Egoraptor

12.01.2023 07:09 •  Қазақ тiлi

Қазақстан шеңберінде көшпелілін қалыптасқан аймаққа Каспий маңы ойпаттары , Үстірт , Торғай , Жем жоталары , Бетпақдала , Балқаш маңы да лалары , Сарыарқа , Макар , Маңғыстау жоталары , Алтай , Тарбағатай , Жоғар , Іле Алатауларының тау беткейлері мен таулы өлкелері жатады . Бұл аймақтардағы өзен - сулардың маңайында , әсіресе осы аймақтар мен отырықшы - егінші мәдениеттер шекараларында маргиналдық аймақтар қалыптасқан . Оларға – жартылай нешпелі шаруашылық - мәдени тұрпат . Мұндай аймақтарға Сырдың бойы , жартылай Ертiстiн , Тобылдың , Есілдің , Жайықтың бойлары , Жетісу , Шығыс Қазақстанның таулы және тау бектерінің кейбір алқаптары , Аралдың маңайы жатады . Жоңғар , Іле , Қырғыз Алатауындағы тау бөктерінде жылына 500 мм - ден астам ылғал түседі . Бұл өңірлерде , әсіресе өзен - көл суларының маңайында ежелден егіншіnін пай да болып , отырықшы мәдениет қалыптасқан . Құнарлы топырақты , ауа райы қолайлы болған Сыр бойы Шу Талас аймақтарында қола дәуірінен бастап ақ егіншілін дамып , орта ғасырларда қала мәдениеті дамыды . Дегенмен осы егіншілің , отырықшы мәдениет қалыптасқан аймақтардың өз ішінде де мал шаруашылығы егіншілікпен қатар дамып , бұл өңірлердің шаруашылық мәдени тұрпаты жартылай отырықшы , жартылай көшпелі болған . Әр заманда ауа райының өзгеруіне , тарихи - саяси , этномәдени ахуалдарға байланысты бұл өңірлерде бірде отырықшы , жартылай отырықшы егіншілік шаруашылық қалыптасса ( мөлшермен VI XIII ғасырлар ) , енді бір замандарда жартылай капелі , ней аудандарында тіпті ношпелі шаруашылық - мәдени тұрпат қалыптасты . из этого текста подберите синоним к словам өмір, өлке, жабайы, құнарлы​