Ата-ананы құрметтеу дінімізде құлшылықтармен қатар тұрады. Оларды сыйлау, құрметтеу, қадірлеу, ренжітпеу – әрбір мұсылманның міндеті. Ата-ананың разылығын алу – жәннатқа кірудің бір шарты. Пайғамбарымыз (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: «Аллаһтың разылығы – ата-ананың разылығында, Аллаһтың ашуы – ата-ананың ашуында жатыр» десе, тағы бір хадисінде: «Жәннат – ананың аяғының астында» дейді.
Ата-ананы құрметтеу дінімізде құлшылықтармен қатар тұрады. Оларды сыйлау, құрметтеу, қадірлеу, ренжітпеу – әрбір мұсылманның міндеті. Ата-ананың разылығын алу – жәннатқа кірудің бір шарты. Пайғамбарымыз (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: «Аллаһтың разылығы – ата-ананың разылығында, Аллаһтың ашуы – ата-ананың ашуында жатыр» десе, тағы бір хадисінде: «Жәннат – ананың аяғының астында» дейді.Халқымыздың мақал – мәтелдері мен даналық сөздерінде де ата – ананың қадір – қасиеті туралы аз айтылмаған. Атап айтқанда: «Анаңа ауыр сөз айтпа, атаңа ауыр жүк артпа», «Ата – ананың қадірін білмеген – халық қадірін білмес» дегендей сөздер өте көп.
Ата-ананы құрметтеу дінімізде құлшылықтармен қатар тұрады. Оларды сыйлау, құрметтеу, қадірлеу, ренжітпеу – әрбір мұсылманның міндеті. Ата-ананың разылығын алу – жәннатқа кірудің бір шарты. Пайғамбарымыз (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: «Аллаһтың разылығы – ата-ананың разылығында, Аллаһтың ашуы – ата-ананың ашуында жатыр» десе, тағы бір хадисінде: «Жәннат – ананың аяғының астында» дейді.Халқымыздың мақал – мәтелдері мен даналық сөздерінде де ата – ананың қадір – қасиеті туралы аз айтылмаған. Атап айтқанда: «Анаңа ауыр сөз айтпа, атаңа ауыр жүк артпа», «Ата – ананың қадірін білмеген – халық қадірін білмес» дегендей сөздер өте көп.Ата-анаға жақсылық жасау күшті ерік-жігер мен имандылықты қажет етеді.
Ата-ананы құрметтеу дінімізде құлшылықтармен қатар тұрады. Оларды сыйлау, құрметтеу, қадірлеу, ренжітпеу – әрбір мұсылманның міндеті. Ата-ананың разылығын алу – жәннатқа кірудің бір шарты. Пайғамбарымыз (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: «Аллаһтың разылығы – ата-ананың разылығында, Аллаһтың ашуы – ата-ананың ашуында жатыр» десе, тағы бір хадисінде: «Жәннат – ананың аяғының астында» дейді.Халқымыздың мақал – мәтелдері мен даналық сөздерінде де ата – ананың қадір – қасиеті туралы аз айтылмаған. Атап айтқанда: «Анаңа ауыр сөз айтпа, атаңа ауыр жүк артпа», «Ата – ананың қадірін білмеген – халық қадірін білмес» дегендей сөздер өте көп.Ата-анаға жақсылық жасау күшті ерік-жігер мен имандылықты қажет етеді.Алла Тағала мына аятта әуелі өзіне шүкірлік етуге, содан кейінгі кезекте ата-анаға бет бұрып, алғыс айтуға шақырады:
Ата-ананы құрметтеу дінімізде құлшылықтармен қатар тұрады. Оларды сыйлау, құрметтеу, қадірлеу, ренжітпеу – әрбір мұсылманның міндеті. Ата-ананың разылығын алу – жәннатқа кірудің бір шарты. Пайғамбарымыз (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: «Аллаһтың разылығы – ата-ананың разылығында, Аллаһтың ашуы – ата-ананың ашуында жатыр» десе, тағы бір хадисінде: «Жәннат – ананың аяғының астында» дейді.Халқымыздың мақал – мәтелдері мен даналық сөздерінде де ата – ананың қадір – қасиеті туралы аз айтылмаған. Атап айтқанда: «Анаңа ауыр сөз айтпа, атаңа ауыр жүк артпа», «Ата – ананың қадірін білмеген – халық қадірін білмес» дегендей сөздер өте көп.Ата-анаға жақсылық жасау күшті ерік-жігер мен имандылықты қажет етеді.Алла Тағала мына аятта әуелі өзіне шүкірлік етуге, содан кейінгі кезекте ата-анаға бет бұрып, алғыс айтуға шақырады: «А әке-шешесіне жақсылық істеуді нұсқадық. Өйткені шешесі оны зорға көтеріп, әрең босанады. Сондай-ақ оған жүкті болу, (сүттен) айыру отыз ай. Ақыр ол, ержетіп, қырық жасқа ұласқан кезде: “Раббым! Өзіме әке-шешеме берген нығметтеріңе шүкірлік етуімді, өзің разы болатын түзу амал істеуімді маған нәсіп ете көр! Менің ұрпақтарымды да түзелт. Шын мәнінде, мен тәубе қылдым. Әрине мен бой ұсынушыларданмын” деді» (Аһкәф сүресі, 15 аят).
