«Қазақ әдебиеті» пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

1.С.Торайғыровтың «Шығамын тірі болсам адам болып» өлеңіндегі

көтерілген әлеуметтік мәселенің идеясын анықтаңыз

А) жұлдыз болу

В) надандықты жою

C) адам болу

Д) қараңғылықты жою

2.Қ.Әбдіқадыровтың «Қажымұқан» әңгімесіндегі жазушы көтерген

мәселенің негізгі идеясы қандай? Д) Орыс пен казактың арасындағы достыкты көрсету

А) Кедейлердің тұрмыс-тіршілігін корсету В) Қажымұқанның алып күш екенін көрсету

С) Байлардын үстемдік жасауын көрсету

3. «Шәкірт ойы» өлеңіндегі көтерілген әлеуметтік мәселенің идеясын

анықтаңыз

А) білім алып көгеріп көктеу

В) білім алып елді билеу

С) білім алып елге кызмет ету

Д) білім альп надандыкты жену

4.Басынан ауыр тағдырды кешірген жетімдердің типтік бейнесіндегі

кейіпкерлерді табыңыз.

А) Садык, Қажымұқан В) Есікбай, Аян

C) Аян, Тортай

Д) Қажымұқан, Масликов
5. ...Есікбай ыржақтап кеп, Аяннын басынан токай алып, сілекейін жағып,

аяғынан шалып, мазасын кетірді. Берілген сөйлем арқылы Есікбайдың мінезін анықтаңыз?

А) соткар

В) ежет

С) мейірімді

Д) кайсар
6. С.Торайғыровтың «...Жұлдыз болып көрмеймін елдің бетін...» өлең жолдарындағы «жұлдыз» сөзінің маңыздылығына негіздеме жасаныз. Оз ойыңызды 2-3 сөйлеммен жазыңыз.
7. Үзінді қай шығармадан алынған? Шығармадағы эпизодтың маңызына негіздеме жасаңыз. Өз ойыңызды 2-3 сөйлеммен жазыңыз.

- Жок, менін мандайыма кок огіз жазылган. Онда мен оз ак боз атымды саган сыйга тартамын.
8. «Тебем деп, тірі болсам надандыкты, Серт етіп, өз-өзіме еткем егес» деген өлең жолдарынан автор бейнесін анықтаңыз. Өз ойыңызды 2-3 сөйлеммен жазыңыз.
9. Шығармадағы көркем ауыстыруларды анықтап, мағынасын ашыңыз.

Шыгармалан үзінлі

Қараңғы қазақ коrіне

Өрмелеп шығып, күн болам!

Сол Алатаудай үйілген қарды алаканымен ысыра салыпты дейді.. Тұтасқан қап-қара аспан

түншыктыра салардай боп ауыл үстін тұмшалап тұр.
Көркемдегіш

кұрал

Мағынасы
10.Мен -балан, жарык күнде сәуле қуған, Алуға, күнді барып, белді буған. Жұлдыз болып кормеймін елдің бетін, Болмасам толған айдай балқып туған.

Бұл сөзім асып айтқан асылык емес, Ойында оты барлар асылық демес. Тебем деп, тірі болсам надандықты,
Серт етіп, өз-өзіме еткем егес.

Қарамен жазылған сөздер арқылы көркем ауыстыруларды анықтап, мағынасын 2-3 сөйлеммен ашыңыз.
11. « Аян және оның достары» деген тақырыпта кейіпкерлердің қарым қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазыныз. (80-100 сөз)
берем​

