6. Мәтінді оқып, өзіңе түсініксіз сөздерді белгіле. Кемпірқосақ
Қапырық ыстықтан кейін бұлт қоюланып, нөсерлетіп
жаңбыр жауады. Жаңбыр басылған соң бұлт сейіліп, көк-
жиектен батып бара жатқан Күн көрінеді. Дәл осы кезде
тарап бара жатқан қара бұлттың арасынан жерге қарай иіл-
ген алып доға тәрізді кемпірқосақ пайда болады. Оның бір-
бірімен жарыса астасқан жеті жолағы жеті түрге боялған.
Сонда кемпірқосақ дегеніміз не? Аспан күмбезінде мұндай
ғаламат қайдан пайда болады?
Бұған себепші болған нәрсе былайша ақ болып көрін-
генімен, шындығында, жеті түстен тұратын жарық сәуле
кәдімгі күннің жарығы екен.​

Жері байдың елі бай

«Жері байдың елі бай» демекші , қазақ елінің ұлан байтақ жері былай тұрсын, оның табиғаты мен өнеркәсіп жөнінен ерекшеленеді. Еліміздің әрбір жерінде неше түрлі кен орындар,пайдалы қазбалар өндіріледі.

Қазақстан мұнай мен газ, химиялық өнеркәсібі өте бай ел. Көмір де қазып алынады. Химиялық өнеркәсіпте алтын, күміс, темір, мыс, қорғасын, мырыш және т.б бар. Пайдалы қазбалардан негізінен ванадий, скандий, теллур алынады.

Сарыарқа мен Атырау, Алтай мен Қаратау қойнаулары алтын сандық іспеттес. Қазақстан қазба, қазына байлық жағынан дүниежүзіндегі ең бай деген 10 елдің ішіне кіреді.

Қазақстан әлемде вольфрам, қорғасын, барий қорынан 3 орын, мыс мөлшерінен 4 орын, уран рудасынан 5 орын, темір 7 орын, қалайы мен никельден 8 орын, көмір мен газ қорынан 9 орын алады. Мұнай қоры жөнінен Парсы шығанағындағы елдер, Латын Америкасы, Ресей, АҚШ кейінгі 13 орында алады. Қазақстанның геологиялық құрылысы даму ерекшеліктері пайдалы қазбалардың түзілуіне әсер етті. Пайдалы қазбалар 3 топқа бөлінеді:

1. Жанатын

2. Рудалы

3. Рудасыз

Жанатын пайдалы қазбалар көбінесе шөгінді жыныстарда кездеседі.

Рудалы пайдалы қазбалар көбінесе кристалды тау жыныстарында болады.

Рудасыз пайдалы қазбалар магмалық шөгінді жыныстарда кездеседі.

Қазақстанда 6000 нан астам пайдалы қазбалардың кен орындары бар.

Еліміз өзге шетелдіктермен саудаласып, экономикасын дамытуда.

Всвязи с большим разнообразием культурных растений отраслевой состав земледелия сложен. большую часть продукции дает полеводство. его ключевая отрасль — зерновое хозяйство. доля россии в мировом производстве зерна составляет около 3%. зерновые культуры занимают более половины всех посевных площадей. сбор зерна и урожайность зерновых культур в россии составляют около 80 млн т и 19 ц/га. важнейшая зерновая культура россии — пшеница (более 50% сбора). она достаточно теплолюбива и плохо переносит кислые почвы. поэтому ее посевы в основном в южных районах страны. из-за сурового климата россии большая часть посевов этой культуры приходится на яровую пшеницу, высеваемую весной. ее сеют в степях поволжья, урала, сибири, в нечерноземной зоне россии. урожайность озимой пшеницы, которая высевается осенью, выше, так как она использует влагу осенних и зимних  осадков . но она плохо переносит морозы, поэтому выращивается на юге центрально-черноземного района и на северном кавказе.