Дескриптор Білім алушы - мәтінді тыңдау барысында 5 тірек сөзді анықтайды;

- тірек сөздерді жұлдыздың бес бұрышына жазады;

- тірек сөздердің көмегімен мәтін тақырыбын болжайды;

- мәтінге сөз тіркесімен атау беріп, оны жұлдыздың ортасына жазады.

​

Бердібек Соқпакбаевтың «Менің атым Қожа»атты шығармасының кейіпкерлері

• Қожа — Шығарманың басты кейіпкері. Шын аты Қожаберген. Бір сыныпта екі Қожа болғандықтан, шатастырмас үшін оны "Қара Қожа" деп атайды. Кейде келемеждеп, «Қара Қожа» деудің орнына «Қара Көже» дейді. Шашы қайратты. Бойы - орта бойлы, әжесі "әкең тәрізді сұңғақ боласың" дейді. Мектепте дәрігер өлшегенде жүз отыз тоғыз сантиметр шыққан. Жасы он екіде. Бесінші сыныпты бітірген. Арманы: оқу бітіріп, университетке түсу. Жазушы болу.

• Жанар — Қожамен бірге оқиды. Қожаның ойынша "кластағы ең бір ақылды қыз. Сұлу." Дауысы әдемі, ән салады. Басына үкілі тақия киіп, мың бұралып «Қамажайға» билейді. Өнерлі қыз. Сыныптағы бірінші үздік оқушы.

• Сұлтан — ол Қожаның жан досы. Бойы ұзынша арық келген жігіт. Қожадан екі-үш жас үлкен. Әкесі Сүгір жылқы бағады. Бірақ ол біраз жыл бұрын оқуды тастап кеткен және жаман қылықтарға әуес.

• Қаратай — көрші колхоздағы комбайншы. Қаратайдың әйелі дүние салған. Ол Қожаның анасына үйленбекші. Қожа оны жек көреді.

• Жантас — Ол Қожамен бір сыныпта оқиды. Жантас пен Қожа бір бірін ұнатпайды. Себебі Жантас Қожаны үнемі «Қара көже» деп мазақтайды және екеуі де Жанарды ұнатқандықтан үнемі сөзге келіп қалады. Сол себепті өз сыбағасын алады.

• Майқанова — Қазақ тілі пәнінің мұғалімі (Майқанова Сәбира). Қожа оқитын сыныптың жетекшісі. Ол адамгершілігі мол әрі ақылды ұстаз.

• Әжесі — Қожаны қанаттыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқтырмай қызғыштай қорғап өсіреді. Өзінің ерке немересін еш жамандыққа қимайтын жанашыр жан.

• Анасы — Қожаның анасының аты — Миллат. Ол ақылды, тәрбиелі адам. Ауылдың үлкен-кішісінің бәрі бірдей алдынан қия басып өтпей, хан көтеріп, құрметтеп тұрады. Екі бірдей сайлауда қатарынан аудандық советке депутат етіп сайланған.

• Сәйбек қарт — Мектеп күзетшісі. Ол Қожаның әкесі Қадырдың досы, әкесі туралы көп білетін әрі Қожаға ақыл айтқан кісі.

• Оспанов — зоология пәнінің мұғалімі. Қожаның жақсы көретін мұғалімдерінің бірі. Ол Қожаның әкесінің көзі тірі кезіндегі жан досы болған.

• Жақанов — Қожаның сыныптасы.

• А.Михайловна — Толық аты: Анфиса Михайловна. Орыс тілі пәнінің мұғалімі. Қожаның айтуынша, "мұғалімдердің ішіндегі алтын адам".

• Сүттібайдың Қожасы — Қожаның сыныптасы. Сүттібайдың үлкен баласы. Бір сыныпта екі Қожа болғандықтан, шатастырмас үшін оны өңіне қарап "Сары Қожа" деп атайды.

ответ: жаздыгїн шілде болєанда,

кґкорай шалєын, бјйшешек,

ўзарып ґсіп толєанда;

кїркіреп жатќан ґзенге,

кґшіп ауыл ќонєанда;

шўрќырап жатќан жылќыныѕ

шалєыннан жоны ќылтылдап,

ат, айєырлар, биелер

бїйірі шыєып, ыѕќылдап,

суда тўрып шыбындап,

кўйрыєымен шылпылдап,

арасында кўлын-тай

айнала шауып бўлтылдап.

жоєары-тґмен їйрек, ќаз

ўшып тўрса сымпылдап.

ќыз-келіншек їй тігер,

бўрала басып былќылдап,

аќ білегін сыбанып,

јзілдесіп сыѕќылдап.

мал ішінен айналып,

кґѕілі жаќсы жайланып,

бай да келер ауылєа,

аяѕшылы жылпылдап;

сабадан ќымыз ќўйдырып,

ортасына ќойдырып,

жасы їлкендер бір бґлек

кеѕесіп, кїліп сылќылдап.

жалшы алдаєан жас ,

жаєалайды шешесін

ет јпер деп ќыѕќылдап.

кґлеѕке ќылып басына,

кілем тґсеп астына,

салтанатты байлардыѕ

самаурыны бўрќылдап.

білімділер сґз айтса,

бјйгі атындай аѕќылдап,

ґзгелер басын изейді,

јрине деп маќўлдап.

аќ кґйлекті, таяќты

аќсаќал шыєар бір шеттен

малыѕды јрі ќайтар деп,

малшыларєа ќаѕќылдап.

бай байєўсым десін деп,

шакырып ќымыз берсін деп,

жарамсаќсып, жалпылдап.

шапандарын белсенген,

асау мініп теѕселген

жылќышылар кеп тўрса,

таѕертеѕнен салпылдап.

мылтыќ атќан, ќўс салєан

жас бір бґлек

су жаєалап ќутыѕдап.

ќайырып салєан кґк ќўсы

кґтеріле бергенде,

ќаз сыпырса жарќылдап.

ґткен кїнніѕ бјрі ўмыт,

ќолдан келер ќайрат жок,

баєанаєы байєўс шал

ауылда тўрып кїледі,

ќошемет ќылып ќарќылдап.

объяснение: