Эссе: "Адамдық ақыл мен ой

Кісінің көркі киім емес - білім
А жаратылғаннан бері қаншама қыйлы замандар өтті. Адамзат қанша қиыншылық пен жоқшылықты, соғыс пен аштықты басынан кешірді. Бірақ сондай қиыншылыққа қарамастан а әрқашанда қиындыққа мойымай алдыға жылжуда. Қазіргі кездегі а ң жеткен табыстарын қарастыра кетсен. Бағзы замандардан бері адамзат қауымы даму үстінде, ол ешуақытта бір орында тұрған емес. Адам өз жаратылысынан бір нәрсе көрсе соған қызығып, зерттегісі келіп тұрады. Бұл адамның ойлау қабілетінің дамуына жақсы әсер етті. Осы кезге дейінгі жеткен барлық жетістіктер - білім арқасында. Егер адамдарда білім болмаса онда адамзат қауымы ешуақытта дамымас еді. Білімді адам - мыңды жығады деп бекер айытпаған. Баяғы заманнан бері адамның киіміне қарап мынау білімді кісі деп айытпаған. Адам жақсы киініп алып өзін дөрекі ұстауы мүмкін. Ал білімді, ақылы мен иманы бар  адам ешуақытта ондай қылықтарға жол бермейді. Сондықтан да кісінің көркі киімінде емес - ол білімінде.

Пайда ойлама, ар ойла
Талап қыл артық білуге.
Артық ғылым кітапта,
Ерінбей оқып көруге.
Военный қызмет іздеме,
Оқалы киім киюге.
Бос мақтанға салынып,
Бекер көкірек керуге.
Қызмет қылма оязға,
Жанбай жатып сөнуге.
Қалай сабыр қыласың,
Жазықсыз күнде сөгуге?
Өнерсіздің қылығы –
Тура сөзін айта алмай,
Қит етуге бата алмай,
Қорлықпенен шіруге.
Аз ақшаға жалданып,
Өнбес іске алданып,
Жол таба алмай жүруге.
Алыс та болса іздеп тап,
Кореннойға кіруге,
«Талапты ерге нұр жауар»,
Жүріп өмір сүруге.
Я байларға қызмет қыл,
Ерінбей шауып желуге.
Адал жүріп, адал тұр,
Счетың тура келуге.
Жаныңа жақса, соңынан
Жалқауланба еруге.
Қисық болса, закон бар
Судьяға беруге.
Ол да оязной емес қой,
Алуға теңдік сенуге.
Я өз бетіңмен тәуекел,
Занимайся прямотой.
Жеңіл көрме, бек керек
Оған да ғылым, оған да ой,
Калайынша қайда енуге?