Адалдық — адам мінезіндегі бағалы қасиет; жеке тұлғаның сана-сезіміне, ар-ұжданына қайшы келмейтін, халықтың мақсат-мүддесін көздейтін, тарихи шындықпен, прогреспен ұштасып жататын іс-әрекеттер. Әрбір қоғамның адалдық жайында өзіндік пайым-түсінігі бар. Қарапайым халық әрқашан да адалдық қасиеттерін кіршіксіз таза ұстауға ұмтылады. “Алдау қоспай, адал еңбегін сатқан, қолы өнерлі — қазақтың әулиесі сол”, — дейді Абай. Адалдық адамның жеке басы мен моральдық тұлғасын сипаттайды. Ол туа пайда болмайды. Қоғамның дамуына сәйкес әрбір адамның өнегелі тәрбиесіне, оқып білім алуы мен адал еңбектену процесінде қалыптасады. Адалдық жеке тұлғалар мен адамдардың абырой-атағын арттыратын ізгі қасиет.[1]
АДАЛДЫҚ - адам бойындағы таза ниет, бағалы қасиет, адамның сана-сезімі мен ар-ұжданына қайшы келмейтін әрекеттердің моральдық-этикалық жиынтығы. Қазақ пайымында адам бойында адалдық пәктік, ар-ұждан, жан тазалығы тәрізді қасиеттердің қалыптасқан нормаға сай болуы керек. Көшпелі қазақтардың адамгершілік, адалдық қасиеттері тұрғысынан кіршіксіз таза, мәрт болатындығы туралы шетелдік саяхатшылардың қолжазбалары мен күнделіктерінде көп айтылады.
Ата-ананы құрметтеу дінімізде құлшылықтармен қатар тұрады. Оларды сыйлау, құрметтеу, қадірлеу, ренжітпеу – әрбір мұсылманның міндеті. Ата-ананың разылығын алу – жәннатқа кірудің бір шарты. Пайғамбарымыз (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: «Аллаһтың разылығы – ата-ананың разылығында, Аллаһтың ашуы – ата-ананың ашуында жатыр» десе, тағы бір хадисінде: «Жәннат – ананың аяғының астында» дейді.
Ата-ананы құрметтеу дінімізде құлшылықтармен қатар тұрады. Оларды сыйлау, құрметтеу, қадірлеу, ренжітпеу – әрбір мұсылманның міндеті. Ата-ананың разылығын алу – жәннатқа кірудің бір шарты. Пайғамбарымыз (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: «Аллаһтың разылығы – ата-ананың разылығында, Аллаһтың ашуы – ата-ананың ашуында жатыр» десе, тағы бір хадисінде: «Жәннат – ананың аяғының астында» дейді.Халқымыздың мақал – мәтелдері мен даналық сөздерінде де ата – ананың қадір – қасиеті туралы аз айтылмаған. Атап айтқанда: «Анаңа ауыр сөз айтпа, атаңа ауыр жүк артпа», «Ата – ананың қадірін білмеген – халық қадірін білмес» дегендей сөздер өте көп.
Ата-ананы құрметтеу дінімізде құлшылықтармен қатар тұрады. Оларды сыйлау, құрметтеу, қадірлеу, ренжітпеу – әрбір мұсылманның міндеті. Ата-ананың разылығын алу – жәннатқа кірудің бір шарты. Пайғамбарымыз (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: «Аллаһтың разылығы – ата-ананың разылығында, Аллаһтың ашуы – ата-ананың ашуында жатыр» десе, тағы бір хадисінде: «Жәннат – ананың аяғының астында» дейді.Халқымыздың мақал – мәтелдері мен даналық сөздерінде де ата – ананың қадір – қасиеті туралы аз айтылмаған. Атап айтқанда: «Анаңа ауыр сөз айтпа, атаңа ауыр жүк артпа», «Ата – ананың қадірін білмеген – халық қадірін білмес» дегендей сөздер өте көп.Ата-анаға жақсылық жасау күшті ерік-жігер мен имандылықты қажет етеді.
