. 9-тапсырма. Берілген үзінділерді әңгіме композициясына сәйкес
ретімен дәптерлеріңе теріп жазыңдар.
Әңгімеден үзінді
Оқиға реті
соңғы күйленуі, шынымен, үлкен қасқыр болып ұлғаюының
тісі еді. Сонысын сезген болу керек, күздің бір қара дауыл-
кара түнінде Көксерек тағы жоқ боп шықты. Бұл жолғысы
шын болды.
Ес жиған соң, жұрт Көксеректің құлағына қарап отырып,
бvрынғы кеткен Көксерек атты күшікті таныды. Құрмашты ой-
пап, кейбіреулердің көздерінен жас та шықты.
касен бұны баулыған иесіне ішінен бас иіп, алғыс айтады.
Курметпен еске алады. Өйткені Аққасқа тау басында қазіргі
отырыстың мәні барын әбден түсініп, ұғынып отырған сияқты.
Тыныштыққа бой ұрып жатуды ойлап тұрған жоқ, күтіп отыр.
Бірақ Көксерек әлі күнге ешбір уақытта «қыңқ» етіп ауырсын-
ған дыбысын шығарған емес. Талаймын деп ит ұмтылса, жота
жүні үрпиіп тұрып алады. Тісі батып, қинап бара жатса, ды-
быссыз ғана езуін ыржитады.
Сондықтан бұның бойы биіктене береді. Әлі тұрқы шығып
ұзарған жоқ. Барлық жүні қара көк, жотасы күдірейіп, ауыз-
омыртқа мен құйрығына шейін тұп-тұтас болып, күлдіреуіштей
бүгіледі. Атылып келе жатқан садақ оғындай үңілген,
сүйірленген бір бітімі бар.
Казахстан - многонациональная страна, однако национальный язык у нас один. Как такое может быть? Просто для нас слово нация приобрело свое особое значение, жители нашей республики – это большая дружная семья, единое неделимое целое.
Естественно, что часто мы говорим и думаем на языке, который знаем больше, но абсолютное большинство казахстанцев если и не владеют национальным языком в совершенстве, то вполне могут понять обратившегося к ним человека. Мы начинаем изучать казахский задолго до того, как учимся читать и писать, потому что вместе с нами растут наши друзья, для который этот язык является родным.
Национальный язык – это не просто выражать свои мысли с речи, но и душа народа. В нем находят свое отражение истоки нации, ее история и обычаи. Так и казахский язык передает нам очарование песен акынов, шелест травы в степи, шепот горных рек и тишину озер. А вы когда-нибудь слышали, как поют на казахском языке о любви? Нет. Обязательно послушайте, эти мелодии не просто рассказывают о чем-то важном, но и завораживают, влюбляя в себя слушателей.
1958-65 жылдар аралығында О. Сүлейменовтің тарихи тақырыптарды қаузалау белсенділігімен ешкім таласа алмас еді Олжас Сүлейменов шығармашылығының Қазақстандағы ғылыми тарихи ойдың дамуына ықпал етуінің екі кезеңін бөліп алуға болар еді. Бұл 1975 жылы «Аз и Я» кітабы шыққанға дейінгі кезең және одан кейінгі аралық. Кеңес одағындағы «жылымық» кезең - 1958 жылы «Пастернак ісімен» өзінің шектеулілігін көрсетті. «Пастернак ісі» сондай-ақ жоғарыдан сәл қысым көрсетушілік ишарат білдірілсе, зиялылардың партиялық номенклатураға қызмет етуге дайын екенін байқатты. Бұл жылдары және 60-жылдардың басында Кеңес басшысы Н.С. Хрущев тарапынан кеңестік орыс зиялылары А. Вознесенский, Д. Гранин, Р. Фальк, Э. Неизвестный, М. Хуциев және т.б. шығармалары сынға ұшырады. 1958 жылдан бастап Мәскеу шығармашылық жастары революцияның романтикалық кезеңін білдіретін Маяковский ескерткішінің алдына жиналып шерін тарқасатын және цензура жібермеген өлеңдерін оқуды дәстүрге айналдырды. Сондай-ақ, Политехникалық музейде ақындық кештер өтіп, халықтың алдына да танымал жас ақындар Е. Евтушенко, Р. Рождественский, Б. Ахмадуллина, А. Вознесенский т.б. өлеңдерін оқыды. Ақындық-публицистикалық қозғалыстың күшті қанатын Б.Б. Окуджава мен А. Галичтің авторлық өлеңдері құрады. 1950-жылдардың соңына қарай Кеңес ақындары мен жазушыларының жаңа толқыны өз беттерінше дербес машинопистік журналдар шығарып, өздерінің туындыларын жариялады. Осылайша, «Самиздат» өнімдері пайда болды. «Самиздаттарда» ресми цензурадан өтпеген «кеңестік лагерь», қуғын-сүргін, зорлық-зомбылық, әділетсіздік тақырыбындағы материалдар басылды. Шынайы қоғамдық пікірді партияның «қолбаласына» айналған журналистика білдіре алмай, ақындар білдіріп жатты. Олардың кейбір кештері стадиондарда өтті. Олардың кештеріне халық футбол көруге жиналғандай жиналды. 1958 жылы Жоғарғы әдебиет институтына оқуға түскен О. Сүлейменов нақ осы «алпысыншы жылдықтардың» ортасына түсті және оның достары солар болды.