? Деңгейлік тапсырма 3. Мәтінді оқып, тапсырмаларды орындаңдар. 1-деңгей. Мәтіндегі тірек сөздерді табыңдар. 2-деңгей. Тірек сөздердің мағынасын сөздіктен анықтаңдар. 3-деңгей. «Мәңгілік ел» - ата-бабамыздың асыл арманы» тақырыбында ой зыңдар. Мен қоғамда «Қазақ елінің ұлттық идеясы қандай болуы кере сауалдың жиі талқыға түсіп жүргенін естіп жүрмін, біліп жүрмін. мызға бағдар етіп, ұлтты ұйыстыра отырып, ұлы мақсаттарға жете бар. Ол – «Мәңгілік ел» идеясы. Тәуелсіздігімізбен бірге халқымы мұраттарына қол жеткізді. Біз еліміздің жүрегі, тәуелсіздігіміздің, гілік елордамызды тұрғыздық. Қазақтың мәңгілік ғұмыры ұрпақт болашағын баянды етуге арналады... Ендеше, Қазақ елінің ұлтты «Мәңгілік ел».
ұлы жібек жолы» ежелгі атау емес, ол 1877 жылы пайда болған. оны қолданысқа енгізген белгілі неміс фердинанд фон рихттофен. жолдың бұлай аталуына сауданың негізгі заты – қытайдан шығарылатын жібек мата себеп болды.
сонау еуропа мен азияны біріктіріп жатқан бұл жол ғажайып жетістіктерге жеткізді. ған елдердің бір-бірімен сауда-саттықпен айналысуына, ғылым салаларының , діни және мәдени салт-дәстүрлерінің қалыптасуына ықпал етті.
ұлы жібек жолы ежелгі қазақстан жерімен де өткен. ең негізгі сауда жолы тянь-шань тау сілемдерімен, сырдария, талас, шу, іле аңғарлары аркылы қытайға ұласкан, жолдың ендігі бір бөлігі яқсарт, сейхун деп аталған сырдария, орал (жайық) өзендерін жағалай ары қарай қаратеңіз маңы, византия мен батыс еуропа жерлеріне дейін созылып жатты.
негізгі күре тамырдан орталық қазақстан далаларына, сарыарқа мен ертіске, алтай мен моңғолияға карай тарамдалған жолдар өткен. осындай жолдардың бойында исфиджаб, усбаникент, отырар, түркістан, тараз, сауран, сығанақ, сарайшық, жаңакент сияқты ірі қалалар болған. бұл қалалардың өркендеуіне ұлы жібек жолының тигізген әсері мол. қалалар мен далаларды, тау етектерін сақтар, үйсіндер, қаңлылар, кейіннен түргеш, қарлұқ, оғыз, кыпшақ, қимақ сияқты ежелгі түркі тайпалары мекендеген.
қазақстанның ортағасырлық қалаларында жүргізілген қазба жұмыстары кезінде археологтар қытай мен византия, иран мен үндістан елдерінің теңге сарайларында нақыштап соғылған теңгелер мен ділдәлар қазып алған. сонымен бірге сол жерде жасалған әрі сауда керуендерінен келген басқа бұйымдар да табылған. алматы маңындағы ежелгі талхир қаласының орнын қазған кезде иранда жасалған қола табақ, қытай фарфоры мен жапон фаянс тостағанының сынығы және т.б. бұйымдар қолға түсті. әсіресе, беті түрлі танғажайып оюлармен, тамаша суреттермен безендірілген табак ерекше қызықтырып, ықылас тудырады. қызыл түсті жапон фаянс тостаған сынығының іші мен сыртында айдаһар, тау мен теңіз, «алтын» киім киінген ер кісі мен әйел әсем бейнеленген.
көз қызықтырар қола айналар – таяу шығыс пен қытайдан шығып, кең таралған заттардың бірі. олардың сырт жағына гүлді оюлар, ұшып бара жатқан тырналардың суреттері салынып, араб жазулары да түсірілген.
ұлы жібек жолы бойымен ферғананың әйгілі жүйрік аттарын, араб және түрікмен арғымақтарын, түйе мен пілдерді, арыстан мен керіктерді, сілеусін мен карақұйрықтарды, сұңқар мен каршығаларды, тауық пен тотықұстарды, тіпті түйеқұстарды да сату үшін алып
Қыран құс - жыртқыш,жылдам әрі епті құс.Ал,көшпелі халықтарда,әсіресе,қазақтарда қыран құсты ерекше қастерлеген.Біздер үшін ол батырлықтың,еркіндіктің,алғырлықтың белгісі іспеттес.Республикамыздың мемлекеттік көк байрағында да азаттықтың айбыны ретінде алтын қыран құс бейнеленгені соның дәлелі.Байырғы замандарда қыран құсқа "Құс патшасы","Қанаттылар ханы","Құдайдың қазаққа еншілес берген құны" деп мадақтап,оның қастерлігін одан әрі танытқан.Бұнымен қоса қыран құстың ел ішінде құны да жоғар болған.Мысалы,Жеті жарғы заңында аңға салатын итті,бүркітті өлтірген адамнан олардың иесіне бір құл немесе бір күң беріледі делінген.Қыран құсты қолға үйретіп,баптап,саятшылыққа пайдалану қазақ халқының ежелден келе жатқан өнері,дәстүрі десек те болады.Қыран бүркіт Жеті қазынаның бірі екендігі тағы бар.Осының барлығы қыран құстың біздің халқымыздың тарихы мен бүгінінде,тұрмысы мен дәстүрінде алар орнының зор екендігін білдіреді ғой.
