skalkinalera

19.07.2020 15:31 •  Қазақ тiлi

Болашақтағы климат Климаттың ғаламдық жылынуы фантастика ретінде қабылданатын. Бүгінгі күні Ғаламдық денгейде болып жатқан климаттың өзгеруіне көптеген дәлелдер бар. Қазақстанда ауаның орташ ажылдық температурасы 1936 жылдан бастап 2005 жылдар арасында әрбір 10 жыл сайын 0,31С градусқа жоғарылап отырған. Соңғы 50 жылда Іле Алатауының солтүстік бөктеріндегі мұздықтардың ауданы 41 пайызға қысқарған. Үкімет аралық сарапшылар тобының (КӨҮСТ) болжамдары бойынша егер климаттың өзгеруі мен күннің жылынуы осы қарқында өрбитін болса, XXI ғасырдың ортасында орташа температура 6 градусқа жоғарылауы мүмкін.

Бұл өз кезегінде 2 градусқа жылынудың өзі кері салдарға әкеп соғатын күрт континент алды Қазақстан үшін орасан зор апат болып табылады. Бүгінгі күннің өзінде еліміздің территориясының 75% экологиялық тұрақсыздық тәуекеліне ұшырап отыр. Алапат ыстық, құрғақшылық. Тіршіліксіз шөл даланың аумағы солтүстікке қарай 300-400 шақырымға жылжиды. Су ресурстарының жетіспеушілігі мал жайылымдарының азаюына әкеліп соғады және ауыл шаруашылығына ауыр соққы болып табылады. «Қазақстанда климаттық тәуекелдерді басқару» БҰҰЖЖ жобасы мамандарының пайымдауынша табиғаттағы процестердің белгілі бір циклға бағынатынына қарамастан температураның жаһандық жоғарылауы нақты дәйек болыпта былады. Қазақстанда температураның жоғарылауы жауын-шашын мөлшерінің артуымен өтеліп отырған жоқ, бұл белгілі бір тәуекелдерге алып келеді. Бізді алда өзендердің ағысының өзгеруі күтіп тұр, экстрималды табиғи құбылыстары көбейеді, жаңа табиғи аномалды құбылыстар пайд аболады (186 сөз)

1. Мәтіннен сөздердің синонимдерін табыңыз. Найдите синонимы к словам в тексте.

жаһандық -

көлемі -

жорамалы -

тапшылығы -

Төмендегі сұрақтарға мәтіндегі деректерді қолдана отырып, жауап беріңіз. ответьте на следующие вопросы, используя данные в тексте.
2. Мәтінде қандай мәселе көтеріледі? Себебін жазыңыз.[2]


3.«Болашақта экстрималды табиғи құбылыстары көбейеді, жаңа табиғи аномалды құбылыстар пайда болады» деген автор пікірі мен келісесіз бе? Ойыңызды дәлелдеңіз. Согласны ли вы с мнением автора о том, что «в будущем будут усиливаться экстремальные природные явления, появятся новые природные аномалии»? Докажи свою точку зрения. [3]



4.Төмендегі сұраққа 3-4 сөйлеммен жауап беріңіз. ответьте на следующий вопрос в 3-4 предложениях. [3]
Мәтінде климат өзгеруінің қандай себептері көрсетілген?