Доспамбет жырау «Айналайын Ақ Жайық». 2-сабақ Сыни хабарламада қамтылуы тиіс ақпараттарды өсу ретімен орналастыр. Қолданылған көркемдегіш тәсілдердің рөлі Автордың арманы мен халық арманының ұштасуы Автордың мәселені ашудағы шеберлігі Шығармада көтерілген мәселе Мәселенің әлеуметтік сипаты Шығарманың әсері, мәселенің берілуі, өзектілігі жөнінде пікір
1)Атау септігі (Кім? Не?)
2)Ілік септігі (Кімнің? Ненің?)
3)Барыс септігі (Кімге? Неге?)
4)Табыс септігі (Кімді? Нені?)
5)Жатыс септігі (Кімде? Неде?)
6)Шығыс септігі (Кімнен? Неден?)
7)Көмектес септігі (Кіммен? Немен?)
В скобках это "жалғаулар"
1)А.с - Ештеңе, ештеме, ешкім
2)І.с - Ештеңенің, ештеменің, ешкімнің(-нің)
3)Б.с - Ештеңеге, ештемеге, ешкімге(-ге)
4)Т.с - Ештеңені, ештемені, ешкімді(-ді)
5)Ж.с - Ештеңеде, ештемеде, ешкімде(-де)
6)Ш.с - Ештеңеден, ештемеден, ешкімнен(-ден, -нен)
7)К.с - Ештеңемен, ештемемен, ешкіммен(-мен).
Одағайлары бар халық әндері.
1.Қызыл бидай
2,Ағаш аяқ.
3Әттең ,шіркін ,қыздар -ай !
Әттең, шіркін, қыздар-ай (халық әні)
Айналайын көзіңнен, бота көзім,
Ойымдағы өзге емес, жалғыз өзің, алгідіг-ай,
Аулың алыс кеткенде, ей қалқажан,
Естен кетпес, қош болғай, деген сөзің, алгідіг-ай.
Әттең, шіркін қыздар-ай,
Әсем сұлу жүздер-ай.
Ыстық лебің бойды алды,
Бейне аққу жүзгені-ай.
Ұстатпайды жылқыда қара бедеу,
Сусыз жерге көп шығар елеу-селеу, алгідіг-ай,
Аулың алыс кеткенде, ей қалқажан,
Қош есен бол дегенің о да медеу, алгідіг-ай.
Әттең, шіркін қыздар-ай,
Әсем сұлу жүздер-ай.
Ыстық лебің бойды алды,
Бейне аққу жүзгені-ай.
Қызыл бидай (халық әні)
Қыз емес, қыздың аты – қызыл бидай,
Қыз үшін түнде жүрдім көңілін қимай,
Қалмады баста бөрік, белде белбеу,
Жеңгесін қызды ауылдың сыйлай-сыйлай.
Ақау айдай,
Қызыл бидай.
Болғанша жарың жаман,
О, шіркін, алсын Құдай!
Қыз емес, қыздың аты – қызыл өрік,
Баршасы бірдей келсін мінез, көрік.
Сыртынан жүзін көрмей құмарланып,
Әркімдер жүрсе-дағы болып жерік.
Ақау айдай,
Қызыл бидай.
Болғанша жарың жаман,
О, шіркін, алсын Құдай!
Ағаш аяқ (халық әні)
Атандым мен жасымнан ағаш аяқ
Жас жанды ақсақ етті аямай-ақ
Салдықтың салдарынан ақсақ болып
Жүргенім қолыма ұстап жалғыз таяқ
Әй, қалды-ау, қалды-ау
Әй, қалды-ау, қалды-ау
Қыз қалды ойбай
Қыз қалды-ау
Қара жол ма дегенім
Шұбырынды із болды-ай, ойбай
Ала жаздай нәр татпай
Іздегенім қыз болды-ау, ойбай
Қыз қайда, ойбай, қыз қайда?
Шіркін-ай есіңе ал,
Алсаң ал, алмасаң қой
Сенсіз өлер деймісің
Шіркін-ай, шіркін-ай
Үкілі кәмшат бөркің-ай
Ой-пәлі-ай
Ей, пәлі-ай!
Осылай ма едің
Қыз бала-ай!