lilija647

12.12.2021 00:27 •  Қазақ тiлi

«Қазақ тілі» пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары Окылым
Тапсырма
Мәтінді оқып, төменде берілген сұрақтарға жауап беріңіз.
[10]
Су
Сусыз өмір сүру мүмкін емес. Жер бетінің төрттен үш бөлігін су алып жатыр. Ол – мөлдір.
түссіз. Судың үш күйі болады, сұйық-су, қатты-мұз, газ-бу. Нел градустан төмендегенде су
мир болып қатады, ал қайнаганда од буга айналады. Аналарың кір жуганда далаға жайып
қояды. Ол кеуіп кетеді. Неліктен? Себебі күн суды буландырады. Күн қатты ыстык, ал
жапырактар. Өсімдіктер неге қурап кетпейді? Себебі, од тамырмен су сорып, оны
буландырып жібереді. Жер бетінде су тұщы және ащы су болып бөлінеді. Ащы су бұл теңіз,
мұхит сулары, ал тұщы су өзен, көл, жер асты сулары. Жердегі әрбір 100 л судың 98 л тұрды
су, 2 л тұщы су екен. Көл суларының кейбірі ащы, кейбірі тұщы суға жатады.
Құрлық бетінде әртүрлі ойыстар кездеседі. Ондай ойысқа су толса, көл пайда болады.
Көлемі әртүрлі. Шагын колдердің ені мен ұзындығы бірнеше ондаған метрден аспайды. Ал
ірі көлдердің бір шетінен екінші шетіне көз жетпейді, Балық ауланады, ауыз су алынады, мал
суарылады,
Каспий - дүниежүзіндегі ең ірі көл. Солтүстігінен оңтүстігіне дейін мың километрден
қашықтыққа созылып жатыр. Терендігі - 800 м. Балық көп.
Құбырдан алынған су 100% таза бола бермейді. Ол өзеннен хлор қосылып, тазартылып
келеді. Адам күніне 2 литрге жуық су ішеді екен. Ол - су, шай, шырын, сусын, минералды су.
Адам тек қайнатылған су гана ішу керек. Себебі , қайнамаган судан кейде гратит ауруына
да шалдығып жатады. Оның құрамында мкробтар болуы мүмкін.
1. Адамның денсаулығына қатысты айтылған абзацты белгіленіз,
А) |
B) 2
C) 3
D) 4
[
1]
2. Мәтін мазмуына қатысты мақал-мәтелді
табыңыз. А) Адам қайшысы - заман қашысы.
В) Су - тіршілік көзі.
C) Күн күркіресе, қок дүркірер,
D) Жаңбыр жауса - жер ырысы
[1
]
3. Берілген сөздердің синонимін мәтіннен тауып жазыңыз.
жер
ойык
кішкентай
ішетін су,
2]
4. Мәтіндегі негізгі және қосымша 3 ақпараттарды ажыратыңыз.
Негізгі ақпарат
Қосымша ақпарат
1.
2.
2.
[31
5. Мәтіне қатысты ой-тұжырымыңызды жазыңыз. Көмек керек достар Тжб қолдарыңнан келсе толығымен көмектесіп жіберші рахмет алдынала​