Денсаулық – баға жетпейтін жалгыз гана асыл дүние. Ол жаксы болу үшін не уақытты, не күш – жігерді, не еңбекті, тіпті барлық дүниені аямай жұмсау керек. Денсаулық үшін өмірдің бір
болімінде қиюға болады. Денсаулық - адам өміріндегі ең жоғары бағалы дүние болғандықтан, әр
а өз денсаулығына көңіл бөле карау кажет, оны орынсыз ысырап етпеу керек, үнемі
денсаулыктың қорын көбейтіп отыру керек. Біз денсаулыгымызға немқұрайлы карап, оған үлкен
зиян келтіреміз. Әркім өзінің денсаулығының нашарлануына өзі кінәлі. Ауруды ағзаларга
жолатпау, адамдардың өз қолында. Сол себепті, әр адам салауатты өмір салтын қалыптастыру
керек. Салауатты өмір салтын ынталандыру әрқайсысымыздың дене
дене тәрбиесімен
айналысуымызға, дұрыс тамақтануымызға, зиянды әрекеттерден аулақ болып, тазалық пен
санитария шараларын сақтауымыз кажет.
Денсаулық сақтаудың алдын алуға болады. Ол үшін дұрыс тамақтануга, уакытында
демалуга, дене қимылымен айналысуға көп көңіл бөлу кажет. Әсіресе жасы ұлғайган адамдарга
майлы тамақтарды коп жеуге болмайды. Оның орнына сүт, коконіс тамақтарын пайдаланған
дүрыс. Денсаулық сақтауда дұрыс тамақтаудың маңызы зор. Ал спортпен айналысу
денсаулықты жақсартады. Спорттың ең карапайым түрі жүгіру. Күн сайын таңертең үйдің
маңайында, саябақта жарты сагаттай жүгіруе болады. Егер жүгіруге дәрігер рұқсат етпесе, таңгы
таза ауада серуендеуге болады. Әр түрлі жаттығулар жасауға болады.
Денсаулық зор байлық
Адамзат өмірге келген соң омірін қалай болса солай откізбеуі тиіс. Яғни адам саналы да
жарқын өмір сүруі қажет.
Ал сол денсаулықты сақтау м колымызда, яғни өз еншімізде.
Тапсырма.Дәптерге орындау.
1.Мәтіннің мазмұнына сай мақал-мәтелдер мен нақыл сөздер жазу.
2.Мәтін мазмұнын меңгеру керек.
3.Мәтінге негіз болып тұрған тірек сөздерді жазу.
Ертеректе бір қарияның балаларының аты Қамысбай, Қасқырбай, Қойбай, Қубай, Субай, Қайрақбай, Пышақбай, Баубай, Балтабай екен. Балтабайы үйге келін түсіріп, сол жаңа түскен жас келінді сынамақ болған атасы өзеннің ар жағынан сасқалақтап жүгіріп келіп: «Судың ар жағында, қамыстың бер жағында қойды қасқыр жеп жатыр. Жылдам ауылға хабар бер. Балтабай пышақ қайрап әкеліп, адал бауыздап алсын. Мен қасқырды қуып кеттім», - депті. Мұнысы - «қысылтаяң шақта келінім көргенсіздік танытып, өзінің қайын аға, қайын атасының атын атап қояр ма екен?» деген ойы ғой. Сөйтсе, келіншек не істепті десеңші, шапшаң төбеге жүгіріп шығып, күйеуіне: «шапқы-ау, шапқы, шапшаң кел. Сарқыраманың ар жағында, сылдыраманың бер жағында маңыраманы ұлыма жеп жатыр. Атам: «жаныманы білеуітке жанып әкелсін» дейді. Өзі ұлыманы қуып кетті», - депті
Бунақденелілердің дамуы үш түрлі жолмен өтеді. Олар: тура даму (қанатсыз бунақденелілер; шала түрленіп даму (инелік, дәуіт, шегіртке, бұзаубас, бит, қандала, т. б.) және толық түрленіп даму (қоңыздар, көбелектер, бүргелер, шыбындар, масалар, шаншарлар, құмырсқалар, баларалар, т. б.).
Тура даму дегеніміз - ұрықтанған жұмыртқадан тікелей ересек бунақденеге ұқсас жас жәндіктердің шығуы. Олардың тек денесі өседі және жыныстық жағынан ғана толысып дамиды.
Дамудың сызбанұсқасын былай кескіндей аламыз: тура даму: жұмыртқа —> имаго; шала түрленіп даму: жұмыртқа —> дернәсіл —>
толық түрлент даму: жұмыртқа дернәсіл —> қуыршақ —> имаго.
Бунақденелілердің ересек күйге ауысу сатысы имаго деп аталады.