9-сынып 1. Жалаң сөйлемді көрсетіңіз. A) Біз нарықтық экономикаға бет бұрдық . В) Ол жүгіре жөнелді. C) Демократиялық істерді жүзеге асырамыз. D) Елімізде көптеген кәсіпорындар пайда болды. E) Олар мемлекетке салық төлеп тұрады. 2. Тұрлаусыз мүшелердің болу-болмауына қарай жай сөйлемдердің бөлінуін көрсетіңіз. A) Жақты, жақсыз. В) Атаулы. С) Толымды, толымсыз. D) Жалаң, жайылма. Е) Жай, құрмалас. 3. Атаулы сөйлемді анықтаңыз. A) Ағасы бардың-жағасы бар. В) Таң мезгілі. С) Інісі бардың-тынысы бар. D) Ел іші-өнер кешені. Е) Киімін жинастырды. 4. Жайылма сөйлемді көрсетіңіз. A) Аскар-инженер.В) Ол үйге кірді. С) Алматы-астана. D) Мал жайылды. Е) Бала-болашақ. 5. Сөйлемді анықтаңыз. Көктем. Дала қараңғы. A) Жалаң сөйлемВ) Жайылма сөйлем. С) Жақты сөйлем. D) Атаулы сөйлем. Е) Толымсыз сөйлем
Жаздыгүн шілде болғанда,
Көкорай шалғын, бәйшешек,
Ұзарып өсіп толғанда;
Күркіреп жатқан өзенге,
Көшіп ауыл қонғанда;
Шұрқырап жатқан жылқының
Шалғыннан жоны қылтылдап,
Ат, айғырлар, биелер
Бүйірі шығып, ыңқылдап,
Суда тұрып шыбындап,
Кұйрығымен шылпылдап,
Арасында кұлын-тай
Айнала шауып бұлтылдап.
Жоғары-төмен үйрек, қаз
Ұшып тұрса сымпылдап.
Қыз-келіншек үй тігер,
Бұрала басып былқылдап,
Ақ білегін сыбанып,
Әзілдесіп сыңқылдап.
Мал ішінен айналып,
Көңілі жақсы жайланып,
Бай да келер ауылға,
Аяңшылы жылпылдап;
Сабадан қымыз құйдырып,
Ортасына қойдырып,
Жасы үлкендер бір бөлек
Кеңесіп, күліп сылқылдап.
Жалшы алдаған жас бала,
Жағалайды шешесін
Ет әпер деп қыңқылдап.
Көлеңке қылып басына,
Кілем төсеп астына,
Салтанатты байлардың
Самаурыны бұрқылдап.
Білімділер сөз айтса,
Бәйгі атындай аңқылдап,
Өзгелер басын изейді,
Әрине деп мақұлдап.
Ақ көйлекті, таяқты
Ақсақал шығар бір шеттен
Малыңды әрі қайтар деп,
Малшыларға қаңқылдап.
Бай байғұсым десін деп,
Шақырып қымыз берсін деп,
Жарамсақсып, жалпылдап.
Шапандарын белсенген,
Асау мініп теңселген
Жылқышылар кеп тұрса,
Таңертеңнен салпылдап.
Мылтық атқан, құс салған
Жас бозбала бір бөлек
Су жағалап қутыңдап.
Қайырып салған көк құсы
Көтеріле бергенде,
Қаз сыпырса жарқылдап.
Өткен күннің бәрі ұмыт,
Қолдан келер қайрат жок,
Бағанағы байғұс шал
Ауылда тұрып күледі,
Қошемет қылып қарқылдап.
Қазір қазіргі әлемде кез-келген үйде компьютер бар. Компьютер көңілді әрі жақсы көмекші. Оның көптеген артықшылықтары бар, мысалы: Сіз көптеген маңызды ақпаратты компьютерде сақтай аласыз, алыста тұратын достарыңызбен немесе қызықты уақыт өткізе аласыз. Бірақ компьютерден келетін зиян көп екенін білуіңіз керек. Компьютердің негізгі кемшілігі - көру қабілетінің бұзылуы. Мұндай құрылғымен жұмыс істегенде адам аз қозғалады, бұл семіздікке немесе дұрыс емес қалыпқа әкелуі мүмкін, бұл остеохондроз тудыруы мүмкін. Сіз тек бос емес болуыңызбен шектелуіңіз керек.
(73 слов)
ПЕРЕВОД:
Сейчас в современном мире практически в каждом доме есть компьютер. Компьютер хорошее веселье и хороший ассистент. От него много выгоды.К примеру: В компьютере можно хранить много главной информации, разговаривать с друзьями, которые живут далеко либо интересно провести время. Но необходимо знать, что от компьютера так же много ущерба. Главной минус компьютера это ухудшение зрения. Работая за таким устройством, человек мало двигается, это может привести к ожирению.Или неправильно держит осанку, что может вызвать остеохондроз. Просто следует ограничивать себя в этом занятии