А) Күндердің күнінде баласын жетектеген әке ғалымға келіп: –Сіз туралы халықтың арасында жақсы сөздер айтылып жүр. Бұған қоса сіз өмірлік көптеген сұрақтарға жауап береді екенсіз. Ендеше, мына менің балама мына өмірдегі уақыттың маңыздылығын түсіндіріп бересіз бе?Расын айтар болсам, уақыттың қадірін білу – маған да аса қажет дүние, — дейді. Ғалым біршама ойланып былай дейді: –Уақыт деген – абстрактілі дүние. Оның маңыздылығын түсіну қиын, бірақ, бұл мүлде болмайды деген сөз емес. Оны түсіну үшін бізге мына 7 адам көмектеседі – студент, ана, газет редакторы, ғашық болған адам, жұмысқа пойызбен баратын адам, көлік жүргізушісі және спортшы. Мұны естіген әке мен бала бір-біріне қарап, түсінбеген сыңай танытады. Сонда ғалым сөзін жалғастырып: –Бір жыл уақыттың қадірін білгіңіз келсе, жазғы емтиханнан өте алмай қалған студентпен сөйлесіңіз. Бір ай уақыттың қадірін білгіңіз келсе, Е) Олимпиада ойындарында жүгіру жарысында алтынға қолы жетпей күміс алқа алып қалған спортсменмен сөйлесіңіз. Сондықтан, мына қағазды үйдің кіреберіс тұсына іліп қойыңыздар. Бұл сіздерге уақыттың қадірін ұмыттырмайды, — деген екен. Қағаздағы жазу: «Өміріңіздің әрбір секунды алтынмен тең. Кешегі күн – тарих, ертеңгі күн – бұлыңғыр, бүгінгі күн – баға жетпес сыйлық».
В)уақытынан бұрын 8 айда босанып қойған анамен сөйлесіп көріңіз. Бір апта уақыттың қадірін білгіңіз келсе,
С)әр аптада газет басып шығаратын редактормен сөйлесіңіз. Бір сағат уақыттың қадірін білгіңіз келсе, кездесу сәтін күтіп тұрған ғашықтармен сөйлесіңіз. Бір минут уақыттың қадірін білгіңіз келсе жұмысқа асығып тұрып, пойыздан қалып қойған жолаушымен сөйлесіп көріңіз. Бір секунд уақыттың қадірін білгіңіз келсе,
D)жаңа ғана жол апатына түспей қалған көлік жүргізушісімен сөйлесіңіз. Миллисекунд уақыттың қадірін білгіңіз келсе,
Жалғас АСХАТҰЛЫ
1-мәтінге байланысты тест тапсырмалары
2)Мәтінге лайық тақырыпты таңдаңыз:
А)Әке мен бала
В)Уақыттың қадірі
С)Алтын сыйлық
D)Ертеңгі күн баға жетпес сыйлық
Е)Уақыт-тарих
3)Мәтінде жауабы бар сұрақты табыңыз.
А)Бір апта уақыттың қадірін кімнен сұрау керек?
В)Ғалым кімге келді?
С)Жазғы емтиханнан өте алмай қалған студент не істейді?
D)Кездесу сәтін күтіп тұрған ғашықтармен кім сөйлесті?
Е)Әр аптада газет басып шығаратын редактор не айтады?
4)Мәтінге қатысы жоқ тұжырымды табыңыз.
А)Адамның тыныс-тіршілігі ешқашан уақыттан тыс болуы мүмкін емес.
В)Күндер жүріп өтеді, айлар жүгіріп өтеді, жылдар ұшып өтеді
С) Минут ұрыс тағдырын шешеді. Сағат шайқас тағдырын шешеді. Күн бүкіл мемлекет тағдырын шешеді.
D) Уақыт ұшқыр болғандықтан ол әрқашан санаулы, есептеулі.
Е) Бұл өндірістің ашылу уақытын ешкім білмейді екен.
5) Ғалым өмірдегі уақыттың маңыздылығын қалай түсіндірді?
А)өзінің бастан кешкен жағдаяттарын айтты
В)өмірде кездесетін жағдаяттардан мысал келтірді.
С)түрлі мамандық иелерінің бастан кешкенін айтты
D)осы сұрақтың жауабын спортсменнен сұрауды ұсынды
Е) «Ертеңгі күн – бұлыңғыр» - деп, қатты ойлануларыне өтінді.
3. Құлдардың оңтүстіктің құлиеленушілік штаттарынан солтүстікке жөнелту әрекетімен «Жерасты теміржолы» атты жасырын ұйым құрылды. 1830-1861 жылдар осы жолмен Солтүстікке 60 мыңнан астам құл жөнелтіп, оларға еркіндік беру мүмкіндігі туды. Бірақ құлдардың көтерілісі тек құлиеленушілердің әрекетімен ғана аяқталған жоқ. Елде құлдықты жоюға байланысты жалпы ұлттық қозғалыс – аболиционизм басталды, бұл солтүстікамерикалықтардың күштерін біріктірді.
Объяснение:
4. XIX ғасырдың ортасында АҚШ-тағы саяси күрестегі аса шиеленісті мәселе құлдық мәселесі болды. Құлдар қатаң эксплуатацияға ұшырады. Сол себепті, солтүстік штаттарға қарай қашып, құлиеленушілерге қарсы қарулы көтерілістер жасалды.
Түнгі аспаннан 88 «жұлдыздар өрнегін» көруге болады. Бұлар - шоқжұлдыздар. Вавилон, Мысыр, Қытай және Грекияның алғашқы астрономдары жұлдыздарды қарастырған кезде олардың кейбірінің жануарларға немесе аңыз-әңгімелердің кейіпкерлеріне ұқсас екенін аңғарған. Сөйтіп,оларға Торпақ (өгіз) немесе Персей (грек кейіпкері) деген сияқты атаулар берді. Кейіннен Телескоп сияқты өзге шоқжұлдыздар табылып, ат қойылды. Көптеген шоқжұлдыздарды осыдан 2000 мың жылдан астам уақыт бұрын алғаш тапқан Қытай мен вавилонның астрономдары еді. Жұлдыздар ежелгі ғалымдардың қызығушылығын туғызды, бірақ телескоптар жоқ болғандықтан, олар көзге көрінетіндерге ғана атау берді. Шоқжұлдыздардың пішіндері мен өлшемдері әр түрлі болып келді. Егер шоқжұлдыздарды құрайтын жұлдыздары сызықтармен біріктірілмесе, аты берілген жануарды немесе заттарды тану әрдайым мумкін бола бермейді. Кейбір шоқжұлдыздардың екі немесе одан да көп атауы бар. Ежелгі гректер Орион шоқжұлдызын Аңшы шоқжұлдызы деп атаса ,ежелгі мысырлықтар Осирис деп атаған.