Қайнаркөздерден балаларға арналған батаның мәтінін тауып оқы. Оның
қандай жағдайда берілетінін айт. Бата
сөздің құрамынан жалпы есімдерді тап.
Тәуелдік жалғауы жалғанған сөздерді
анықта.​

біздің күнделікті өмірімізге байланысты ақпараттарды алудағы маңызды құрал ол – ғаламтор. ң интелектуальдық өмірі үшін ол аз мағына бермейді. ғаламтордың ақпараттық қуатты  мүмкіншілігін  біз әлі  тереңірек ұғына қойған жоқпыз.  ал  ғаламторды қолдану барысында  барлық ң өмір сүру  аймағында  қазір күдік тудырмайды.

ғаламтор-интернет қазақ қоғамына енгелі көп болған жоқ. әлем торласып үлгерді аз уақытта. кешегі жаңалық жаңалық болмай қалды. бүгінгі жаңалық та ескіріп үлгереді сол заматта. дәл қазіргі жаңалығыңыз әлдекімдердің әлдекімдерден естіген әңгімесі болуы мүмкін.

ғаламтортұтасқан әлем. өрмекшінің торы дерсіз. енді шынайы сүйіспеншіліктің орнын, жылтыры мол виртуальды махаббат, шынайы аралас-құралас достықтың орнын виртуалды сыйластық басып келеді. тек көгілдір сағымды ғаламторлардың ішінде сан мен цифрлардың, әлдебір атаулар мен өзіңе үш қайнаса сорпасы қосылмайтын есімдердің жақынысыз…

ғаламтор ескі мен жаңаның, өткен мен болашақтың, қатігездік пен мейірімнің, бар мен жоқтың мидай араласқан ортасы. өз қасыңдағы оқиғаға, іске, түрлі тағдырға назар салмауыңыз мүмкін, бірақ өзге қиырдағы қилы тағдырға көз моншағыңызды үзесіз. ең бастысы қандай ақпарат оқысаңыз да, соған сай жауап қалдыруыңызға, пікір білдіруге құқыңыз бар.

ғаламтор желісінің пайдасы өте көп. себебі өмірдің кез-келген саласына қажетті ақпаратты алуға, басқа қолданушылармен ақпарат алмасу мүмкіндігіне ие боласың. ақпаратты алу немесе беруде белгілі уақытқа тәуелді болмайсың, керек уақытыңда қарауға, жіберуге болады. ғаламторда көп уақыт отыру т.б зияны туралы айтсақ ол ң өзіне байланысты, ол өзіне-өзі кесте қою керек, белгілі бір уақыт мөлшерінде отыру, қажетсіз ақпараттарды қарамау сияқты өзіне шектеу қойған жағдайда ға зияны аз болады. әрине кез-келген дүниені шектеусіз пайдаланса оның зияны болады.

ғаламтор ــ сіз бен біз үшін айтқанда не қажеттің бәрі табылатын қазыналы қамба. оның бізге үйретер өнегесі, берер берешегі санап тауысқысыз. қазіргі ған дәуірге дұрыс сәйкескісі келген ға бұл технология ауадай қажет. оның қызмет айасы төтенше шексіз. онда не керектің бәрі бар. тек тілін толық меңгеріп, ұңғыл-шұңғылын тінтуірмен дұрыс мақсатта ойдағыдай тінте білсеңіз болғаны. қысқасы әлемді уысына алған ғаламтор біз үшін ақыл парасатының телегей теңізінен емін-еркін сусындайтын бүкілдей жаңа жүие қалыптастырып берді. егер сіз ғаламторға шықсаңыз төрткіл дүние ашсаңыз ــ алақаныңызда, жұмсаңыз ــ жұдырығыңызда тұрғандай әлемнің қай қиырында, нендей уақиға болып жатқанынан дер кезінде хабардар болып отырасыз.

Қазіргі техника дәуірінде ң күнделікті өмірі компютермен өтеді. оны ешкім жоққа шығара алмайды. компютерге отырған кезде жай ғана отырмай интернет пайдаланады. қазір интернеттен өзіңе керектінің бәрін таба аласын. тіпті, интернетте отырып-ақ өзіне керектіні сатып алуыңа болады (киім, тамақ,әшекей-бұйымдар т. әрине, бұл өзіңе пайдалы. бірақта әрбір заттың өз уақыты, өз орны болу керек емес пе? ал қазіргі жастар күні-түні сол монитордың алдында отыруға бар. ол бір жағынан денсаулыққа әсер етеді, ал бір жағынан санаға әсер етеді. кейбіреулер айтып жатады интернетке отырсаң бәрін білесің, бәрінен хабардар болып отырасың деп, ол да дұрыс бірақ ол ң өзіне байланысты.ол жақсы бірдеңелер біліп жатама немесе ойын ойнап, агентте отырама. мысалы, қазіргі ата-аналар интернетті қосып беріп жатады. өзі білмесе де ң көзі ашық болсыншы, білсін, оқысын деп. ал болса құр ойнаумен уақытын өткізеді. ал сабақ жайында қалады. қазір интернетте дені дұрыс ойында жоқ, кілең атыс-шабыс. міне, осының бәрі санасына әсер етеді.компьютер мониторының кескіндері көзінің көру өткірлігін нашарлатады.әрине, мұны барлығыда біледі. сонымен қатар компьютер алдында отырғанда бұлшық еттерді қажытады жәнеде омыртқаға зиян болады. міне. мұның бәрі өміріне қауіпті әрі зиян. мен компьютер алдында отырмасын деп айтпаймын тек 2-4 сағаттай керегіне жаратса, қалған уақытын пайдалы істермен өткізсе деймін.