«Қазақ тілі мен әдебиеті Т2» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары 6-сынып
Тыңдалым
Қызыл кітапқа сирек кездесетін, жылдан жылға азайып не жойылып бара жатқан, сондықтан да айрықша қорғауды қажет ететін жануарлар мен өсімдіктердің түрлері тіркеледі. Халықаралық Табиғатты Қорғау Одағы 1948 жылы кеудесінде жаны бар тіршілікті қорғауды қолға алды. Бір жылдан соң, сирек кездесетін түрлерді қорғайтын комиссия құрылды. Комиссияның қызметі жойылып кетудің аз-ақ алдында тұрған өсімдіктер мен жануарларды зерттеп, зерделеп, қорғауға алу еді. Және оларды бір кітапқа топтастыру болатын. Комиссия төрағасы Питер Скотт адамдардың қып-қызыл түске назар салып, сәл де болса ойлануы үшін тізімді "Қызыл кітап" деп атауды ұсынды. Ең алғашқы Қызыл кітап 1963 жылы жарық көрді. Бұл адамзаттың табиғатты қорғау үшін жасаған алғашқы қадамдарының бірі болатын.
Кітаптың беттері әр түрлі түстен тұрады. Қара беттерде жойылған хайуандар, қызыл беттерде сирек кездесетін, сары бетте тез азайып келе жатқан, ал ақ беттерде құтқарылған жануарлардың түрлері көрсетілген.
Қазақстанда бұл кітап 3 басылымнан тұрады. Соңғысы 1999 жылы шықты. Кітапта жануардың 120 түрі туралы жазылған. Олардың ішінде ақбөкен, гепард, бүркіт, арқар, барыс, және қылқалам бар. Біздің елімізде, Қызыл кітапқа енген жануар немесе өсімдікке зиян тигізілсе, ол адам айыппұлмен қатар, бас бостандығынан айырылуы мүмкін.
1.Мәтінге тірек болатын сөздерді табыңыз. А) қызыл кітап, зерттеу, топырақ
В) отан, бала, қала
С) қызыл кітап, табиғат, қорғау
Д) зерттеу, адамдар, күш [1]
2.Мәтіннің негізгі идеясына сәйкес келетін тұжырымды анықтаңыз.
А) Еліміздегі ескерткіштерді қорғауға алу
В) Еліміздегі ауыз су мәселесін шешу
С) Еліміздегі жер сілкінісінің алдын алу
Д) Еліміздегі жойылып бара жатқан жан-жануарларды қорғау [1]
3.Тыңдалым мәтіні мазмұны бойынша 1 «шын» ақпаратты белгілеңіз.
[1]
4. Мәтін мазмұны бойынша сұраққа жауап беріңіз. Қызыл кітаптың шығуының мақсаты не? [1]
5.Бос орынға қажетті сөзді қойып сөйлемді толықтырыңыз.
Бұл адамзаттың табиғатты жасаған алғашқы қадамдарының бірі болатын.
No
Мәтіндегі ақпараттар
Шын
Жалған
1
«Қызыл кітап» деген атауды Питер Скотт ұсынды
2
Қазақстанда бұл кітап 6 басылымнан тұрады.
3
Ең алғашқы Қызыл кітап 1999 жылы жарық көрді.
/ түрлі түстен, қорғау үшін, Қызыл кітапқа/ [1]

Оқылым
«Астана Опера» опера және балет театры Қазақстанның елордасы Астана қаласында Есіл өзенінің сол жағалауында орналасқан. Бұл театр сән-салтанаты асқақ ғимаратымен және залдардың көркемдігімен ғана емес, сондай-ақ талантты труппа орындайтын тамаша репертуарымен таң қалдырады.
«Астана Опера» 2013 жылы Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың бастамасымен ашылды. Театр өзінің алғашқы маусымын М.Төлебаевтың ұлы туындысы «Біржан-Сара» операсымен ашты. «Біржан-Сара» операсы музыкалық -поэтикалық дәстүрдің жарқын көрінісі. Сол жылдың күзінде «Астана Опера» театрының әлемдік тұсаукесері болып, Дж. Вердидің «Аттила» операсы қойылды.
«Астана Опера» опера және балет театры әлемнің аса сәулетті театрларының бірі. Сәулеті бойынша ол Миландағы «Ла Скала», Мадридтегі Корольдік театр, Мәскеудегі Үлкен театр, Нью-Йорктегі Метрополитен-опера және т.б. атақты опера театрларының қатарынан орын алды. Театр сәулетінде ұлттық нақыш айқын көрінеді. «Астана Опера» - алыптығы мен техникалық мүмкіндіктері бойынша әлемдегі үшінші опера театры. Театрдың бас залы 1250 орынға есептелген.
1-2. Мәтіннен берілген сөздердің антоним, синонимдерін табыңыз.
Елорда (синоним) [2] Оң жағалау (антоним) [2]
3.Берілген тұжырымдардан бір «жалған» ақпаратты анықтаңыз.
[2]
4-5. Сұрақтарға толық жауап беріңіз.
А)Театр кімнің бастамасымен ашылды? [2]
Театр қайда орналасқан? В) [2]
No
Мәтіндегі ақпарат
Шын
Жалған
1
«Астана Опера» опера және балет театры Қазақстанның елордасы Астана қаласында орналаспаған.
2
«Астана Опера» опера және балет театры әлемнің аса сәулетті театрларының бірі.
3
Театрдың бас залы 1250 орынға есептелген.

