7-тапсырма. Мәтін мазмұны бойынша бір-біріңізге сұрақтар қойып, диалог құры- ңыздар.
Вот текст:
Құрылыс қызу жүріп жатыр. Мұндағы адамдардың көбі осы маң-
дағы Күрті болысынан келгендер көрінеді. Кешегі «мен көшемін»
деген кісі сайдан топырақ тасып жүр.
Лашығын өзен бойына қалдырып, жол құрылысының бастығы
тіккен шатырға жүгіріп келген жігіт көп кідірмей-ақ шатырдан
қуана шықты. Әуелі ол шатырға кірерде, «осылар қазақша сөзімді түсінбес» деп жүрексініп еді, олай
болмады, кіріп барған жігітке:
- Амансың ба? - деп қазақша
сөйлеп, мұртты сары кісі Столяров
орнынан тура келіп, қолын өзі
берді.
- Амансыз ба? - деді, не айта-
рын білмей қалған Әліш те.
Жүмыс сүрай келдің бе?
- Иә.
- Ендеше, мен қағаз жазып берейін, ана Тарасов деген кісіге бар,
ол саған жүмыс береді, Ендігі сенің бастығың сол болады.
- Қүп.
Осыдан кейін ол жұмысқа кірісті. Оның жұмыс істеуіне сары атан
тиді. Осы сары атанды жетелеп, Әліш бірнеше күн басқалармен бірге
топырақ тартты, Азғана күннің ішінде жап-жазық далада топырақ
жалданып, тау болып үйіліп қалды. «Көп түкірсе - көл» деген осы
екен-ау деп ойлады Әліш.
Аз күнде Өліш құрылысшылармен үйренісіп кетті. Ауылдағы
жолдастарының да көбісі осында келді. Жұмысшылардың бірсыпырасы
тасылған топырақты тегістеп, нықтаптап, енді бірсыпырасы
тақтай тілуге кірісті…
Бұл туралы ұлы ойшыл Ибн Сина да өз шығармаларында айтқан. Ол сондай - ақ спортты мағынасына қарай жеңіл, ауыр, ұзын, қысқа сияқты бірнеше түрге бөлген. Денсаулық пен өмірді дамыту үшін кем дегенде спорттың 33 түрінен жаттығу жасау керектігін айтқан.
Елбасы Н. Ә. Назарбаев өзінің “Қазақстан - 2030” стратегиялық бағдарламасында халықты салауатты өмір салтына ынталандыруды басым бағыттың бірі ретінде атап көрсетті. Сондай - ақ Президентіміздің қолдауымен 2003 жыл – денсаулық жылы болып жарияланған. Расында да, бүгінгі таңда еліміздің ақсақалдарынан кішкентай баласына дейін дене тәрбиесіне ерекше мән беруде.
Осындай игі істер Қылмыстық - атқару жүйесі комитетінің Жамбыл облысы бойынша басқармасында да атқарылып келеді. Басқарма бастығы әділет полковнигі Т. Б. Ахметовтің ұйымдастыруымен Басқарма аумағында орналасқан спорттық алаңда Басқарма қызметкерлері арасында «Шынықсаң шымыр боласың», деген қағиданы ұстанып, аптасына екі рет дене шынықтыру сабақтары жүргізіледі. Күнделікті аласапыран жұмыстардан кейінгі бір - екі сағат уақыттың ішінде әріптестерім біраз бой жазып, сергіп қалады. Осы бір тамаша сәттерде балалық шағың да еріксіз еске түсетіндей! Футбол, волейболдан командалар құрылып, қызу ойындар өткізіледі. Сондай - ақ, кермеге тартылу, шахмат, шашка, ұзындыққа секіруден өткізілетін жаттығулар өз алдына бір бөлек.
Ондағы негізгі идея қызметкерлерді салауаттылыққа ынталандыру, дене тәрбиесі мен спортпен айналысуға үгіттеу. Себебі елді күні ертең ілгері апаратын – сауатты, білімді, дені сау жастар. Біздер осы елдің жас толқындарымыз. Сондықтан біздің мақсатымыз уақытты тиімді пайдаланып, сапалы қызмет етіп, өмірде өз орнымызды адаспай табуға барлық жағынан дайын болуымыз керек.
«Оқу - тәрбие процессінің гигиенасы»
Мектептегі оқу тәрбие жұмыс тарының басты міндеті – жастардың ой өрісін дамыту, сабақ үлгеріміне қажетті жағдай тудыру, денсаулығын сақтап, денесін шынықтыру. Ол үшін мектептегі барлық жұмыстар балалардың жасына лайық, организмдерінің ерекшеліктеріне сай жасалады. Оқу - тәрбие жұмыстарының ұзақтығы, ауырлығы оқушылардың жұмыс қабілетіне, жыл маусымдарының организмге әсеріне байланысты жоспарланады. Сондықтан бастауыш сыныптардағы оқу жылы жоғарғы сыныптарға қарағанда қысқа, жазғы демалыстары ұзақ болады.
Оқу бағдарламасы балалардың жасына қарай жылдан жылға күрделеніп отырады. Оқу жылы ішінде әрбір тоқсан сайын оқушыларға демалыс беріп тынықтырады.
Жазғы демалыстан соң балалар еңбекке біртіндеп үйрене бастайды. Бірінші тоқсанның басында оқушылардың сабаққа зейіні төмен болғандықтан оқу жылының алғашқы апталары өткен тақырыптарды қайталап, бекітуге арналады да, жаңа тақырыптарды өте бастайды. Оқу жылының барысында барлық пәндерден мектеп бағдарламасы біртіндеп қиындап, жыл аяғында балалар шаршаған кезде қайта жеңілденеді.