Ғарышты игерген ел Ғарыш – алаштың да аяулы арманы еді…
Себебі ғарыш көгінде самғау, шексіздік әлемімен қауышу дүниежүзі елдерінің әрқайсысының-ақ асыл арманы саналатын. Солардың қатарында ежелден өр туған қазақ та ғарышқа құлшына қол созды. Армандады… Ел Тәуелсіздігінің қарсаңында сол арманына жетті де. 1991 жылдың 2 қазанында тұңғыш қазақ ғарышқа ұшты! Айта салғанға ғана сондай жеңіл сөз. Ғарышқа ұшу жеңіл болып па еді?! Жеңіл болса, Юрий Гагариннің өзі неге 2500 әскери үздік ұшқыштың арасынан іріктеліп, таңдалып алынды?
Тұңғыш қазақ ғарышкері суы тартылып, тұзды бораны үдеп тұрған Арал теңізінің аумағын сегіз күн бойы ғарыштан суретке түсірді. Сурет болғанда қандай! Мәскеу ол тұста «Наны көп Қазақстанға» ел аумағынан түсірілген көлемі 18х18см болатын ғарыштық суреттің бір данасын мемлекеттік бағамен 30 мың сомға сатқан! (Ол кездегі кеңестің 97 тиыны 1 АҚШ доллары екен.).
Ғарыштық тәжірибе жасауға бейім қазақ ғалымдарының кейінгі тәжірибелерін Талғат Мұсабаев ұзақ мерзімді ғарышта өткізген үш сапарында (1994, 1998, 2001 жылдар) ойдағыдай жүзеге асырды. Зерттеуші-ғарышкер кәдімгі бидай дәнінің клеткасына осы тектес әрі тұқымдас дақылдың ДНК-сын салып, генетикалық трансплантация жасады. Салмақсыздық жағдайында «буыны» босаған бөгде дақылға осылайша экспансиялық әрекет ету арқылы бірегей тәжірибе жасалынды.
Тәуелсіз Қазақстанның ғарыш саласына қатысты тарихының жаңа парағы 2006 жылдың 18 маусымы күні ашылды.
Осы күні «Байқоңыр» ғарыш айлағынан қазақстандық тұңғыш «KazSat» Жер серігі ұшырылды. Аса маңызды тарихи салтанатқа Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев пен Ресей Президенті Владимир Путин қатысты.Қараша айында «KazSat» жер бетіне жиілетіп телехабарлар таратып, жедел интернет-коммуникациялық қызмет үлгілерін көрсете бастады. 2007 жылдың аяғында да қазақстандық Жер серігіне жоспарланған жұмыстың 70 пайызы жүктеліп, ақаусыз әрі қалыпты жұмыс істеп тұрды.
Талғат Мұсабаевтың қамқорлығымен АҚШ азаматы Деннис Титоның халықаралық ғарыш кешенінде болып қайтуымен ғарыш саласындағы туризм дәуірінің басталғанын да көпшілігіміз білеміз. Талғат Мұсабаевтың ашық космоста болған уақыт мерзімінің ұзақтығына сәйкес Гиннестің рекордтар кітабына кіргені ше… Мұның бәрі де қазақ ғарышы тарихының жарқын беттерінен алынды!
Күні кеше ғана ғарышта болып қайтқан тағы бір қаһарманымыз – Айдын Айымбетов. Ол қазір Ұлттық ғарыш агенттігінде кәсібіне сай лайықты қызметін абыроймен атқаруда. Айдын Айымбетов – Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен дүниеге келген 1991 жылғы «Қазақстан-Ғарыш» жобасының бүгінгі заңды жалғастырушысы.
2-тапсырма. Мақаланы оқуға қалың көпшіліктің қызығушылығын тударатындай 50-60 сөзден тұратын аннотация жазыңыз. Аннотацияны жазуда төмендегі клишелерді қолданыңыз.
