6 - сыныпқа қазақ тілінен арналған тест сұрақтары І нұсқа
А блогы
1. Дара сөзді табыңыз.
А) Әке - шеше В) Аялдама С) Жезқазған Д) Жер шары
2. Көнерген сөздер нешеге бөлінетінін табыңыз.
А) 1 В) 5 С) 2 Д) 3
3. Сапалық сын есімді тіркесті табыңыз.
А) Орманды алқап В) Өнерлі жігіт С) Аттылы адам Д) Көк шөп
4. Бір сыңары қосымшалы, қайталама қос сөзді табыңыз.
А) сөйлей - сөйлей В) айтып - айтпай С) өз - өзінен Д) жалт - жұлт
5. Құрамында үш дауысты дыбысы бар сөздер қатарын көрсетіңіз.
А) көмек, бақташылар В) барымташы, жақсылық
С) келіссөз, жеңілдік Д) сағыныш, аспан
6. Туынды зат есімді табыңыз.
А) қойшы В) Көкшетау С) азық - түлік Д) Арал теңізі
7. Қысаң дауысты дыбыстан құралған қатарды табыңыз.
А) күшік, кешік В) ыстық, қапырық С) дәстүр, мүлік Д) түлкі, күлкі
8. Омоним болатын сөздер қатарын табыңыз.
А) жүз, қой В) қалам, ән С) ағаш, темір Д) нан, дәптер
9. Тұрақты сөз тіркесін табыңыз.
А) жаулардан тығылды В) өкпесі аузына тығылды
С) үйге тығылды Д) ауылға тығылды
10. Есептік сан есімді көрсетіңіз.
А) екі жүз тоғыз В) он жетінші С) оннан бір Д) жүздеген
11. Сан есімнің дұрыс жазылу емлесін көрсетіңіз.
А) алтыау В) Х - сынып С) 100 - деген Д) 1992 - жыл
12. Дауысты дыбыстың жасалу ерекшелігін көрсетіңіз.
А) дауыстап айтуға келетін дыбыстар
В) ауа өкпеден кедергісіз шығып, үннен ғана тұратын дыбыстар
С) салдырдан жасалған дыбыстар
Д) ауа өкпеден кедергісіз шығып, үн мен салдырдан тұратын дыбыстар
13. «Қоян» сөзінің құрамында қанша дыбыс, қанша әріп барын анықта.
А) 5 дыбыс, 4әріп В) 5дыбыс, 5 әріп С) 4дыбыс, 5 әріп Д) 6дыбыс, 4 әріп
14. Белгісіздік есімдігін табыңыз.
А) өзім В) әлдекім С) ешкім Д) бәрі
15 Етістіктің сұрақтарын табыңыз.
А) кім, не В) қандай, қай С) неше, нешінші Д) не істеді, қайтті
16. «Жылдам» сөзінің синонимін табыңыз.
А) айбатты В) ақырын С) лезде Д) күшті
17. Кірме сөзді табыңыз
А) жал - құйрық В) сөмке С) қалам Д) атқамінер
18. Архаизм қатысқан қатарды табыңыз.
А) жазық дала В) күпі киді С) жол үсті Д) сөз құдіреті
19. Омонимі бар сөздерді табыңыз.
А) Әдепсіз бала.
В) Көппен көрген ұлы той.
С) Сабағыңа дайындал.
Д) Айт күні жақсы тілектер айт.
20. Ауыспалы мағынада тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Алтын теңге шығарылды.
В) Алтын – пайдалы қазба
С) Ұйықташы, жаным, алтыным
Д) Он алтын алқа алды.
21. Орыс әліпбиіне көшкен жылды көрсетіңіз.
А) 1940 В) 1939 С) 1929 Д) 1941
22. Дауысты дыбыстардың тілдің қатысына қарай бөлінісін көрсетіңіз.
А) жіңішке, ашық В) жуан, жіңішке С) ашық, қысаң Д) еріндік, езулік
23. Тұйық буын мен бітеу буыннан жасалған сөзді табыңыз.
А. Аспап В. Сана С. Сатқын Д. Кербез
24. Кейінді ықпалды көрсетіңіз.
А. Әлдекім В. Күнбатыс С. Тұзсыз Д. Қазақстан​

сұрақ:

1.мұнай өндіруден қазақстан нешінші орында?

2.неше стансы жұмыс істейді?

3-неше тонна мұнай өндіріледі?

Диолог:

Дина-Сəлем,қалайсың

Диас-сəлем ,жпқсы өзің

Дина-ұй тапсырмасын орындадың ба?

Диас-Жоқ орындай алмадым,көмектесе аласың ба?

Дина-Иа,əрине көмектесем,тапсырмаңды көрсетесің бе.

Диас-қазір күте түр,мінекей

Дина-ммм,иа күрделі екен

Диас-иа

Дина-сенен сұрап тұр,қазақыстанда мұнай өндіріле ме деп?

