8. Ш.Құдайбердіұлының "Жастарға" өлеңінен берілген мына үзіндіні негізге ала отырып, автор бейнесін талдаңыз. Ар қайда? Рахым қайда? Әдеп қайда?
Быт-шыт боп неге жүрміз әрбір сайда?
Көз жұмып, «Көппен көрген ұлы той» деп,–
Береді бұл надандық кімге пайда?..
Кейде бірге жүрелік, кейде ойналық!
Ойнап, күліп, кешікпей ой ойлалық!
Ойынымыз аз болсын, ойымыз көп,
Оймен талап етпеген іс қоймалық!

Күнде көздеп, мінезді тексерелік!
Айланы ақыл демей, сескенелік!
Адалдың жолында өлсек, арман бар ма?
Ақты аныққа шығарам деп көрелік! 5 ұпай

                                               Мақалдар
Өнер алды қызыл тіл.

Тіземнен сүріндірсең, сүріндір,
Тілімнен сүріндірме. 

Тіл  - буынсыз, ой түпсіз. 

Тіл жүйрік емес, ой жүйрік. 

Тіл қаруы - сөз,
Сөз қаруы  - ой. 

Тіл – шекер,
Бала – кетер,
Байлық – бекер. 

Тіл жүйріктен де озады. 

Анам берген туған тілім,
Атам берген құрал тілім. 

Ана сүті бой өсіреді,
Ана тілі ой өсіреді. 

Тіл тас жарады,
Тас жармаса бас жарады. 

Шебердің қолы ортақ,
Шешеннің тілі ортақ. 

Ат жүйрігі айырады,
Тіл жүйрігі қайырады. 

Тіл – тиексіз. 

Басқа пәле – тілден. 

Ат жүйрігі асқа,
Тіл жүйрігі басқа. 

Піл көтермегенді,
Тіл көтереді. 

Сүңгінің жарасы бітер,
Тіл жарасы бітпес.
                                             Жұмбақтар
Бір отаудың ішінде отыз бөрі, 
Бар жалғыз қызметкері өте епті. 
Он жігіт алып барып тастағанда, 
Отаудың бүлкілдейді екі жері.      (Тіл, тас, саусақ, ерін)

Мен жұмбақ айтайын табасын ба, 
Айналып ақ қаланы шабасын ба?   (Тіл, тіс)Екі тақта арасында 

Екі тақта арасында 
Қимылдайды қызыл тақта.   (Тіл)

Жағалай-жағалай тас қойдым, 
Жирен атты бос қойдым. (Тіс, тіл)

Үнемі ауызда бұлтыңдайды, 
Бірақ жұтылмайды.    (Тіл)   

Табиғат - тіршілік көзі. Оның әрбір әсері адам өмірінде үлкен роль атқарады. Аяулы табиғатсыз осы ғаламда өмір сүру, тіршілік ету мүмкін емес еді. Жыл мезгілдерінің өзгеруі де, табиғатты одан әрі әсерлейді. Әр жыл мезгілі әр қилы. Төрт жыл мезгілі бізге төрт түрлі ғажайып күйін сыйлайды. Таудан сарқырап аққан өзеннің айналасында өксіген оттай жанған жануарларды көрудің өзі керемет көрініс емес пе?! Бау-бақшада өскен жеміс-жидектердің иісі мұрын жарады. Жайқалып өскен түрлі гүлдер көзге өз кереметтігін сыйға тартады. Аспаннан күннің көзі түскенде, жердің жүзі қуана қыбырлайды. Көлдер қойнын ашса, қаңқылдап оған құстар қонар. Табиғат жайлы өнегелі сөздер, мақалдар мен өлең- жырлар да аз емес. Оның керемет әсемдігін жырлаған, суреттеп жазған ақындар баршылық. Табиғат көркемдігін өз өлең-шумақтарында жырлаған ақындардың қатарында Абай Құнанбайұлы («Жаз!, «Күз», «Қыс»), Сұлтанмахмұт Торайғыров («Шілде»), Қасым Аманжолов («Дауыл»), Ыбырай Алтынсарин («Өзен») сияқты ақындарды атауға болады. Шалғайын шалқар маушыған Бұлт келді, көктем кір кетті. Топырлап ұрған тамшыдан, Топырақ иісі бұрқ етті. Шілде мен тамыз пышаны Шаң ғана болса, Қалдырма Терезелер құшағын Түгелдей ашшы жаңбырға,- деп Қадыр Мырзағали атамыз әсем табиғатты жырлады. Табиғат көркемдігін ақ қағаз бетіне түсірген ақындарымыз оның құдіретін білген. Сол өлең жолдарын болашақ ұрпаққа, яғни бізге қалдырып отыр. Біздің әрбір басқан қадамымыз, әрбір істеген ісіміз табиғатқа байланыты болғандықтан, оның біздің өмірімізде ерекше орын алуы сөзсіз. Бірақ, адамзаттың кейбір істері табиғатқа кері әсер етуде. Оның кері әсері біздің денсаулығымызға да зиян келтіреді. Табиғатты қорғау- табиғатты аялау әр адамның міндеті. Үлкен- кіші әрдайым оны таза ұстап, құрмет тұту қажет. Оның бізге қаншалықты қажет екені баршамызға мәлім.