7-тапсырма
жақша ішіндегі сөздерді қазақ тіліне аударып, сөйлемдерді толықтыр.
етістіктерді тауып, құрамына қарай талда.
қазақстандағы (самый крупный) ұлттық кітапхана 1931 жылы ашылған кітапхананың
алғашқы директоры (государственный деятель) ораз жандосов казакстан туралы қазан
тіліндегі (издание) жинаған. кітапхана рухани байлықты сақтаушы ұлттың (книжное храни-
лище). (библиотеке) 1991 жылы ұлттық кітапхана» деген ат берілді. кітапханаға
1 жылда 1 миллионнан астам (читатели) келеді. 2 миллиондай кітап (выдается на руку).
(национальной кітапханада 14 оку залы (роботает)
айтылым жазырын
Күн жүйесі Күннен және онымен гравитациялық күштердің әсерімен байланысты болатын аспан нысандарынан тұрады, олардың барлығы шамамен 4,6 млрд жыл бұрын алып молекулалық бұлттың құлауының нәтижесінде пайда болған. Күнге ауырлық күші бойынша байланысты заттардың көп бөлігі дөңгелек орбитаға ие және тегіс дискте орналасқан - эклиптикалық жазықтықта орналасқан сегіз салыстырмалы планетада.
Төрт кішкентай ішкі планеталар: Меркурий, Венера, Жер және Марс деп те аталады, олар жер бетіндегі планеталар негізінен силикаттар мен металдардан тұрады.
Төрт сыртқы планета: Юпитер, Сатурн, Уран және Нептун, сонымен бірге газ алыптары деп аталады, олар негізінен сутегі мен гелийден тұрады және жер тобының планеталарына қарағанда әлдеқайда массаға ие. Екі ірі - Юпитер мен Сатурн негізінен сутегі мен гелийден тұрады; екі сыртқы планета - Уран және Нептун негізінен су, аммиак және метан сияқты мұздардан тұрады, оларды «мұз алыптары» деп те атайды.
Күн жүйесінде кішкене денелермен толтырылған екі аймақ бар. Марс пен Юпитердің арасында орналасқан негізгі астероид белдеуі силикаттар мен металдардан тұратындықтан, жер тобының планеталарына ұқсас. Нептун орбитасынан тыс мұздатылған су, аммиак және метаннан тұратын транс-Нептун нысандары орналасқан. Бұл аудандарда бес жеке объект - Керес, Плутон, Хумеа, Макемаке және Эрис - өз ауырлық күштерінің әсерінен дөңгелек пішінді ұстап тұруға жеткілікті үлкен, оларды ергежейлі планеталар деп атайды. Осы екі аймақтағы мыңдаған ұсақ денелерден басқа, Күн жүйесінің айналасында кішкентай денелердің басқа әртүрлі популяциялары, мысалы, кометалар, метеороидтар және ғарыштық шаңдар қозғалады.
Сегіз және үш ергежейлі алты планета табиғи спутниктермен қоршалған. Сыртқы планеталардың әрқайсысы шаң мен басқа да бөлшектердің сақиналарымен қоршалған.