Денисс2017

03.05.2021 16:31 •  Қазақ тiлi

6 сынып. 3-тоқсан. №2. Бөлім «Қазақстан және Ұлы Жібек жолы», «Жер байлығына аяулы көзқарас»

Сөйлеу әрекетінің түрлері Оқылым Жазылым
Оқу мақсаты 6.3.3.1-орта көлемді шығармаларды түсіну, тақырыбы мен негізгі ойды анықтау

Бағалау критерийі - Мәтін мазмұнына бойынша сай тақырып қояды, негізгі ойды анықтайды

- тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, постер, сызба-кесте жасайды.
Ойлау дағдыларының деңгейі Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындылу уақыты 20-25 минут

Оқушының аты – жөні
Сыныбы

Оқылым

Мәтінді тыңда. Төмендегі кестені толтыр. Ақпараттың дұрыс, бұрыстығын тап.

Мәтінге ат қояды
1)


Ұлы Жібек жолы – Қытай мен Еуропа елдерінің арасын байланыстырған сауда жолы. Ұлы Жібек жолының кей тармақтары сол кезде-ақ іске қосылған. Негізінен, «лазурит жолы», «нефрит жолы» және «құндыз жолындағы» сауда қызып тұрды Біздің заманымызға дейін I мыңжылдықтың ортасында «дала жолы» іске қосылды. «Дала жолы» арқылы Қытай жібегі мен Иран кілемі жеткізіліп тұрды.
«Ұлы Жібек жолы» ежелгі атау емес, ол 1877 жылы пайда болған. Оны қолданысқа енгізген белгілі неміс географы Фердинанд фон Рихттофен. Жолдың бұлай аталуына сауданың негізгі заты – Қытайдан шығарылатын жібек мата себеп болды.
Ұлы Жібек жолы ежелгі Қазақстан жерімен де өткен. Ең негізгі сауда жолы Тянь-Шань тау , Сырдария, Талас, Шу, Іле аңғарлары аркылы Қытайға ұласкан, Жолдың ендігі бір бөлігі Яқсарт, Сейхун деп аталған Сырдария, Орал (Жайық) өзендерін жағалай ары қарай Қаратеңіз маңы, Византия мен Батыс Еуропа жерлеріне дейін созылып жатты.Осындай жолдардың бойында Исфиджаб, Усбаникент, Отырар, Түркістан, Тараз, Сауран, Сығанақ, Сарайшық, Жаңакент сияқты ірі қалалар болған. Бұл қалалардың өркендеуіне Ұлы Жібек жолының тигізген әсері мол. Қалалар мен далаларды, тау етектерін сақтар, үйсіндер, қаңлылар, кейіннен түргеш, қарлұқ, оғыз, кыпшақ, қимақ сияқты ежелгі түркі тайпалары мекендеген.

2. Берілген ақпараттардың ішінен мәтін мазмұнына сай келетін 2 дұрыс тұжырымды анықтаңыз.

Ақпараттар Дұрыс Бұрыс
«Ұлы Жібек жолы» ежелгі атау емес, ол 1878 жылы пайда болған.
Ұлы Жібек жолы ежелгі Қазақстан жерімен де өткен.
Жолдың бұлай аталуына сауданың негізгі заты – Жапониядан шығарылатын жібек мата себеп болды.


Ә) Мәтін мазмұны бойынша 3 сұрақ құрастырыңдар.



3. Мәтіннен 3 етістікті тауып , осы шаққа, өткен шаққа, келер шаққа қойып жазыңдар.



Жазылым
«Ұлы дала елі» деген тақырыпта эссе жазыңыз. (50-60 сөз).