Елбасы өзінің Қазақстан халқына арнаған жолдауында атап өткендей, жыл сайын елімізде кем дегенде 6 млн шаршы метр жаңа үй пайдалануға беріліп отыруы керек. Президент бірінші кезекте жарты миллионнан астам жас отбасыларды баспанамен қамтамасыз етуді тапсырды. Пәтер мәселесін шешу үшін 1 млн шаршы метрге жуық жалдамалы тұрғын үй салуымыз керек. Және халыққа таңдау құқын беруіміз керек. Олар табысы орташа тұрғындарға арналған жалдамалы пәтерді ала ала ма? Әлде басқа мүмкіндіктер қарастыру керек шығар?
Бағдарлама жобасында бірнеше бағыт қарастырылған. Олар: жергілікті атқару органдарының «Тұрғынүйқұрылысжинақбанкі» арқылы тұрғын үй салуы, кезекте тұрғандар мен жас отбасыларға арнап жалға берілетін үйлер салу, «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлік қоры салатын тұрғын үйлер салу, дербес тұрғын үйлер, бюджет есебінен тартылатын инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымдар.
Жоғарыда аталғандардың ішінде «Тұрғынүйқұрылысжинақбанкі» (ТҚЖБ) арқылы жас отбасыларға арнап салынатын жалдамалы үйлер мен «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлік қорының үйлерін осы жолғы бағдарламаның жаңалығы деуге болады.
Жас отбасыларға арнап ТҚЖБ арқылы жалдамалы үйлер салу жобасын алып қарайық: бағдарламаға қатысушы банкте 8,5 жыл қаржы жинақтағаннан кейін жалға берілетін пәтерде тұра береді және оның коммуналдық шығындарын ғана төлейді. Жалдамалы пәтер құнының қалған 50 пайызын жинаған жас отбасы пәтерді сатып алады. Ол үшін пәтердің жарты ақшасын ТҚЖБ теңгемен, жылдық 4 пайыз мөлшерлеме негізінде 15 жылға несиеге береді. Аталған бағыттың басты артықшылығы - тұрғын үйді сатып алу үшін қосымша қаржы көзін іздеуді қажет етпейтіндігінде (ТҚЖБ-іне бюджеттен қаржы бөлудің қажеті жоқтығында).
Үндестік заңы 2-ге бөлінеді: буын үндестігі, дыбыс үндестігі. Буын үндестігі сөз ішіндегі дауысты дыбыстардың бірыңғай жуан немесе бірыңғай жіңішке болып келуін айтады. мысалы: Әже, инелік. Ата, инабат, уақыт.
Дыбыс үндестігі сөз ішіндегі қатар келген 2 дыбыстың бір-біріне ықпал етуі. Дыбыс үндестігі 3-ке бөлінеді: ілгерінді ықпал, кейінді ықпал, тоғыспалы ықпал.
Берілген сөздерге жалғау жаса:суретші-ні, көрме-ні, өнертанушы-ны, көрермен-ді, шығарма-ны.
3-билет
Түбір – сөздің әрі қарай бөлшектеуге келмейтін, лексикалық мағынасын сақтаған негізгі бөлігі.
Қосымша – түбірге жалғанып, оның лексикалық немесе грамматикалық мағынасын өзгертетін, сөздерді өзара байланысқа түсіретін морфема.
Сөз құрамына талда: мұражайлардан- мұражай-түбір, лар, дан-жалғау, суретшілердің- сурет-түбір, ші-жұрнақ, лер, дің-жалғау, құндылықтарын--құнды-түбір, лық, тар, ын-жалғау.
Елбасы өзінің Қазақстан халқына арнаған жолдауында атап өткендей, жыл сайын елімізде кем дегенде 6 млн шаршы метр жаңа үй пайдалануға беріліп отыруы керек. Президент бірінші кезекте жарты миллионнан астам жас отбасыларды баспанамен қамтамасыз етуді тапсырды. Пәтер мәселесін шешу үшін 1 млн шаршы метрге жуық жалдамалы тұрғын үй салуымыз керек. Және халыққа таңдау құқын беруіміз керек. Олар табысы орташа тұрғындарға арналған жалдамалы пәтерді ала ала ма? Әлде басқа мүмкіндіктер қарастыру керек шығар?
