cmh3

09.04.2021 10:58 •  Қазақ тiлi

«Қазақ тілі» пәнінен 4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары Аспан әлемінің құпиялары
Саяхат және демалыс. Синтаксис
Тыңдалым мен айтылым
Тапсырма
1. Мәтінді оқып, көтерілген басты мәселені анықтаңыз. Өз көзқарасыңызға тыңдаушыны
сендіру үшін, дәлелді мәтін ақпаратын, қыстырма, қаратпа сөздерді қолданыңыз.
2. Жұбыңызды мұқият тыңдап, мәтін бойынша сұрақ қойыңыз. Өз көзқарасыңызды
білдіру не толықтыру мақсатында жұбыңыздың сұраққа жауап беруі кезінде келісу,
келіспеуіңіз бойынша диалогке қатысыңыз.
(10)
1-мәтін
Жетіқарақшы
Қазақ атаулы түгел білетін шоқ жұлдыздың бірі Жетіқарақшы Жетіқарақшы
Темірқазықты (дәлірек айтқанда дүние полюсін) тәулігіне бір рет айналып өтеді. Оның
iңірдегі, түн ортасындағы, таң алдындағы орны жыл мезгілдеріне қарай әрқилы өзгеріп
отырады.
Мал
шаруашылығымен шұғылданған ата-бабаларымыз Жетіқарақшының
қозғалысын бақылай отырып, оны түн мезгілдерін анықтайтын аспан сағаты есебінде
пайдалаған.
«Жетіқарақшы бара жатқанның балтасын, келе жатканның кетпенін ұрлаған баукеспе
Ұры болыпты. Халық болып соңына түскен соң қылмысы басынан асқан жеті ұры жеткізбей
аспанға қашып шығып кеткен. Бастаған – алдыңғы төртеуі, ана артындағы үшеуі ерер-ермес
болып жүрген олардың құйыршығы. Екі бүйірдегі жарық жұлдыз – екі батыр. Сонау қатар
тұрған екі жұлдыз Ақбозат пен Көкбозат батырлардың аттары. Олар Темірқазыкка
арқандаулы. Шұбатылған арқаны да көрініп тұрады. Аттар Темірқазықты айнала оттайды.
Оларды аңдыған жеті ұры да түнімен төңіректеп, айналып жүреді.​