Қасиетті төрт түлікке қатысты ұлтымыздың ұғымдары мен жылқы. Оны жасына, түсініктері бар. Мысалы, түйені өсу жолымен бота, тайлак, буыршын, буырлыш, нарша, бұзбаша, інген, атан, бура атайды. Түйені қасиетіне қарай біртуған, бекпатша, мая, жел. мая, құлпатша, нар, аруана, жампоз, қоспақ, балқоспақ, мырза қоспақ, үлек деп бөледі. Қазақ үшін ең құнды, қасиетті мал түріне қарай құлын, жабағы, тай, құнан, байтал, сойтал, дөнен қулық, бесті, бие, ат, сәурік, айғыр деп ажыратады. Бұрынғы ел қорғаған батырлар жылқы iшiндегi таңдаулыларын жорға, жүйрік, тұлпар, қазанат, сәйгүлік, наз бедеу, дүлдүл, ар- ғымақ деп сипаттап, ерекше дәріптеген. Ауыз әдебиеті туынды ларында жылқыға тіл бітіріп, батырдың жан серігі деп бағалаған. Халық сиырды жасына қарай құнажын, дөнежін, сиыр, бу- зау, баспақ, торпақ, тана, тайынша, қашар, өгіз, бұқа деп атай ды. Қойды түріне және жасына қарай қозы, марқа, тоқты, бағлан, тұсақ, азбан, ісек, ақауыз, қошқар, саулық деп бөледі. Ал ешкіні лақ, туша, бөрте, шыбыш, серке деп жіктейді. Малдың қадір-қасиетін тәжірибелі халқымыз «түйе танат, жылқы мақтан, сиыр - қанағат, қой – Қазына» деп бағалаған. Сал- («Қазақтың салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары» кітабынан. 3 сұрақ қойыңдар
Төрт түлік – мал: түйе, жылқы, қой, сиыр. Қазақ халқы осы төртеуін төрт түлік деп атаған. Ауыз әдебиетінде “төрт түлік малды құрадың” деген тіркес жиі кездеседі. Бұл дәулетіне сәулеті сай адамдарға арналып айтылған. Мысалы, “Байбөрі деген бар екен, Байбөрі малға бай екен, Төрт түлігі сай екен...” (“Алпамыс батыр” жырынан). Халық төрт түліктің әрқайсысының сақтаушы иесі бар деп ұғынып, оларды ойсылқара, қамбар ата, шопан ата, зеңгі баба деп атаған. Төрт түлікті кейде жұп (аша, айыр) тұяқ, тақ (тік) тұяқ деп те атайды. Қазақ төрт түліктің ішінде түйе малын байлық ретінде де, көлік ретінде де, азық ретінде де қатты қастерлеген. “Нар жолында жүк қалмас” деген мәтел осының айғағы. “Ат – ердің қанаты”, “Мінсең – көлік, жесең – ет” деп жылқы малын да аса жоғары бағалаған. Сондай-ақ қой мен ешкі, сиыр малының да өзіне тән ерекше қасиеттері болатынын ұмытпаған.
Төрт түлік – мал: түйе, жылқы, қой, сиыр. Қазақ халқы осы төртеуін төрт түлік деп атаған. Ауыз әдебиетінде “төрт түлік малды құрадың” деген тіркес жиі кездеседі. Бұл дәулетіне сәулеті сай адамдарға арналып айтылған. Мысалы, “Байбөрі деген бар екен, Байбөрі малға бай екен, Төрт түлігі сай екен...” (“Алпамыс батыр” жырынан). Халық төрт түліктің әрқайсысының сақтаушы иесі бар деп ұғынып, оларды ойсылқара, қамбар ата, шопан ата, зеңгі баба деп атаған. Төрт түлікті кейде жұп (аша, айыр) тұяқ, тақ (тік) тұяқ деп те атайды. Қазақ төрт түліктің ішінде түйе малын байлық ретінде де, көлік ретінде де, азық ретінде де қатты қастерлеген. “Нар жолында жүк қалмас” деген мәтел осының айғағы. “Ат – ердің қанаты”, “Мінсең – көлік, жесең – ет” деп жылқы малын да аса жоғары бағалаған. Сондай-ақ қой мен ешкі, сиыр малының да өзіне тән ерекше қасиеттері болатынын ұмытпаған.