Ата-ананы құрметтеу дінімізде құлшылықтармен қатар тұрады. Оларды сыйлау, құрметтеу, қадірлеу, ренжітпеу – әрбір мұсылманның міндеті. Ата-ананың разылығын алу – жәннатқа кірудің бір шарты. Пайғамбарымыз (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: «Аллаһтың разылығы – ата-ананың разылығында, Аллаһтың ашуы – ата-ананың ашуында жатыр» десе, тағы бір хадисінде: «Жәннат – ананың аяғының астында» дейді.Халқымыздың мақал – мәтелдері мен даналық сөздерінде де ата – ананың қадір – қасиеті туралы аз айтылмаған. Атап айтқанда: «Анаңа ауыр сөз айтпа, атаңа ауыр жүк артпа», «Ата – ананың қадірін білмеген – халық қадірін білмес» дегендей сөздер өте көп.Ата-анаға жақсылық жасау күшті ерік-жігер мен имандылықты қажет етеді.Алла Тағала мына аятта әуелі өзіне шүкірлік етуге, содан кейінгі кезекте ата-анаға бет бұрып, алғыс айтуға шақырады:
Ата-ананы құрметтеу дінімізде құлшылықтармен қатар тұрады. Оларды сыйлау, құрметтеу, қадірлеу, ренжітпеу – әрбір мұсылманның міндеті. Ата-ананың разылығын алу – жәннатқа кірудің бір шарты. Пайғамбарымыз (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: «Аллаһтың разылығы – ата-ананың разылығында, Аллаһтың ашуы – ата-ананың ашуында жатыр» десе, тағы бір хадисінде: «Жәннат – ананың аяғының астында» дейді.Халқымыздың мақал – мәтелдері мен даналық сөздерінде де ата – ананың қадір – қасиеті туралы аз айтылмаған. Атап айтқанда: «Анаңа ауыр сөз айтпа, атаңа ауыр жүк артпа», «Ата – ананың қадірін білмеген – халық қадірін білмес» дегендей сөздер өте көп.Ата-анаға жақсылық жасау күшті ерік-жігер мен имандылықты қажет етеді.Алла Тағала мына аятта әуелі өзіне шүкірлік етуге, содан кейінгі кезекте ата-анаға бет бұрып, алғыс айтуға шақырады: «А әке-шешесіне жақсылық істеуді нұсқадық. Өйткені шешесі оны зорға көтеріп, әрең босанады. Сондай-ақ оған жүкті болу, (сүттен) айыру отыз ай. Ақыр ол, ержетіп, қырық жасқа ұласқан кезде: “Раббым! Өзіме әке-шешеме берген нығметтеріңе шүкірлік етуімді, өзің разы болатын түзу амал істеуімді маған нәсіп ете көр! Менің ұрпақтарымды да түзелт. Шын мәнінде, мен тәубе қылдым. Әрине мен бой ұсынушыларданмын” деді» (Аһкәф сүресі, 15 аят).
Адалдық — адам мінезіндегі бағалы қасиет; жеке тұлғаның сана-сезіміне, ар-ұжданына қайшы келмейтін, халықтың мақсат-мүддесін көздейтін, тарихи шындықпен, прогреспен ұштасып жататын іс-әрекеттер. Әрбір қоғамның адалдық жайында өзіндік пайым-түсінігі бар. Қарапайым халық әрқашан да адалдық қасиеттерін кіршіксіз таза ұстауға ұмтылады. “Алдау қоспай, адал еңбегін сатқан, қолы өнерлі — қазақтың әулиесі сол”, — дейді Абай. Адалдық адамның жеке басы мен моральдық тұлғасын сипаттайды. Ол туа пайда болмайды. Қоғамның дамуына сәйкес әрбір адамның өнегелі тәрбиесіне, оқып білім алуы мен адал еңбектену процесінде қалыптасады. Адалдық жеке тұлғалар мен адамдардың абырой-атағын арттыратын ізгі қасиет.[1]
АДАЛДЫҚ - адам бойындағы таза ниет, бағалы қасиет, адамның сана-сезімі мен ар-ұжданына қайшы келмейтін әрекеттердің моральдық-этикалық жиынтығы. Қазақ пайымында адам бойында адалдық пәктік, ар-ұждан, жан тазалығы тәрізді қасиеттердің қалыптасқан нормаға сай болуы керек. Көшпелі қазақтардың адамгершілік, адалдық қасиеттері тұрғысынан кіршіксіз таза, мәрт болатындығы туралы шетелдік саяхатшылардың қолжазбалары мен күнделіктерінде көп айтылады.