Орта Азия, Сібірден бастап Қара теңіз жағалауына дейін Евразия территориясында өмір сүрген көшпенділердің мәдениеті бүгінгі күнге дейін өз деңгейінде объективті ғылыми тұрғыдан бағаланған жоқ. Ғылыми-танымдық басылым мәдениеттану, бейнелеу өнері, тарих, этнография, археология, педагогика, антропология, философия, дінтану, семиотика, лингвистика, әлеуметтану ғылыми салаларды қамтып, сондай-ақ көшпенділердің әр кезеңдегі мәдени процестерінің қоғамдағы рөлін көрсетуге септігін тигізеді.
Евразия аймағында өмір сүрген көшпенділерді зерттеуге ғалымдар XVIII ғасырдан бастап қызығушылық таныта бастады. Көшпенділердің б.з.б. өмір сүрген сақ (скиф) суперэтникалық тайпаның жан-жақты ғылыми тұрғыдан зерттелуі, Ресей мемлекетінің славян тарихын жазуымен байланыстыруға болады. Өйткені қазіргі орыс халқының территориясында өмір сүрген ежелгі сақтар (скиф) туралы тарихи деректер антикалық авторлардың жазбаларында ғана кездеседі. Сондай-ақ орыс ғалымдары өз зерттеулерінде славяндардың генетикалық туыстығын, сол ежелгі көшпенділерден шыққанын ғылыми тұрғыдан дәлелдемек болды.
Екі адам бірін-бірі сүйеді, сол себепті бірге болғысы келеді», – деп жауап береді екен. Жақсы жауап. Алайда бірге болуды қалау мен таңдаған жұбыңмен қызығымен қатар қиындығы да көп отбасылық өмір жолымен бірге жүріп өтудің айырмашылығы жер мен көктей. Осы орайда ата-бабамыз тектен-тек: «Үйлену – оңай, үй болу – қиын» демеген. Психолог ғалымдардың айтуынша, отбасын құрудағы өмірлік мақсаттары жоқ, тек күйіп-жанған сезімнің жетегімен шаңырақ көтерген ерлі-зайыптылардың бірінде уақыт өте келе: «Мен бұл адаммен неге бірге тұрып жатырмын?» деген келеңсіз сұрақ пайда болады екен. Бірте-бірте ол сұрақ сізді жиі мазалайтын болады. Осылайша жұбайлар арасындағы жарастыққа сызат түседі...
Олай болса тағы да сұрақ, адамдар отбасын неге құрады? Бұл сұраққа ең алдымен ислам әлемінен жауап іздеп көрелік. Ислам діні үйленуді адамгершілік бір міндет және діни бір шарт деп бағалап, үй болып, тұрмыс құруды дәріптейді. «Жалғыздық тек Жаратқанға жарасқан» демекші, ұл ержетіп, қыз бойжеткенде өз теңін іздейді. Өз отауын тігуді, өз отының түтінін түтетуді армандайды. Мұхаммед пайғамбарымыз (с.ғ.с.) бір хадисінде: «Үйленіңдер, көбейіңдер. Қиямет күні басқа үмбеттердің алдында мен сендердің көптіктеріңді мақтан тұтамын», – деген. Яғни, әрбір мұсылман отбасын құру арқылы Аллаға ізгі құл, пайғамбарға үлгілі үмбет болатын ұрпақ өсіруді көксейді.
Енді психология ғылымына жүгінер болсақ, осы сала мамандарының тұжырымдауынша, отбасын құрудың басты мақсаты – махаббат. Нағыз махаббат! Ал отбасы – махаббат мекені. Нағыз отбасында махаббат жыл өткен сайын нығая береді. Осы негізбен алғанда, отбасы – ерлі-зайыптылардың басты ортақ мақсат – нағыз махаббатқа жету жолындағы тәрбие мектебі. Еркек пен әйелдің жаратылысы бөлек, сол себепті олардың отбасындағы өзіндік міндеттері де бөлек екені белгілі. Ер адам – отбасының басшысы, әйел – ерінің көмекшісі. Ер адам отбасын материалдық жағынан қамтамасыз етсе, әйел адам еріне қолдау білдіріп, ошағының отын маздатып отырады. Бала тәрбиесіне ерлі-зайыптылардың екеуі де бірдей жауапты болса, шаруашылық-тұрмыстық мәселелерде әркім өз рөліне сәйкес әрекет етеді. Ал керегесі махаббаттан қаланған отбасы – өмірлік күш-қуаттың, өнімді әрекеттің, жемісті істердің бастауы. Мұндай отбасында ер адам үшін алынбайтын қамал жоқ. Оны жан жарының кіршіксіз сезімі биікке жетелеп отырады. Сүйіктісінің көзіндегі оған деген сезім, сенім, тамсану, алғыс – бәрі-бәрі оған қанат бітіреді. Ал нағыз махаббат бар жерде адам бүкіл адамзатты сүйеді. Өйткені махаббат дегеніміз – мейірім.
!
