Ассамблеяның қызметі 5-тапсырма. Мәтінді оқы. Мәтін мазуы бойынша бірнеше рака Мәтіндегі кесенелердің ала жасалып турганын аllr. Бүгінде республикада Казакстан этностарының мәдениеттері, тіл- дері, дәстүрлерінің дамуына қажетті барлық жағдай жасалған. т. номәдени бірлестіктердің өзінің саны туракты өсуде. Қазір олар 800 ден асады, оның ішінде 28-і республикалык. 15 тілде газет-журнал. 8 тілде радиобағдарламалар. 7 тілде телебағдарламалар шығады. Білім беру толықтай өзбек, тәжік, ұйғыр және украин тілдерінде жүр- гізілетін 88 мектеп жұмыс істейді. 108 мектепте 22 утностың тілі жеке пән ретінде жүргізіледі. Осымен қатар балалардан басқа үлкендер де дері, жексенбілік және лингвистикалық мектептер ашылды. Қазақ және орыс театрларын қоспағанда елімізде тағы төрт улттык өзбек, до этнос тілдерін оқуға мүмкіндік алған 195 этно-білім беру кешен ұйғыр, корей және неміс театрлары жұмыс істейді. Әр жыл сайын Қазақстан этностарының тілдерінде бірнеше ондаған жаңа кітаптар жарық көреді. Жыл сайынғы халықтық мерекелер Наурыз, 1 мамыр Қазақстан халқының бірлігі мерекесі, масленица, сабантойды атап өту дәстүрге айналды. Егер мемлекеттің қалыптасу кезеңінде басты мін- дет этносаралық төзімділік пен қоғамдық келісім негізінде қоғамның барлық азаматтары мойындаған ортақ құндылықтар мен қағидаттар жүйесіне негізделген Ұлт Бірлігіне жету болып табылады. Сондықтан 2010 жылы сәуірде Қазақстанның Ел Бірлігі Доктринасы қабылданды.
Аспан әлемі -жұмбақ әлем . Ғарышқа адамдар ұшып барып келіп жатырған ғасырда не қылған жұмбақ дерсіз ? Алайда күндіз көгілдір , түнде түпсіз тұңғиық аспанға қарап жатып , аржағында не бар екен деген ойға қалмау мүмкін емес ! Мен де солай ойлаймын . Әрине , ғылымның дамыған заманында , көзі ашық , көкірегі ояу адамның аспанда не бар екен деп ойлануы күлкілі де шығар ? Ондағы жұлдыздар , аспан денелері , құйрықты жұлдыздар , осы күнге дейін ашылмаған жұлдыздар -бәрі тылсым дүниенің жұмбағы емес пе ? Мысалы " Жетіқарақшы " , " Үркер " , " Таразы " тағы да басқа деген шоқжұлдыздар атауы қалай пайда болды ? Бұл да мен үшін қызық . Қазақ халқы жұлдыздарға , аспанға қарап , ауа райын болжайды . Мысалы , жаңа ай шалқасынан жатып туса , күн суық болады , жұлдыз көп болса , күн ашық болады . " Халық айтса - қалып айтпайды " дегендей , өмірдегі тәжірибесімен - ақ дана халқымыз аспанға ұшпай - ақ , аспан әлемінің сырын білген сияқты . Дегенмен , біз білмейтін жұмбақ көп.
«Масғұт» - Абайдың 1887 ж. жазған дастаны.Бұл поэма туралы Абайдың өзі атап көрсеткен деректері жоқ. Бірақ шығарманың ішіндегі кейбір белгілерге қарағанда, бұның оқиғасы, тақырыбы шығыс халықтарының аңызынан алынғаны байқалап тұр.
