,жүр кеттік!Бізге жақын жерде қаланың символына айналған әрі ең әдемі субұрқақ "Шығыс күнтізбесі" бар.
Саша: – Субұрқақтың есімі қызық екен.Неге олай атаған?
Әлібек: – Өйткені,субұрқақ Шығыс халқының 12 жылдық күнтізбесі бейнесін береді.
Саша: – Түсінікті.Ал субұрқақтың сыртқы көрінісі қандай?Субұрқаққа жеткенше біліп алғым келеді.
Әлібек – Субұрқақтың сыртқы көрінісі киіз үйдің жоғары бөлігіне ұқсайды.Ортасындағы Күн түріндегі композиция қызғылт түсті.Субұрқақ түбінде смальт мәрмәр тастардан мозаикалар жабыстырылған.
Саша: – Керемет!Көруге асықпын.
Әлібек: – Онда тездетейік.Әлі аралайтын жерлер көп-ақ!