ответ:
ұлы жібек жолы» ежелгі атау емес, ол 1877 жылы пайда болған. оны қолданысқа енгізген белгілі неміс фердинанд фон рихттофен. жолдың бұлай аталуына сауданың негізгі заты – қытайдан шығарылатын жібек мата себеп болды.
сонау еуропа мен азияны біріктіріп жатқан бұл жол ғажайып жетістіктерге жеткізді. ған елдердің бір-бірімен сауда-саттықпен айналысуына, ғылым салаларының , діни және мәдени салт-дәстүрлерінің қалыптасуына ықпал етті.
ұлы жібек жолы ежелгі қазақстан жерімен де өткен. ең негізгі сауда жолы тянь-шань тау сілемдерімен, сырдария, талас, шу, іле аңғарлары аркылы қытайға ұласкан, жолдың ендігі бір бөлігі яқсарт, сейхун деп аталған сырдария, орал (жайық) өзендерін жағалай ары қарай қаратеңіз маңы, византия мен батыс еуропа жерлеріне дейін созылып жатты.
негізгі күре тамырдан орталық қазақстан далаларына, сарыарқа мен ертіске, алтай мен моңғолияға карай тарамдалған жолдар өткен. осындай жолдардың бойында исфиджаб, усбаникент, отырар, түркістан, тараз, сауран, сығанақ, сарайшық, жаңакент сияқты ірі қалалар болған. бұл қалалардың өркендеуіне ұлы жібек жолының тигізген әсері мол. қалалар мен далаларды, тау етектерін сақтар, үйсіндер, қаңлылар, кейіннен түргеш, қарлұқ, оғыз, кыпшақ, қимақ сияқты ежелгі түркі тайпалары мекендеген.
қазақстанның ортағасырлық қалаларында жүргізілген қазба жұмыстары кезінде археологтар қытай мен византия, иран мен үндістан елдерінің теңге сарайларында нақыштап соғылған теңгелер мен ділдәлар қазып алған. сонымен бірге сол жерде жасалған әрі сауда керуендерінен келген басқа бұйымдар да табылған. алматы маңындағы ежелгі талхир қаласының орнын қазған кезде иранда жасалған қола табақ, қытай фарфоры мен жапон фаянс тостағанының сынығы және т.б. бұйымдар қолға түсті. әсіресе, беті түрлі танғажайып оюлармен, тамаша суреттермен безендірілген табак ерекше қызықтырып, ықылас тудырады. қызыл түсті жапон фаянс тостаған сынығының іші мен сыртында айдаһар, тау мен теңіз, «алтын» киім киінген ер кісі мен әйел әсем бейнеленген.
көз қызықтырар қола айналар – таяу шығыс пен қытайдан шығып, кең таралған заттардың бірі. олардың сырт жағына гүлді оюлар, ұшып бара жатқан тырналардың суреттері салынып, араб жазулары да түсірілген.
ұлы жібек жолы бойымен ферғананың әйгілі жүйрік аттарын, араб және түрікмен арғымақтарын, түйе мен пілдерді, арыстан мен керіктерді, сілеусін мен карақұйрықтарды, сұңқар мен каршығаларды, тауық пен тотықұстарды, тіпті түйеқұстарды да сату үшін алып
Қыран құсты қастерлеген халықпыз.
Қыран құс - жыртқыш,жылдам әрі епті құс.Ал,көшпелі халықтарда,әсіресе,қазақтарда қыран құсты ерекше қастерлеген.Біздер үшін ол батырлықтың,еркіндіктің,алғырлықтың белгісі іспеттес.Республикамыздың мемлекеттік көк байрағында да азаттықтың айбыны ретінде алтын қыран құс бейнеленгені соның дәлелі.Байырғы замандарда қыран құсқа "Құс патшасы","Қанаттылар ханы","Құдайдың қазаққа еншілес берген құны" деп мадақтап,оның қастерлігін одан әрі танытқан.Бұнымен қоса қыран құстың ел ішінде құны да жоғар болған.Мысалы,Жеті жарғы заңында аңға салатын итті,бүркітті өлтірген адамнан олардың иесіне бір құл немесе бір күң беріледі делінген.Қыран құсты қолға үйретіп,баптап,саятшылыққа пайдалану қазақ халқының ежелден келе жатқан өнері,дәстүрі десек те болады.Қыран бүркіт Жеті қазынаның бірі екендігі тағы бар.Осының барлығы қыран құстың біздің халқымыздың тарихы мен бүгінінде,тұрмысы мен дәстүрінде алар орнының зор екендігін білдіреді ғой.