Ең әуелгі басты кейіпкердің аты - Масғұт.Ақынды шығарманың ішінде қызықтыратын бір-ақ геройдың - Масғұттың ғана жайы. Сол Масғұтты бірнеше ерекше халдерге, уақиғаларға ұшыратып барып, Абай оған үлкен сапалы адамгершіліктің қасиеттерін бітірмек болады. Абай геройының және бір ерекшелігі - ол өзгеше көрнекті күшті ортадан шыққан адам емес. Орташа көптің бірі. Әдейі дәулет, өмір, құдірет, ақыл-өнермен асырып шығарған адам емес. Халық ішіндегі, қатардағы қалың көптің жас өкілі. Масғүтқа осындай сипат, қасиеттер беру арқылы, Абай оны өзінің жоғарыдағы атап берген Бағдатынан, Һарон-Рашидінен, Қызырынан да аулақтап бөліп шығарады. Өзі үгіттеп жүрген жақсы жастардың өз заманындағы мінез-құлқына, арманды адамгершілігіне Масғұтты үлгі етеді.2) Дастан 11 буынды қара өлең үлгісімен жазылған. Алгаш рет 1909 ж. С.-Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбай ұғылының өлеңі» атты жинақта толық емес күйінде, кейін толық түрінде 1939 жылғы басылымда жарияланды. Шығарма басылымдарында аздаған текстологиялық өзгөрістер кездеседі.Поэма ағылшын, азербайжан, араб, қарақалпақ, қырғыз, қытай, латыш, орыс, өзбек, татар, үйғыр тілдеріне аударылған.
Аспан әлемі -жұмбақ әлем . Ғарышқа адамдар ұшып барып келіп жатырған ғасырда не қылған жұмбақ дерсіз ? Алайда күндіз көгілдір , түнде түпсіз тұңғиық аспанға қарап жатып , аржағында не бар екен деген ойға қалмау мүмкін емес ! Мен де солай ойлаймын . Әрине , ғылымның дамыған заманында , көзі ашық , көкірегі ояу адамның аспанда не бар екен деп ойлануы күлкілі де шығар ? Ондағы жұлдыздар , аспан денелері , құйрықты жұлдыздар , осы күнге дейін ашылмаған жұлдыздар -бәрі тылсым дүниенің жұмбағы емес пе ? Мысалы " Жетіқарақшы " , " Үркер " , " Таразы " тағы да басқа деген шоқжұлдыздар атауы қалай пайда болды ? Бұл да мен үшін қызық . Қазақ халқы жұлдыздарға , аспанға қарап , ауа райын болжайды . Мысалы , жаңа ай шалқасынан жатып туса , күн суық болады , жұлдыз көп болса , күн ашық болады . " Халық айтса - қалып айтпайды " дегендей , өмірдегі тәжірибесімен - ақ дана халқымыз аспанға ұшпай - ақ , аспан әлемінің сырын білген сияқты . Дегенмен , біз білмейтін жұмбақ көп.
«Масғұт» - Абайдың 1887 ж. жазған дастаны.Бұл поэма туралы Абайдың өзі атап көрсеткен деректері жоқ. Бірақ шығарманың ішіндегі кейбір белгілерге қарағанда, бұның оқиғасы, тақырыбы шығыс халықтарының аңызынан алынғаны байқалап тұр.
Ең әуелгі басты кейіпкердің аты - Масғұт.Ақынды шығарманың ішінде қызықтыратын бір-ақ геройдың - Масғұттың ғана жайы. Сол Масғұтты бірнеше ерекше халдерге, уақиғаларға ұшыратып барып, Абай оған үлкен сапалы адамгершіліктің қасиеттерін бітірмек болады. Абай геройының және бір ерекшелігі - ол өзгеше көрнекті күшті ортадан шыққан адам емес. Орташа көптің бірі. Әдейі дәулет, өмір, құдірет, ақыл-өнермен асырып шығарған адам емес. Халық ішіндегі, қатардағы қалың көптің жас өкілі. Масғүтқа осындай сипат, қасиеттер беру арқылы, Абай оны өзінің жоғарыдағы атап берген Бағдатынан, Һарон-Рашидінен, Қызырынан да аулақтап бөліп шығарады. Өзі үгіттеп жүрген жақсы жастардың өз заманындағы мінез-құлқына, арманды адамгершілігіне Масғұтты үлгі етеді.2) Дастан 11 буынды қара өлең үлгісімен жазылған. Алгаш рет 1909 ж. С.-Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбай ұғылының өлеңі» атты жинақта толық емес күйінде, кейін толық түрінде 1939 жылғы басылымда жарияланды. Шығарма басылымдарында аздаған текстологиялық өзгөрістер кездеседі.Поэма ағылшын, азербайжан, араб, қарақалпақ, қырғыз, қытай, латыш, орыс, өзбек, татар, үйғыр тілдеріне аударылған.