Қазақ халқына кеңінен танымал көркем жырлардың бірі — «Қыз Жібек» жыры. Қазақ халқының салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпын, дүниеге көзқарасын, ұғымын білдіретін әңгеме.
«Қыз Жібек» жыры, әңгімесі қазақ хылқының сол кездегі көшпелі салтын білдіреді, сондай салт, сондай дәстүр орнаған қоғамда туып-өскен адамның көзқарасы қандай екенін көрсетеді. Ескі көшпелі өмірдің сұлу табысы деп бағалауға сай жырлардың бірі- «Қыз Жібек» екені даусыз.
Жырдың халық арасына кең тараған да, аз тараған да нұсқалары бар. Бірақ барлық нұсқалары мен версияларына ортақ бір сюжеттің бары анық. Жырдың қысқаша әңгімесі мынадай. Ертерек заманда Жағалбайлы деген елдің Базарбай деген байы болады. Оның Төлеген, Сансызбай атты екі ұлы болады. Базарбай асқан байлығымен танымал болса да екі ұлына қыз айттырмайды, есейгенде қылыңдықты өздері табады деп ойлайды. Төлеген ер жетіп, жігіт болған соң маңайдағы елден өзіне лайық қыз іздеуді бастайды.
Ешқандай сұлу ұнамай жүрген кезде, сондай бір алыс елде Қыз Жібек деген сұлу бар екенін естиді. Қыздың салтанаты мен келбетінің асқан сұлу екендігін және ол да өзіне лайық жігіт таппай жүргендігін естіп, жүз жылқы айдап, қыздың елін іздеп кетеді. Арада көп уақыт өтеді, сұлу қызы бар деген елдерге сый-сыйапат жасап, даңқын шығарып жүреді.
Аяғында Қыз Жібектің ағасы, ақылшысы болып жүрген Қаршыға деген адамға кез болады. Қаршыға Төлегенді көшінің соңынан ертіп, қарындасын көрсетпекші болады. Көш бойынан талай сұлуды көреді. Жібек қыздардың ішінде болмайды, ол көштің алдында, ақ күйменің ішінде, ешкімге көрінбей жеке кетіп барады екен. Қуып жеткен Төлегенге Жібек жүзін көрсетеді де, Төлеген – күйеу, Жібек -қалыңдық болып, біраз уақыт бірге болады.
Қазақ халқына кеңінен танымал көркем жырлардың бірі — «Қыз Жібек» жыры. Қазақ халқының салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпын, дүниеге көзқарасын, ұғымын білдіретін әңгеме.
«Қыз Жібек» жыры, әңгімесі қазақ хылқының сол кездегі көшпелі салтын білдіреді, сондай салт, сондай дәстүр орнаған қоғамда туып-өскен адамның көзқарасы қандай екенін көрсетеді. Ескі көшпелі өмірдің сұлу табысы деп бағалауға сай жырлардың бірі- «Қыз Жібек» екені даусыз.
Жырдың халық арасына кең тараған да, аз тараған да нұсқалары бар. Бірақ барлық нұсқалары мен версияларына ортақ бір сюжеттің бары анық. Жырдың қысқаша әңгімесі мынадай. Ертерек заманда Жағалбайлы деген елдің Базарбай деген байы болады. Оның Төлеген, Сансызбай атты екі ұлы болады. Базарбай асқан байлығымен танымал болса да екі ұлына қыз айттырмайды, есейгенде қылыңдықты өздері табады деп ойлайды. Төлеген ер жетіп, жігіт болған соң маңайдағы елден өзіне лайық қыз іздеуді бастайды.
Ешқандай сұлу ұнамай жүрген кезде, сондай бір алыс елде Қыз Жібек деген сұлу бар екенін естиді. Қыздың салтанаты мен келбетінің асқан сұлу екендігін және ол да өзіне лайық жігіт таппай жүргендігін естіп, жүз жылқы айдап, қыздың елін іздеп кетеді. Арада көп уақыт өтеді, сұлу қызы бар деген елдерге сый-сыйапат жасап, даңқын шығарып жүреді.
Аяғында Қыз Жібектің ағасы, ақылшысы болып жүрген Қаршыға деген адамға кез болады. Қаршыға Төлегенді көшінің соңынан ертіп, қарындасын көрсетпекші болады. Көш бойынан талай сұлуды көреді. Жібек қыздардың ішінде болмайды, ол көштің алдында, ақ күйменің ішінде, ешкімге көрінбей жеке кетіп барады екен. Қуып жеткен Төлегенге Жібек жүзін көрсетеді де, Төлеген – күйеу, Жібек -қалыңдық болып, біраз уақыт бірге болады.