Диас-иа өндіріледі.

Дина-иа дұрыс өндіріледі,неше тонна жəне əлем бойынша нешінші орында?

Диас-ммм 32 милион тонна жəне 18орында.

Дина-дұрыс айтасың,енді осыны дəптеріңе жазып ал.

Диас-рахмет!

Дина-оқасы жоқ,кездескенше!

Қазақ халқына кеңінен танымал көркем жырлар өте көп. Солардың бірі — «Қыз Жібек» жыры. Бұл жырдың негізгі тақырыбы қазақ халқының салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпы, дүниеге деген көзқарасы, ұғымы . «Қыз Жібек» жыры қазақ халқының сол кездегі көшпенділігін білдіреді, сондай-ақ

салт- дәстүр орнаған қоғамда туып-өскен адамның көзқарасы қандай екенін көрсетеді.

Лиро-эпостық яғни махаббат жырларында негізінен батырлық, ерлікті жырлаудан гөрі, екі жастың арасындағы шынайы махаббат, халықтың әдет-ғұрпы , салт-дәстүрі көбірек суреттеледі екен. «Қыз Жібек» жыры да солардан кенде емес. Солардың бірі «Қыз көру» (салт). Кейде «қыз таңдау» деп те аталады. Салт бойынша белгілі кісілердің балалары немесе өнерпаздар , сал-сері жігіттер өзіне лайық қыздарды ел ішінен өздері таңдаған. «Пәлен жерде жақсы қыз бар» дегенді естіген жар таңдаған жігіттер өнерлі дос-жолдастарын ертіп қыз аулына барады. Қазақта «Қызды кім көрмейді, қымызды кім ішпейді» деген мақал қыз іздеген жігіттерге жол ашады.

«Бата аяқ» (салт) Құда болған кісі екі жақтың келісімінен кейін жігіт әкесі қыз аулына келіп «бата аяқ » өткізеді. Кейде мұны «сырға тағар» деп те атайды. Осы жолы екі жақ тойды өткізу мерзімі, кәде-жора, қалың мал жөнінде келіседі. Мұны бата, келісуді «баталасу» дейді . Айтыс (дәстүр, өнер) Айтыс - әдебиет жанры болғанымен, ертеден қалыптасқан халықтық дәстүрдің үлкен түрі. Ойын , той, ас, қыз ұзату, келін түсіру сияқты қазақ тойларына жүйрік ат, білекті палуандармен бірге айтыс ақындары да қатысып, олар айтыс арқылы той қызығы мен мәртебесін көтере түскен.

Поэманың екінші бөлігінде ақын Жібекті жаңа рольде көрсеткенде, оның ескі әдет-ғұрыптың бірде-бір әрпін бұзбайтын мүләйім жан ретінде суреттейді. Бұл жағдай Жібектің қара басының қамы үшін ғана емес, ең алдымен елін қоршап алған қалың жау-қалмақтардан құтылудың тура жолы.

Әмеңгерлік (салт) Халқымыздың бұрынғы салты бойынша күйеу қайтыс болғанда оның жесірі "ерден кетсе де, елден кетпек жоқ", "аға өлсе, іні мұра" деген қағидамен әмеңгерлік жолмен күйеуінің аға не інісінің біреуіне өзінің таңдауы бойынша тұрмысқа шығады.

Бата (бата беру, бата алу) ( дәстүр ) Бата - ақ тілеудің белгісі. Ол кез-келген жерде айтыла бермейтін қасиетті ұғым. Ең жақсысын халық "ақ бата" деп қастерлейді Теріс бата. Бұл - бата деп айтылғаны болмаса, қарғыстың қатты, жазаның өте ауыр түрі. Мұндай бата сенімді ақтамаған, өзіне қолы, тілі тиген баласына әкесінің қолын теріс жайып берген батасы. Осы жырда бар теріс бата беремін деген салт...

Арыздасу (ғұрып). Бұл өмірден өтіп бара жатқан адам соңғы сағатында туған-туысқандарымен, бала-шағасымен соңғы рет тілдесіп, олармен қоштасады. Қатесі болса, кешу сұрайды. Өсиетін, арманын айтады. Бүкіл ел-жұртымен, туған елімен қоштасады Сүйінші (салт) Қуанышты хабар хабар жеткізушіге үй иесі «қалағаныңды ал» дейді немесе оған риза болатындай сыйлық ұсынады. Бұл шын қуанудың , ризалықтың белгісі.

Қорыта айтқанда, белгілі ғалым, зерттеуші Р.Бердібаев жырға өзінің мынадай әділ бағасын береді. «Қыз Жібек» — қазақ халқының даналығы туғызған асыл жырлардың бірі. Мұны эпиакалық суреттеу өнерінің ең жетілген кемес нұсқасы десе де болады.