Деңгейлік тапсырмаларды орындаңдар. 1-деңгей. Мәтіннен көптік, тәуелдік, септік жалғауы бар сөздерді теріп жазыңдар. 2-деңгей. Айтылуы мен жазылуында айырмашылығы бар сөздер мен тіркестерді теріп
Сүйінбайды достық дәнекері деп атаудың да түп-төркіні оның осы ақындығы мен айтыскерлігінде жатыр. "Сүйінбай сан түрлі саңлақ ақындармен айтысқан, соның бәрін жеңген, әсіресе, Сүйінбай мен Қатағанның айтысы адам таңғаларлық ерекше айтыс қой! Мені алғаш рет қырғыз еліне таныстырған да – осы айтыс" деген екен Жамбыл Жабаев жазушы Сапарғали Бегалинге айтқан естелігінде. Бұл аламан айтыстың қолжазбасы 98 беттен немесе 4472 тармақтан тұрады. Жамбыл Жабаевтың ауызынан жазып алынған.
Дәл осы Сүйінбай мен Қатағанның айтысынан кейін қазақ-қырғыз халқы арасында достық пен дәнекерлік пайда болып, Алатаудың қос қапталын мекендеген қос бауырлас халық қайта табысқандай болды. Оқиға былай болған. 1840-50 жылдары Жетісу маңында құрылған томаға тұйық хандық қозғалыс Шу жағасындағы қырғыз елін шауып, зәбір көрсеткен көрінеді. Осы оқиғадан кейін бауырлас халық арасында өкпе-реніш пен наз қалмасын деп, Ыстықкөлдің жағасында асыр салған жиын мен той өтеді. Ат пен ақын жарыстырып, туысқандық салтын қалпына келтірмек болады.
Қазақ халқы үшін төрт түліктің осалы жоқ. Дегенмен ілгері заманда жылқы мен түйенің адам үшін атқаратын қызметі өте жоғары бағаланған. “Жылқы малдың - патшасы, түйе - малдың қасқасы” деген мақал сол кезде туылған болатын. Мереке - қуанышта, қайғы - қасіретте басқа түскен ауыр күндерде бұл түліктер адамның айырылмас жан досы болған. Біздің жерімізде үй жануарларын өсіруге қажетті жағдайлардың бәрі бар. Шүйгін шөп, су, жайылымдық жерлер жеткілікті. Оның ішінде түйе шаруашылығының пайдасы мол. Түйе 150 - 200 кг. жүкпен 30 - 40 шақырым жол жүре береді. Қазақ халқы еті мен сүті, әрі тағам, әрі шипалы дәрі, жүні - киім, өзі - сенімді көлік болған қасиетті жануарды төрт түліктің төресі санаған. Сүтінен емдік қасиеті бар май, шұбат, сыр дайындалса, еті тағамға қолданылды, ал жүні 85 пайыз таза өте бағалы түбіттен тұрады. Барлық шөптің түрін жей береді, шөлге шыдамды. Олардың салмағы 550 - 650 кг, ол 10 - 12 кг. жүн беріп отырады. Басқа үй жануарларына қарағанда түйе біздің елімізде өте аз. Түйе киелі жануар – пайдасы да мол.
Қазақтың түйе сүтінен жасалатын ұлттық сусыны - шұбат
Шұбат - түйе сүтінен ашытылады. Бұл - әрі сусын, әрі тағам. Өйткені бие сүтіне қарағанда түйе сүті өте майлы келеді. Оның емдік қасиеті мол.
Сүйінбайды достық дәнекері деп атаудың да түп-төркіні оның осы ақындығы мен айтыскерлігінде жатыр. "Сүйінбай сан түрлі саңлақ ақындармен айтысқан, соның бәрін жеңген, әсіресе, Сүйінбай мен Қатағанның айтысы адам таңғаларлық ерекше айтыс қой! Мені алғаш рет қырғыз еліне таныстырған да – осы айтыс" деген екен Жамбыл Жабаев жазушы Сапарғали Бегалинге айтқан естелігінде. Бұл аламан айтыстың қолжазбасы 98 беттен немесе 4472 тармақтан тұрады. Жамбыл Жабаевтың ауызынан жазып алынған.
Дәл осы Сүйінбай мен Қатағанның айтысынан кейін қазақ-қырғыз халқы арасында достық пен дәнекерлік пайда болып, Алатаудың қос қапталын мекендеген қос бауырлас халық қайта табысқандай болды. Оқиға былай болған. 1840-50 жылдары Жетісу маңында құрылған томаға тұйық хандық қозғалыс Шу жағасындағы қырғыз елін шауып, зәбір көрсеткен көрінеді. Осы оқиғадан кейін бауырлас халық арасында өкпе-реніш пен наз қалмасын деп, Ыстықкөлдің жағасында асыр салған жиын мен той өтеді. Ат пен ақын жарыстырып, туысқандық салтын қалпына келтірмек болады.
Қазақ халқы үшін төрт түліктің осалы жоқ. Дегенмен ілгері заманда жылқы мен түйенің адам үшін атқаратын қызметі өте жоғары бағаланған. “Жылқы малдың - патшасы, түйе - малдың қасқасы” деген мақал сол кезде туылған болатын. Мереке - қуанышта, қайғы - қасіретте басқа түскен ауыр күндерде бұл түліктер адамның айырылмас жан досы болған. Біздің жерімізде үй жануарларын өсіруге қажетті жағдайлардың бәрі бар. Шүйгін шөп, су, жайылымдық жерлер жеткілікті. Оның ішінде түйе шаруашылығының пайдасы мол. Түйе 150 - 200 кг. жүкпен 30 - 40 шақырым жол жүре береді. Қазақ халқы еті мен сүті, әрі тағам, әрі шипалы дәрі, жүні - киім, өзі - сенімді көлік болған қасиетті жануарды төрт түліктің төресі санаған. Сүтінен емдік қасиеті бар май, шұбат, сыр дайындалса, еті тағамға қолданылды, ал жүні 85 пайыз таза өте бағалы түбіттен тұрады. Барлық шөптің түрін жей береді, шөлге шыдамды. Олардың салмағы 550 - 650 кг, ол 10 - 12 кг. жүн беріп отырады. Басқа үй жануарларына қарағанда түйе біздің елімізде өте аз. Түйе киелі жануар – пайдасы да мол.
Қазақтың түйе сүтінен жасалатын ұлттық сусыны - шұбат
Шұбат - түйе сүтінен ашытылады. Бұл - әрі сусын, әрі тағам. Өйткені бие сүтіне қарағанда түйе сүті өте майлы келеді. Оның емдік қасиеті мол.
өтінем лучший ответь етші