Бағдарлама жобасында бірнеше бағыт қарастырылған. Олар: жергілікті атқару органдарының «Тұрғынүйқұрылысжинақбанкі» арқылы тұрғын үй салуы, кезекте тұрғандар мен жас отбасыларға арнап жалға берілетін үйлер салу, «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлік қоры салатын тұрғын үйлер салу, дербес тұрғын үйлер, бюджет есебінен тартылатын инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымдар.
Жоғарыда аталғандардың ішінде «Тұрғынүйқұрылысжинақбанкі» (ТҚЖБ) арқылы жас отбасыларға арнап салынатын жалдамалы үйлер мен «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлік қорының үйлерін осы жолғы бағдарламаның жаңалығы деуге болады.
Жас отбасыларға арнап ТҚЖБ арқылы жалдамалы үйлер салу жобасын алып қарайық: бағдарламаға қатысушы банкте 8,5 жыл қаржы жинақтағаннан кейін жалға берілетін пәтерде тұра береді және оның коммуналдық шығындарын ғана төлейді. Жалдамалы пәтер құнының қалған 50 пайызын жинаған жас отбасы пәтерді сатып алады. Ол үшін пәтердің жарты ақшасын ТҚЖБ теңгемен, жылдық 4 пайыз мөлшерлеме негізінде 15 жылға несиеге береді. Аталған бағыттың басты артықшылығы - тұрғын үйді сатып алу үшін қосымша қаржы көзін іздеуді қажет етпейтіндігінде (ТҚЖБ-іне бюджеттен қаржы бөлудің қажеті жоқтығында).
1-билет
Дауыссыздар 3 ке жіктеледі:қатаң, ұяң, үнді
Дауыстылар тілдің қатысына қарай:жуан, жіңішке.
Жақтың қатысына қарай:ашық, қысаң.
Ерін мен езудің қатысына қарай:еріндік, езулік.
Фонетикалық талдау:
Хабар- 5 әріп, 5 дыбыс, 3 дауыссыз, 2 дауысты
Х-д-сыз, қатаң
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Б-д-сыз, ұяң
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Р-д-сыз, үнді
Жаңалық- 7 әріп, 7 дыбыс, 4 дауыссыз, 3 дауысты
Ж-д-сыз, ұяң
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Ң-д-сыз, үнді
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Л-д-сыз, үнді
Ы-д-ты, жуан, қысаң, езулік
Қ-д-сыз, қатаң
2-билет
Үндестік заңы 2-ге бөлінеді: буын үндестігі, дыбыс үндестігі. Буын үндестігі сөз ішіндегі дауысты дыбыстардың бірыңғай жуан немесе бірыңғай жіңішке болып келуін айтады. мысалы: Әже, инелік. Ата, инабат, уақыт.
Дыбыс үндестігі сөз ішіндегі қатар келген 2 дыбыстың бір-біріне ықпал етуі. Дыбыс үндестігі 3-ке бөлінеді: ілгерінді ықпал, кейінді ықпал, тоғыспалы ықпал.
Берілген сөздерге жалғау жаса:суретші-ні, көрме-ні, өнертанушы-ны, көрермен-ді, шығарма-ны.
3-билет
Түбір – сөздің әрі қарай бөлшектеуге келмейтін, лексикалық мағынасын сақтаған негізгі бөлігі.
Қосымша – түбірге жалғанып, оның лексикалық немесе грамматикалық мағынасын өзгертетін, сөздерді өзара байланысқа түсіретін морфема.
Сөз құрамына талда: мұражайлардан- мұражай-түбір, лар, дан-жалғау, суретшілердің- сурет-түбір, ші-жұрнақ, лер, дің-жалғау, құндылықтарын--құнды-түбір, лық, тар, ын-жалғау.