КАЗАХСКИЙ
Әлемде климаттың өзгеруі қоршаған ортаны ластаудан туып жатыр. Өндіріс ошақтары
(қоршаған ортаны ластауда, #lahaндық нылынудың әсерінен Жердегі aya райы өзгеріп, қатты
дауылдар, күшті су тасқындары, құрғақшылық болып жатыр. ғалымдар болашақта мұчдай
апаттар жиі болуы мүмкін екенін ескертеді.
Ғалымдардың болжауынша, су тасқынынан, әсіресе Онтүстін -Шығыс Азия елдері қатты
зардап шегу мүмкін. Ол - Бангкок, Шанхай, Гуанчжоу. Хошимин жане Янган қалалары.
Бүгінде Қытай, Солтүстік Корея мен Оңтүстік Кореяда су тасқыны көбеюде.
Ғалымдар климаттың өзгерун ормандардың оталуымен де байланыстырады. Қазір
әлемде ағаштары көптеп оталуда. Өндіріс үшін Намаз талдары оталып жатыр. Ормандардың.
оталуы құрғақшылық тудыруда. 2005 жылы құрғақшылықтан өзендер неeyin, орманның 30
пайызы қураған. Бұл - соңғы 60 жылдағы ең улкен апаттың бірі. ғалымдар кұрғаңшылықты
Атлант мұхиты суының температурасы мен байланыстырады. Мұхит суының қызуы Жер безіндегі
ылғалға әсер етеді екен.
Жауын аз болғандықтан, жердің құнарлы қабаты желмен ұшып кетеді. Одан нейін құм
мен топырақтан дауыл болады. 2003 жылы Еуропада жазу өте ыстың болған. Ғалымдар оны
Сирек нездесетін құбылыс ретінде бағалаған. Мұндай құбылыс 200 нылда бір рет болады екен,
Алайда ғалымдар болашақта жазда екі есе ыстық болуы мүмнін ененін айтады. 2040 жылы
әрбір енінші жаз осылай ыстық болады екен.
Полян ғалымдары өмұздықтардың азаюы мен су температурасының көтерілуі aya
айналымын өзгерткен» деген болам айтады. Зор куаты бар су ауаны жылытып, ол жоғары
көтеріледі. Қалыпты жағдайда солтүстік теңіздер мұз құрсанып, оған жол бермейтін.
Болашақта адамзатты не нүтіл тұрғаны белгісіз. Сондықтан табиғатпен санасу керек.
A. Турапбойұлынан «Егемен Қазақстан»1706 / 10000
РУССКИЙ
Изменение климата в мире происходит от загрязнения окружающей среды. Очаги производства
(при загрязнении окружающей среды ,под влиянием # лахаунского затопления изменялась погода на Земле, сильная
идет буря, сильные наводнения, засуха. в будущем ученые мұчдай
авария предупреждает, что может быть частым.
По прогнозам ученых, из-за наводнения, особенно на юге-страны Восточной Азии сильны
может быть поражения. Он-Бангкок, Шанхай, Гуанчжоу. Город Хошимин и Янган.
На сегодняшний день в Китае, Северной Корее и Южной Корее повышаются паводки.
Ученые связывают изменение климата с ликвидацией лесов. Сейчас
в мире растет большое количество деревьев. Для производства совершаются молитвы. Леса.
засуха вызывает засуху. В 2005 году из-за засухи реки пересыпались 30 рек.
процент сухостоя. Это одна из самых масштабных аварий за последние 60 лет. ученые кұрғаңшылықты
Атлантический океан связывает температуру и температуру воды. Температура океанской воды в железах Земли
это влияет на влажность.
Из-за небольших осадков, плодородный слой Земли летает ветром. Из нее нейлон песок
у меня будет ураган с почвы. В 2003 году в Европе было очень много книг. Ученые
Ценит как редкое явление. Это явление происходит один раз в 200 Нил,
Однако ученые говорят, что в будущем летом может быть вдвое жарко. В 2040 году
так будет жарко каждое второе лето.
Полянские ученые уменьшение мороженого и повышение температуры воды aya
- я думаю, что это не так. Вода с огромной мощностью нагревает воздух, он выше
поднимается. В нормальном состоянии северные моря обрушилась льда и не допускали ее.
Не известно, что в будущем человечество или нет. Поэтому нужно пересчитывать с природой.
A. Турапбойұлынан «Казахстанская Правда»