Объяснение:
Орта Азия, Сібірден бастап Қара теңіз жағалауына дейін Евразия территориясында өмір сүрген көшпенділердің мәдениеті бүгінгі күнге дейін өз деңгейінде объективті ғылыми тұрғыдан бағаланған жоқ. Ғылыми-танымдық басылым мәдениеттану, бейнелеу өнері, тарих, этнография, археология, педагогика, антропология, философия, дінтану, семиотика, лингвистика, әлеуметтану ғылыми салаларды қамтып, сондай-ақ көшпенділердің әр кезеңдегі мәдени процестерінің қоғамдағы рөлін көрсетуге септігін тигізеді.
Евразия аймағында өмір сүрген көшпенділерді зерттеуге ғалымдар XVIII ғасырдан бастап қызығушылық таныта бастады. Көшпенділердің б.з.б. өмір сүрген сақ (скиф) суперэтникалық тайпаның жан-жақты ғылыми тұрғыдан зерттелуі, Ресей мемлекетінің славян тарихын жазуымен байланыстыруға болады. Өйткені қазіргі орыс халқының территориясында өмір сүрген ежелгі сақтар (скиф) туралы тарихи деректер антикалық авторлардың жазбаларында ғана кездеседі. Сондай-ақ орыс ғалымдары өз зерттеулерінде славяндардың генетикалық туыстығын, сол ежелгі көшпенділерден шыққанын ғылыми тұрғыдан дәлелдемек болды.
Екі адам бірін-бірі сүйеді, сол себепті бірге болғысы келеді», – деп жауап береді екен. Жақсы жауап. Алайда бірге болуды қалау мен таңдаған жұбыңмен қызығымен қатар қиындығы да көп отбасылық өмір жолымен бірге жүріп өтудің айырмашылығы жер мен көктей. Осы орайда ата-бабамыз тектен-тек: «Үйлену – оңай, үй болу – қиын» демеген. Психолог ғалымдардың айтуынша, отбасын құрудағы өмірлік мақсаттары жоқ, тек күйіп-жанған сезімнің жетегімен шаңырақ көтерген ерлі-зайыптылардың бірінде уақыт өте келе: «Мен бұл адаммен неге бірге тұрып жатырмын?» деген келеңсіз сұрақ пайда болады екен. Бірте-бірте ол сұрақ сізді жиі мазалайтын болады. Осылайша жұбайлар арасындағы жарастыққа сызат түседі...
Олай болса тағы да сұрақ, адамдар отбасын неге құрады? Бұл сұраққа ең алдымен ислам әлемінен жауап іздеп көрелік. Ислам діні үйленуді адамгершілік бір міндет және діни бір шарт деп бағалап, үй болып, тұрмыс құруды дәріптейді. «Жалғыздық тек Жаратқанға жарасқан» демекші, ұл ержетіп, қыз бойжеткенде өз теңін іздейді. Өз отауын тігуді, өз отының түтінін түтетуді армандайды. Мұхаммед пайғамбарымыз (с.ғ.с.) бір хадисінде: «Үйленіңдер, көбейіңдер. Қиямет күні басқа үмбеттердің алдында мен сендердің көптіктеріңді мақтан тұтамын», – деген. Яғни, әрбір мұсылман отбасын құру арқылы Аллаға ізгі құл, пайғамбарға үлгілі үмбет болатын ұрпақ өсіруді көксейді.
Енді психология ғылымына жүгінер болсақ, осы сала мамандарының тұжырымдауынша, отбасын құрудың басты мақсаты – махаббат. Нағыз махаббат! Ал отбасы – махаббат мекені. Нағыз отбасында махаббат жыл өткен сайын нығая береді. Осы негізбен алғанда, отбасы – ерлі-зайыптылардың басты ортақ мақсат – нағыз махаббатқа жету жолындағы тәрбие мектебі. Еркек пен әйелдің жаратылысы бөлек, сол себепті олардың отбасындағы өзіндік міндеттері де бөлек екені белгілі. Ер адам – отбасының басшысы, әйел – ерінің көмекшісі. Ер адам отбасын материалдық жағынан қамтамасыз етсе, әйел адам еріне қолдау білдіріп, ошағының отын маздатып отырады. Бала тәрбиесіне ерлі-зайыптылардың екеуі де бірдей жауапты болса, шаруашылық-тұрмыстық мәселелерде әркім өз рөліне сәйкес әрекет етеді. Ал керегесі махаббаттан қаланған отбасы – өмірлік күш-қуаттың, өнімді әрекеттің, жемісті істердің бастауы. Мұндай отбасында ер адам үшін алынбайтын қамал жоқ. Оны жан жарының кіршіксіз сезімі биікке жетелеп отырады. Сүйіктісінің көзіндегі оған деген сезім, сенім, тамсану, алғыс – бәрі-бәрі оған қанат бітіреді. Ал нағыз махаббат бар жерде адам бүкіл адамзатты сүйеді. Өйткені махаббат дегеніміз – мейірім.