12654321ььь

16.01.2022 18:27 •  Қазақ тiлi

6 сынып. 1-тоқсан. Тоқсандық жиынтықбағалау Оқушының аты – жөні Сыныбы Оқылым. Отбасы – сыйластық, түсіністікорнағанорта, кішкентайОтан, табиғатсыйлағанкереметтердіңбірі. Отбасы – мемлекеттіңдұрысқалыптасуыныңеңбастытірегі, балатәрбиесініңеңалғашқыұжымы. Жекеадамныңбойындағыар-ұятын, ақыл-ойын, адамгершілігін, мәдениеттілігінтәрбиелеудеотбасы – алғашқықадам. «Отанотбасынанбасталады» дегеннақылсөздідәлелретіндеалсақболады. Отбасындақұндылықтармолболуыкерек. Сондағанаәротбасындатәрбиелен қанұрпақотбасылықмахаббатқа, ата-анамейірімінебөленіп, болашақтаОтанымыздыңдамуынаайтарлықтайүлесқосаалатыназамаболыпшығады. Бұлқасиеттертектәрбиеарқылыкелетінінұмытпауымызкерек. Қазіргіжаһанданукезеңіндеөмірсүр қанжастаросықұндылықтыбағалайалмайтынсияқты. Себебіотбасындағыбалатәрбиесінтүрлі. ОсыкездеданаӘл-Фарабидіңмынасөзіойғакеледі: «Білімалмасбұрын, мықтытәрбиеніқалыптастырукерек, тәрбиесізалғанбілімқоғамғаөтеқауіпті». Кезкелгенадамныңержетіпөсуі, бойындағыалғашқыадамгершілікбелгілеріотбасындақалыптасады, сондықтандатуғанүйдіңжылуы – оныңсанасындак қталып, мәңгіесіндежүреді. 1. Мәтінгетірекболатынсөздердітабыңыз. A)Отан, отбасы, бала, тәрбие, B) Отан, бала, мақал-мәтелдер C) Отан, ұлттықдәстүр, ұя D)Отан, әке, тәрбие, Әл-Фараби 2. «Отанотбасынанбасталады» мәтелінесәйкескелетінойдыанықтаңыз. A) Барлықадамдаротбасынаншыққан. B) Отбасы берекесі ата-анаға байланысты. C) Отбасы шағын мемлекет, сондықтан барлығы тату болу қажет. D) Отанның келешегі отбасында қаланады. 3. Тыңдалым мәтінінің мазмұны бойынша «шын» ақпаратты белгілеңіз. №р/р Мәтіндегі ақпараттар Шын Жалған 1. Әке – асқар тау, ана – қайнар бұлақ 2. Отбасындағы бала тәрбиесін гаджеттер ауыстыруда 3. Әл-Фараби барлығы сыйластықтан басталады деген 4. Бос орынға қажетті сөзді қойып, сөйлемді толықтырыңыз. /сыйластықтан, тәрбиеден, салттан, әкеден, отбасынан/ Отан басталады. 5. Сұраққа толық жауап жазыңыз. Отбасының бала тәрбиесіне қатысы қандай? Оқылым Ауыл – дәстүрлі қазақ қоғамында ежелден қалыптасқан ұғым. Ж.Әбдірашев: «Ауыл – қаланың анасы, анасын ұмытпайды баласы» - деген екен. Ауыл – әр халықтың, соның ішінде қазақ халқының алтын бесігі, темірқазығы. Ұлтымыздың салт-дәстүрі, қаны мен жаны сол ауылдан басталады. Халық мақтанышына айналған әйгілі арыстарымыздың бәрі де сол ауылдан шыққан. Сондықтан да елімізді көркейтуге осы бастан өз үлесімізді қосуға тиіспіз. Ал біздің үлесіміз – сапалы білім алып, ел болашағын ойлайтын азамат болу. «Ауыл түбі –бірлік, қауым түбі – тірлік» деген мақал ауылдың және рухани маңыздылығын білдіреді. Ауыл адамдары қала адамдарына қарағанда салтты берік ұстанады, қарапайым, жомарт, ашық, кішіпейіл, бауырмал, мейірімді болып келеді. Себебі ұлттық салт-дәстүр, әдет-ғұрып барлығы ауылда жақсы сақталған. Ауыл адамдары кеш ұйықтап, ерте тұрады. Ауылда таза ауа, дала тып-тыныш болады. Қала өмірі тынымсыз тірліктен тұрады. Таңнан кешке дейін көліктің дауысы құлақ тұндырады. Қаптаған халық, у да шу. Қала адамдары барлық жаңалықтан хабардар, бірақ көбіне өзімшіл болып келеді 1. Берілген тұжырымдардан бір «жалған» ақпаратты анықтаңыз. Тұжырым Шын Жалған А Ауылда ұлттық салт-дәстүр, әдет-ғұрып сақталмаған. В Қалада халық көп, көшелері у да шу. С Ауылдың ауасы таза, даласы тып-тыныш болады. 2. Мәтіннен берілген сөздердің антонимін табыңыз. Бүгіннен (антоним) - 3. Мәтіннен берілген сөздердің синонимдерін табыңыз. Қолы ашық (синоним) - 4. Сөйлемдерді мәтін мазмұны бойынша рет-ретімен орналастырыңыз (1, 2, 3). Мәтіндегі ақпараттар Реті Ауыл - қаланың анасы, анасын ұмытпайды баласы. Қала өмірінде тынымсыз тірлік көп. «Ауыл түбі - бірлік, қауым түбі – тірлік». 2. Сұраққа толық жауап жазыңыз. Ауыл адамдары қандай? Жазылым Берілгенүштапсырманыңбірінтаңдап, жазбажұмысынорындаңыз. Сөздердіорфографиялықнормағасайжазып, қосымшалардыдұрысжалғаңыз, жазбажұмысыңыздареттік, жинақтықсанесімдерді, сөйлемсоңындақойылатынтынысбелгілердіорындықолданыңыз. 1. Қазіргіқазақауылыменқаланыңтыныс-тіршілігі Жазғыдемалыскезіндеауылдағытуыстарыңызқалағақыдырыпкелді. Қонақтарменқаланыаралауғашықтыңыз. Қайжерлергеапарасыз? Неге? Қалаөмірініңерекшелігінжәнебарғанжерлеріңізтуралысипатта ңыз. 2. Отан отбасынан ба