Тіл қасиетті де,қастерлі ұғым.Ол әрбір адамға ана сүтімен бірге еніп, қалыптасады. Ана тілін сүйген адам – туған жерін, елін, Отанын, атамекенін сүйеді деген сөз.  Ал, бұлардың бәрі – а үшін ең қасиетті ұғымдар. Өмірдің алмастай қырын, абзал сырын түсіне білуіне басты  себепкер – ана тілі.Тілге деген құрмет – халыққа деген құрмет. Тілсіз халықтың, елдің өмір сүруі мүмкін емес. Әлем таныған ел болу үшін тіліміздің жұлдызын биіктетуіміз керек.Сонымен қатар, халық ауыз әдебиетінің дәстүрлері мен тілдік нормаларында қалыптасқан, кейінгі кезде ақындар, жыраулар мұрасы арнасына құйылған, ұлы Абай мен Ыбырай шығармашылығы арқылы бізге жеткен қазіргі қазақ әдеби тілі.Қазақ жазуы 1929 жылға дейін араб графикасын, ал 1929-1940 жылдары латын графикасын қолданған. 1940 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін орыс графикасын қолдануда.Мемлекеттік тіл, яғни, қазақ тілі — әлемдегі алты мыңға жуық тілдердің ішіндегі қолдану өрісі жағынан жетпісінші, ал тіл байлығы мен көркемдігі,  оралымдығы жағынан алғашқы ондықтар қатарындағы тіл. Сондай-ақ, ол дүние жүзіндегі ауызша және жазбаша тіл мәдениеті қалыптасқан алты жүз тілдің және мемлекеттік мәртебеге ие екі жүз тілдің қатарында тұр.Мемлекеттік тілдің қоғамдық қызметі қоғамдық өмірдің аса маңызды мынадай салаларында жүзеге асады: басқару, ақпарат, білім беру мен тәрбие  ісі (мектепке дейінгі мекемелер, бастауыш, орта мектеп, жоғары мектеп), ғылым мен техника (ғылыми-зерттеу мекемелерде); қоғамдық ғылымдар, жаратылыстану мен нақты ғылымдар, техникалық және қолданбалы ғылым, экономика салаларында, ғылымның жалпыға ортақ салаларында,  бұқаралық ақпарат құралдары саласында, іс жүргізу саласында; мемлекеттік, қоғамдық-саяси, мәдени мекемелер мен ұйымдарда; дене тәрбиесі, спорт, туризм, денсаулық сақтау мен емдеу мекемелерінде; қоғамдық тамақтандыру орындарында; өнер мекемелерінде (театр, кино); дипломатиялық қарым-қатынаста; әскери-патриоттық тәрбие және білім беру ісінде; шаруашылық жүргізу және ұйымдастыруда; өндіріс және өнеркәсіп орындарында; Қазақстан Республикасында өтетін республикалық, халықаралық құрылтай, конференция, мәжіліс, жиындар т.б.Сонымен, қазақ тілі – дәстүрлі, тұрақты, қатаң тілдік нормасы бар, стильдік тармақтары сараланған, жалпы халықтық тілден ұлттық деңгейге көтерілген тіл.Біздің ана тіліміз — қазақ тілі:-        түпкі түрін сақтаған түркі туыстас байырғы тіл;-        ежелден жазба мәдениеті бар тіл;-        әдеби тіл, жергілікті тіл (диалекті), сөйлеу тілі, қарапайым сөйлеу тілі тәрізді формалары бар;-        демографиялық тірегі мықты ұлттық тіл;-        құрылым-құрылысы кемелденген тіл;-        егеменді Қазақстан Республикасы өз қамқорлығына алған

Французский историк еврейского происхождения, автор трудов по западноевропейскому феодализму, аграрным отношениям во Франции, общим проблемам методологии истории Методология истории Марка Блока Прежде чем приступить к разработке методов исторического исследования, М. Блок пытается решить один из первых вопросов, который появляется на страницах его книги: является ли история подлинной наукой. Без сомнения, отвечая на него утвердительно, автор определяет подлинные науки как те, что установить между явлениями логические связи вместо простого бессвязного перечисления явлений и событий. Этот тезис сразу определяет М. Блока как антагониста позитивистской концепции истории. Целью своей работы он провозгласил рассмотрение методов, применяемых непосредственно в историческом исследовании, описание истории такой, какой она будет, по его мнению, в дальнейшем. Предметом исторического исследования, согласно Блоку, является человек во времени. Автор исходит из того, что сознание человека не является единым на протяжении времени, а изменяется под воздействием тех или иных факторов. «Когда отблески страстей смешиваются с пристрастиями настоящего, реальная человеческая жизнь превращается в черно-белую картину», тогда как задача исследователя — понять человека Для того чтобы проникнуть в чужое сознание нужно отрешиться от собственного «я», не приписывать этому сознанию свои собственные черты. Таким образом, М. Блок определяет взаимоотношения субъекта и объекта исследования как «встреча людей в веках», и цель этого исследования — понять человека Согласно этой позиции мы имеем право определить М. Блока как представителя феноменологического направления изучении истории.