Қазіргі жағдайларда тамақтану мәселесі бірқатар себептерге байланысты бірінші орынға шықты, атап айтсақ: экологиялық ортаның бұзылуы, организмге қажет компоненттердің жеткіліксіз түсуі, дұрыс тамақтанбау, сапасы төмен азықтар және т.б. Экология нашарлайды, ал соның нәтижесінде біздің денсаулығымыз бен күшіміз толық жойылады. Организмнің көбінесе, ондағы пайда болатын және оған тамақпен, сумен, ауамен және дәрі-дәрмек заттарымен баратын зиянды заттарды шығаруды қамтамасыз етуге күші жеткіліксіз. Сау адам жейтін асына жиі зейінсіз қарайды. Ал, ауырып, күнделікті жарнама беттерінен түспейтін ең жаңа препараттарды іздей бастайды, сонымен, тамақ сияқты сенімді және тұрақты емдеу құралы туралы ұмытады. Ал, Гиппократтың өзі былай деген: «Біздің барлық емдеу құралдарымыз азық-түлік заттары болуы керек, ал азық-түлік заттары емдік заттар болуы керек».
Зат алмасуының бұзылуының (семіру, қант диабеті және т.б) салдарынан пайда болатын аурулар жиі кездеседі. Осыған байланысты, қазіргі таңда, дұрыс тамақтану энергетикалық шығындарға және организмнің физиологиялық қажеттіліктеріне сәйкес келу үшін тамақтану мәдениетін жоғарылату мәселесі өзекті бола бастады [1, 15-18 б.].
Әрбір адамның азық-түлік заттарын дұрыс пайдалануы, артық жеуі және жалықтыруы денсаулықты көп нығайтуға көмектеседі. Дұрыс тамақтану денсаулықтың және ұзақ өмір сүрудің басты факторы болып табылады. Адамның физикалық жағдайы, оның қалай және қандай көлемде тамақ жейтініне байланысты [2, 42-46 б.].
Ғылыми-техникалық прогреске байланысты, ой еңбегімен айналысатын, энергияны аз қажет ететін адамдардың (10.25 МДж көп емес (2450 ккал) ер адамдар үшін және 8,4 МДж (2000 ккал) әйел адамдар үшін) саны қатты көбеюде. Аз энергия кезінде көбінесе азық-түліктің аз минорлы құрамды бөліктері (витаминдер, микроэлементтер) қолданылады. Мұндай жағдайларда, теңбе-тең энергиямен қамтамасыз етілуге қарамастан, гиповитаминді және гипомикроэлементтік күйлердің белгілері пайда болуы мүмкін. Тазартылған тағамдар – азық-түлік заттарын жеткіліксіз тұтынудың тағы бір себебі, ең алдымен, ой еңбегінің адамдарында. Эволюция барысында адам қоршаған ортаға бейімделуді үйренді, ол үшін шынайырақ азық тазартылмаған азық-түліктер болып табылады, себебі дәл осылардың көмегімен витаминдер мен минералды заттардың қолайлы келіп түсуі жетіледі. Қарқынды эмоциялық-жүйке жүктемесі кезінде дұрыс тамақтану принциптері, қарапайым ой еңбегі кезіндегімен салыстырғанда басқаша екенін байқаған дұрыс. Мұнда организмді қолайлы белок, аскорбин қышқылының, ретинолдың, В тобының витаминдерінің көлемімен қамтамасыз ету маңызды. Егер жұмыс ауысымды болса, онда тамақтану режимі де ауысады.
Менің есімім – Алтынай. Менің туған жерім - Қарағанды облысы, Жезказған қаласы. Менің жасым - 12 – де. Мен қаламыздағы №8 қазақ гимназиясының ағылшын тілін тереңдетіп оқытатын сыныбында оқимын. Шет тілдерін оқығанды жақсы көремін. Сабақтан бос уақытымда қосымша үйірмеде қытай тілін оқып жүрмін. Мектепті ойдағыдай аяқтап, білімімді шетелде жалғастырғым келеді. Бұл - менің бала күнгі арманым. Осы арманымды іске асыру үшін сабақты бар ынтаммен оқып, қосымша білім алғанды жақсы көремін.
Сонымен қатар, аптасына екі рет балалар сарайындағы би үйірмесіне қатысамын. Осы өнерімнің арқасында әлемнің түкпір – түкпірін аралап, қазақтың би өнерін насихаттап жүрміз.
Үйдің үлкені болғандықтан, бос уақытымда анама барынша көмектесуге тырысамын, кішкене бауырларымның сабақтарын оқытып, үй жинастырамын.