Клише: мақалада ... қарастырылады, мақала ... арналған, мақалада ... көрсетіледі, мақаланың негізінде ... жатыр, автор ... мәселелерге тоқталады, автор ... мәселелерін қозғайды, автордың/мақаланың мақсаты...
Объяснение:
Әдеби шығарманың кез-келген талдауы оның тақырыбын, идеясын және мотивін анықтаудан басталуы керек. Олардың арасында тығыз мағыналық және логикалық байланыс бар, соның арқасында көркем мәтін форма мен мазмұнның бірлігі ретінде қабылданады. «Тақырып», «идея» және «мотив» әдеби терминдерінің мағынасын дұрыс түсіну автордың өзінің шығармашылық идеясын қаншалықты дәл жүзеге асыра алғанын және оның шығармасы оқырман назарына лайық екендігін анықтауға мүмкіндік береді. олардан туындайтын және түсінуді қажет ететін мәселелермен тығыз байланыста жұмыс жасау: өмірлік маңызды материал, мыналарды қамтиды:
- адамның мәнін ашатын оқиғалар, кейіпкерлердің іс-әрекеттері немесе олардың ойлары, тәжірибелері, көңіл-күйлері, ұмтылыстары;
- адамның күші мен энергиясын қолдану салалары (отбасы, жақын немесе әлеуметтік өмір, өмір, өндіріс және т.б.);
- жұмыста көрінетін уақыт: бір жағынан, қазіргі, өткен немесе болашақ, екінші жағынан - қысқа немесе ұзақ;
- оқиғалар мен кейіпкерлер ауқымы (тар немесе кең).
көрсетілген өмірлік материал негізінде жұмыста көтерілген мәселелер:
- әмбебап;
- әлеуметтік;
- философиялық;
- адамгершілік;
- діни және т.б.
Шығарманың идеясы - автордың идеясының өзегі, шығармада бейнеленген құбылыстардың негізгі идеясы, оның қамтуы шығарманың барлық образдары мен көркемдік құралдарына бағынады (автор өз шығармасы арқылы оқырманға жеткізуге ұмтылған мұраттар мен сенімдер).
Шығарманың идеясын сипаттауға болады:
іске асыру қадамдары бойынша:
- автордың идеялық идеясы;
- образды немесе автордың образға қатынасын эстетикалық бағалау;
- оқырманның немесе зерттеушінің қорытындысы;
есептің параметрлері бойынша:
- әмбебап;
- әлеуметтік;
- философиялық;
- адамгершілік;
- діни және т.б.
нұсқа түрінде:
- көркем бейнеленген (картиналар, бейнелер, қақтығыстар, тақырыптық бөлшектер арқылы);
- тікелей айтылған (лирикалық немесе публицистикалық құралдармен).
Көркем шығармадағы мотив - лирикалық шығарманың тақырыбы (кейде негізгісін толықтыратын екінші дәрежелі тақырыптар); сюжеттің ең кішкентай элементі. Мотив - сюжеттің қарапайым бөлігі, лирикалық шығарманың тақырыбы.
Надеюсь перевело нормально :)
Есім хан туралы айтылған.
Объяснение:
1598 жылы Бұқар үшін шайқаста алған ауыр жарадан Қазақ ханы Тәуекел қайтыс болып, хан тағына оның туған інісі Шығайұлы Есім отырды. Сұлтан кезінде-ақ ерліктерімен көзге түсіп ел аузында «Еңсегей бойлы ер Есім» атанған Есім хан, кейіннен «Есім ханның ескі жолы» атты қазақ халқының заңдарын шығарушы ретінде де тарихқа енді. Хан тағына отыра сала, Есім Бұқарамен бітімге келді. Арадағы келісім бойынша Қазақ хандығына Сыр бойындағы қазіргі қалалармен қоса бүкіл Оңтүстік Қазақстан және Ташкент, Ферғана аймақтары енді.