Айтыс – қазақтың халық ауыз әдебиетінің әлеуметтік жүгі мол, кең өрісті үлкен бір саласы. Ол суырып салып айтатын тапқырлық, өткірлік мазмұнымен де дараланады. Осындай әлеуметтік мәні зор бір алуан айтыстарды сол кездегі ел өмірінің көркем шежіресі деуге де болар еді. «Айтыс» - қазақтың байырғы төл сөзі, ежелден айтысу, сөз жарысы, өнер бәсекесі ұғымында қолданып келген. Бізде екі адамның бетпе–бет келіп өнер жарыстырып бәсекеге түсуі сөз арқылы да, белгілі бір аспапта кезектесіп күй тартысуменде, қолма–қол шығарып айтылатын өлеңмен болуы да мүмкін. Мұның бәрі «қиыннан қиыстыратын» нағыз шеберлік, алғырлық пен тапқырлықты керек етеді. Ерте заманнан-ақ «өнер алды - қызыл тіл» деп сөз қадірін қадір тұтып қазақ халқы жалпы әдеби мұраға, оның ішінде айшықты сөз өрнегі ақындар айтысына ерекше мән беріп, соны өзінің рухани өмірінің жарқын көрінісі ретінде ұрпақтан–ұрпаққа жалғастырып отырған. Ақындар айтысының бәрі де, жұрт бас қосқан ойын–сауық, үлкен жиын, ас–тойларда өтетін болған. (145 сөз)
1-тапсырма. Мәтін жанрын анықтаңыз
2-тапсырма. Мәтін бойынша 3 ерекшелікті анықтаңыз.
А) баяндау түрінде айтылады
В) әдеби жанрда қалыптасқан
С) ерекшелігі көрсетіледі
Д) көркем айтылады
Е) мәтін құрылымы сақталады
Елбасы өзінің Қазақстан халқына арнаған жолдауында атап өткендей, жыл сайын елімізде кем дегенде 6 млн шаршы метр жаңа үй пайдалануға беріліп отыруы керек. Президент бірінші кезекте жарты миллионнан астам жас отбасыларды баспанамен қамтамасыз етуді тапсырды. Пәтер мәселесін шешу үшін 1 млн шаршы метрге жуық жалдамалы тұрғын үй салуымыз керек. Және халыққа таңдау құқын беруіміз керек. Олар табысы орташа тұрғындарға арналған жалдамалы пәтерді ала ала ма? Әлде басқа мүмкіндіктер қарастыру керек шығар?
Бағдарлама жобасында бірнеше бағыт қарастырылған. Олар: жергілікті атқару органдарының «Тұрғынүйқұрылысжинақбанкі» арқылы тұрғын үй салуы, кезекте тұрғандар мен жас отбасыларға арнап жалға берілетін үйлер салу, «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлік қоры салатын тұрғын үйлер салу, дербес тұрғын үйлер, бюджет есебінен тартылатын инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымдар.
Жоғарыда аталғандардың ішінде «Тұрғынүйқұрылысжинақбанкі» (ТҚЖБ) арқылы жас отбасыларға арнап салынатын жалдамалы үйлер мен «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлік қорының үйлерін осы жолғы бағдарламаның жаңалығы деуге болады.
Жас отбасыларға арнап ТҚЖБ арқылы жалдамалы үйлер салу жобасын алып қарайық: бағдарламаға қатысушы банкте 8,5 жыл қаржы жинақтағаннан кейін жалға берілетін пәтерде тұра береді және оның коммуналдық шығындарын ғана төлейді. Жалдамалы пәтер құнының қалған 50 пайызын жинаған жас отбасы пәтерді сатып алады. Ол үшін пәтердің жарты ақшасын ТҚЖБ теңгемен, жылдық 4 пайыз мөлшерлеме негізінде 15 жылға несиеге береді. Аталған бағыттың басты артықшылығы - тұрғын үйді сатып алу үшін қосымша қаржы көзін іздеуді қажет етпейтіндігінде (ТҚЖБ-іне бюджеттен қаржы бөлудің қажеті жоқтығында).
Сын есім - заттың түрін, түсін сапасын, сипатын, көлемін білдіретін сөздер. Сын есім қандай? қай? деген сұрақтарға жауап береді. Мағынасына қарай Сапалық және қатыстық деп бөлінеді. Тұлгасына карай:Негізгі жане Туынды деп бөлінеді.
Зат есім - дегеніміз заттың,құбылыстың,ұғымның атын білдіріп,кім? не? кімдер? нелер? деген сұрактарга жауап береді.