Мен өзімнің қандай екенімді айтқаным, асыра мақтану болып кетер. Дегенмен, мен өзімді ұқыпты, тіл алғыш, ақылды бала санаймын. Үлкендердің айтқанын екі етпей орындап, үлкен кісілерді сыйлаймын, алдарын ешқашан кесіп өтпеймін. Бұл – ата – анамның берген тәрбиесі. Сонымен қатар, сабақ оқудан қолым бос уақытта анама үй жинасып көмектесіп, кішкентай қарындасымды ойнатқанды жақсы көремін!
Зат алмасуының бұзылуының (семіру, қант диабеті және т.б) салдарынан пайда болатын аурулар жиі кездеседі. Осыған байланысты, қазіргі таңда, дұрыс тамақтану энергетикалық шығындарға және организмнің физиологиялық қажеттіліктеріне сәйкес келу үшін тамақтану мәдениетін жоғарылату мәселесі өзекті бола бастады [1, 15-18 б.].
Әрбір адамның азық-түлік заттарын дұрыс пайдалануы, артық жеуі және жалықтыруы денсаулықты көп нығайтуға көмектеседі. Дұрыс тамақтану денсаулықтың және ұзақ өмір сүрудің басты факторы болып табылады. Адамның физикалық жағдайы, оның қалай және қандай көлемде тамақ жейтініне байланысты [2, 42-46 б.].
Ғылыми-техникалық прогреске байланысты, ой еңбегімен айналысатын, энергияны аз қажет ететін адамдардың (10.25 МДж көп емес (2450 ккал) ер адамдар үшін және 8,4 МДж (2000 ккал) әйел адамдар үшін) саны қатты көбеюде. Аз энергия кезінде көбінесе азық-түліктің аз минорлы құрамды бөліктері (витаминдер, микроэлементтер) қолданылады. Мұндай жағдайларда, теңбе-тең энергиямен қамтамасыз етілуге қарамастан, гиповитаминді және гипомикроэлементтік күйлердің белгілері пайда болуы мүмкін. Тазартылған тағамдар – азық-түлік заттарын жеткіліксіз тұтынудың тағы бір себебі, ең алдымен, ой еңбегінің адамдарында. Эволюция барысында адам қоршаған ортаға бейімделуді үйренді, ол үшін шынайырақ азық тазартылмаған азық-түліктер болып табылады, себебі дәл осылардың көмегімен витаминдер мен минералды заттардың қолайлы келіп түсуі жетіледі. Қарқынды эмоциялық-жүйке жүктемесі кезінде дұрыс тамақтану принциптері, қарапайым ой еңбегі кезіндегімен салыстырғанда басқаша екенін байқаған дұрыс. Мұнда организмді қолайлы белок, аскорбин қышқылының, ретинолдың, В тобының витаминдерінің көлемімен қамтамасыз ету маңызды. Егер жұмыс ауысымды болса, онда тамақтану режимі де ауысады.
Мен қандай баламын?
Менің есімім – Алтынай. Менің туған жерім - Қарағанды облысы, Жезказған қаласы. Менің жасым - 12 – де. Мен қаламыздағы №8 қазақ гимназиясының ағылшын тілін тереңдетіп оқытатын сыныбында оқимын. Шет тілдерін оқығанды жақсы көремін. Сабақтан бос уақытымда қосымша үйірмеде қытай тілін оқып жүрмін. Мектепті ойдағыдай аяқтап, білімімді шетелде жалғастырғым келеді. Бұл - менің бала күнгі арманым. Осы арманымды іске асыру үшін сабақты бар ынтаммен оқып, қосымша білім алғанды жақсы көремін.
Сонымен қатар, аптасына екі рет балалар сарайындағы би үйірмесіне қатысамын. Осы өнерімнің арқасында әлемнің түкпір – түкпірін аралап, қазақтың би өнерін насихаттап жүрміз.
Үйдің үлкені болғандықтан, бос уақытымда анама барынша көмектесуге тырысамын, кішкене бауырларымның сабақтарын оқытып, үй жинастырамын.
Мен өзімнің қандай екенімді айтқаным, асыра мақтану болып кетер. Дегенмен, мен өзімді ұқыпты, тіл алғыш, ақылды бала санаймын. Үлкендердің айтқанын екі етпей орындап, үлкен кісілерді сыйлаймын, алдарын ешқашан кесіп өтпеймін. Бұл – ата – анамның берген тәрбиесі. Сонымен қатар, сабақ оқудан қолым бос уақытта анама үй жинасып көмектесіп, кішкентай қарындасымды ойнатқанды жақсы көремін!