КАЗАХСКИЙ

Әлемде климаттың өзгеруі қоршаған ортаны ластаудан туып жатыр. Өндіріс ошақтары

(қоршаған ортаны ластауда, #lahaндық нылынудың әсерінен Жердегі aya райы өзгеріп, қатты

дауылдар, күшті су тасқындары, құрғақшылық болып жатыр. ғалымдар болашақта мұчдай

апаттар жиі болуы мүмкін екенін ескертеді.

Ғалымдардың болжауынша, су тасқынынан, әсіресе Онтүстін -Шығыс Азия елдері қатты

зардап шегу мүмкін. Ол - Бангкок, Шанхай, Гуанчжоу. Хошимин жане Янган қалалары.

Бүгінде Қытай, Солтүстік Корея мен Оңтүстік Кореяда су тасқыны көбеюде.

Ғалымдар климаттың өзгерун ормандардың оталуымен де байланыстырады. Қазір

әлемде ағаштары көптеп оталуда. Өндіріс үшін Намаз талдары оталып жатыр. Ормандардың.

оталуы құрғақшылық тудыруда. 2005 жылы құрғақшылықтан өзендер неeyin, орманның 30

пайызы қураған. Бұл - соңғы 60 жылдағы ең улкен апаттың бірі. ғалымдар кұрғаңшылықты

Атлант мұхиты суының температурасы мен байланыстырады. Мұхит суының қызуы Жер безіндегі

ылғалға әсер етеді екен.

Жауын аз болғандықтан, жердің құнарлы қабаты желмен ұшып кетеді. Одан нейін құм

мен топырақтан дауыл болады. 2003 жылы Еуропада жазу өте ыстың болған. Ғалымдар оны

Сирек нездесетін құбылыс ретінде бағалаған. Мұндай құбылыс 200 нылда бір рет болады екен,

Алайда ғалымдар болашақта жазда екі есе ыстық болуы мүмнін ененін айтады. 2040 жылы

әрбір енінші жаз осылай ыстық болады екен.

Полян ғалымдары өмұздықтардың азаюы мен су температурасының көтерілуі aya

айналымын өзгерткен» деген болам айтады. Зор куаты бар су ауаны жылытып, ол жоғары

көтеріледі. Қалыпты жағдайда солтүстік теңіздер мұз құрсанып, оған жол бермейтін.

Болашақта адамзатты не нүтіл тұрғаны белгісіз. Сондықтан табиғатпен санасу керек.

A. Турапбойұлынан «Егемен Қазақстан»1706 / 10000

РУССКИЙ

Изменение климата в мире происходит от загрязнения окружающей среды. Очаги производства

(при загрязнении окружающей среды ,под влиянием # лахаунского затопления изменялась погода на Земле, сильная

идет буря, сильные наводнения, засуха. в будущем ученые мұчдай

авария предупреждает, что может быть частым.  

По прогнозам ученых, из-за наводнения, особенно на юге-страны Восточной Азии сильны

может быть поражения. Он-Бангкок, Шанхай, Гуанчжоу. Город Хошимин и Янган.

На сегодняшний день в Китае, Северной Корее и Южной Корее повышаются паводки.

Ученые связывают изменение климата с ликвидацией лесов. Сейчас  

в мире растет большое количество деревьев. Для производства совершаются молитвы. Леса.

засуха вызывает засуху. В 2005 году из-за засухи реки пересыпались 30 рек.  

процент сухостоя. Это одна из самых масштабных аварий за последние 60 лет. ученые кұрғаңшылықты

Атлантический океан связывает температуру и температуру воды. Температура океанской воды в железах Земли

это влияет на влажность.  

Из-за небольших осадков, плодородный слой Земли летает ветром. Из нее нейлон песок  

у меня будет ураган с почвы. В 2003 году в Европе было очень много книг. Ученые  

Ценит как редкое явление. Это явление происходит один раз в 200 Нил,

Однако ученые говорят, что в будущем летом может быть вдвое жарко. В 2040 году

так будет жарко каждое второе лето.

Полянские ученые уменьшение мороженого и повышение температуры воды aya

- я думаю, что это не так. Вода с огромной мощностью нагревает воздух, он выше  

поднимается. В нормальном состоянии северные моря обрушилась льда и не допускали ее.

Не известно, что в будущем человечество или нет. Поэтому нужно пересчитывать с природой.

A. Турапбойұлынан «Казахстанская Правда»

И потом все это соедините в письмо

Примерное начало письма,

Сәлеметсізбе, Абай Құнанбайұлы. Мен сізге хат жазып отырмын.

 Қандай өлеңдерің білесің? Ұнай ма? Неге?

Мен *...* (напиши любую книгу Абая) деген өлеңніңізді білем. Иә маған ұнайды. Ол кітап өте қызықты. (надеюсь не хотите что бы у всех были одинаковые ответы, можешь вместо *қызықты* написать что то другое)

 Қандай кітаптар оқыдың?

Мен *запиши книги Абая которые читал* оқидым.

 Ол кітаптан не үйрендің?

Ол кітаптан, *ешқашан бас тарта алмайтынымды* үйрендім . (это пример, можешь написать что то свое)

 Арманың қандай?

Менің арманым *...* (запиши свою мечту, если с казахским, тяжело то переведи через переводчик)

 Өскенде кімге ұқсағың келеді?

Мен өскенде анама (если ты мальчик то напиши әкеме, можешь написать кого то другого, например певец который тебе нравиться) ұқсағым келеді

 Кімнен үлгі алып жүрсің?

Мен ата-анамдаң үлгі алып жүрмін

Я сама не казашка, могут быть кое где ошибки, если вы их нашли, то напишите в комментариях. (❁´◡`❁)