Ұлтты ұлтты ерекшелейтін ол оның тілі, діні және ғасырлардан жеткен рухани термірқазығы саналатын асыл қазынасы, яғни – САЛТ ДӘСТҮРІ. Уақыт өтіп, заман мен адам өзгерген сәтте, бабалардан қалған осы «Дала заңдарын» біреу білсе, біреу біле бермейді. Сондықтан балаларға қатысты дәстүрлер жайлы кішігірім мәліметтерді бере кетуді жөн көрдік. Жалпы халқымыз ұрпақ тәрбиесіне ерекше мән береді. «Бала бауыр ет», «балалы үй базар» халқымыз салт-дәстүр, әдет-ғұрыптарын ұрпағына «бесік жыры» арқылы сіңдіріп отырған. Бұдан көшпенді халықтың тыныс-тіршілігінен туындаған халық педагогикасінің қайнар көзі салт-дәстүрімен астасып жатқанын аңғаруға болады. Осы орайда балаларға байланысты «Шарана шайқау» және «Жарыс қазан» салт-дәстүрлері жайлы айта кеткіміз келеді. Шарана шайқау — Ұлттық салт-дәстүр. Жаңа түскен жас келін туыс ауылдарды қыдырып жүргенде, көпті көрген даңсалы бәйбішелер, жас келінге «шілде суына сал» деп күміс теңге, моншақ-маржан, жүзік, сырға сияқты бұйым береді. Жас келіншек босанғанда, баланы шаранасынан шайқап жуып тазартады. Шарана суды қазақтар шілде суы деп атайды. Бағанағы берген нәрселерді суға салады, оны баланы шомылдырған әйелдер таласа-тармаса шарана суын шайқап алады. Оны қазақ кадесінде «шарана шайқау» деп атайды. Жарыс қазан – екіқабат әйелдің қиналмай босануы үшін жасалатын ырым. Ол үшін әдейі сақтап жүрген сүр етті асады. Осы ет піскенше әйел де жарыса тез босанады деген сенім қалыптасқан. Ай-күні жеткен жүкті әйел қатты толғатып, толғақ жилей бастағанда, сол ауылдағы пысық әйел отқа, ошаққа жарыс қазан асады да, қуырдақ қуыра бастайды. Жарыс қазан асудағы себеп қазанмен бірге толғақ жилейді, тамақтан бұрын бала туылады деп ырымдағаны. Егер әйел босана алмай одан ары қиналса, жарыс қазан асып отырған әйел қолына қара пышақты алып «қара қазан бұрын пісе ме, қара қатын бұрын туа ма?» деп, қолындағы пышақты қазанға жанып-жанып зіркілдейді. Қазақ мұны «жарыс қазан» деп атайды. «Ел болам десең, бесігіңді түзе» деп ұлы қаламгер М.Әуезов айтқандай, қай ғасырда, қай қоғамда болмасын ата-ана міндеті –саналы да салиқалы ұрпақ тәрбиелеу. Ендеше ұлт үшін салт-дәстүрлердің ұрпақ тәрбиесінде алатын орны ерекше.
Дереккөз::
https://qazradio.fm/kz/news/13237/
Кез келген материалды көшіріп жариялау, бөлісу үшін qazradio.fm сайтына сілтеме берілуі тиіс.
Ұлтты ұлтты ерекшелейтін ол оның тілі, діні және ғасырлардан жеткен рухани термірқазығы саналатын асыл қазынасы, яғни – САЛТ ДӘСТҮРІ. Уақыт өтіп, заман мен адам өзгерген сәтте, бабалардан қалған осы «Дала заңдарын» біреу білсе, біреу біле бермейді. Сондықтан балаларға қатысты дәстүрлер жайлы кішігірім мәліметтерді бере кетуді жөн көрдік. Жалпы халқымыз ұрпақ тәрбиесіне ерекше мән береді. «Бала бауыр ет», «балалы үй базар» халқымыз салт-дәстүр, әдет-ғұрыптарын ұрпағына «бесік жыры» арқылы сіңдіріп отырған. Бұдан көшпенді халықтың тыныс-тіршілігінен туындаған халық педагогикасінің қайнар көзі салт-дәстүрімен астасып жатқанын аңғаруға болады. Осы орайда балаларға байланысты «Шарана шайқау» және «Жарыс қазан» салт-дәстүрлері жайлы айта кеткіміз келеді. Шарана шайқау — Ұлттық салт-дәстүр. Жаңа түскен жас келін туыс ауылдарды қыдырып жүргенде, көпті көрген даңсалы бәйбішелер, жас келінге «шілде суына сал» деп күміс теңге, моншақ-маржан, жүзік, сырға сияқты бұйым береді. Жас келіншек босанғанда, баланы шаранасынан шайқап жуып тазартады. Шарана суды қазақтар шілде суы деп атайды. Бағанағы берген нәрселерді суға салады, оны баланы шомылдырған әйелдер таласа-тармаса шарана суын шайқап алады. Оны қазақ кадесінде «шарана шайқау» деп атайды. Жарыс қазан – екіқабат әйелдің қиналмай босануы үшін жасалатын ырым. Ол үшін әдейі сақтап жүрген сүр етті асады. Осы ет піскенше әйел де жарыса тез босанады деген сенім қалыптасқан. Ай-күні жеткен жүкті әйел қатты толғатып, толғақ жилей бастағанда, сол ауылдағы пысық әйел отқа, ошаққа жарыс қазан асады да, қуырдақ қуыра бастайды. Жарыс қазан асудағы себеп қазанмен бірге толғақ жилейді, тамақтан бұрын бала туылады деп ырымдағаны. Егер әйел босана алмай одан ары қиналса, жарыс қазан асып отырған әйел қолына қара пышақты алып «қара қазан бұрын пісе ме, қара қатын бұрын туа ма?» деп, қолындағы пышақты қазанға жанып-жанып зіркілдейді. Қазақ мұны «жарыс қазан» деп атайды. «Ел болам десең, бесігіңді түзе» деп ұлы қаламгер М.Әуезов айтқандай, қай ғасырда, қай қоғамда болмасын ата-ана міндеті –саналы да салиқалы ұрпақ тәрбиелеу. Ендеше ұлт үшін салт-дәстүрлердің ұрпақ тәрбиесінде алатын орны ерекше.
Дереккөз::
https://qazradio.fm/kz/news/13237/
Кез келген материалды көшіріп жариялау, бөлісу үшін qazradio.fm сайтына сілтеме берілуі тиіс.
Я провел исследование. Я сделал важное открытие. Мои новости человеческие-
влияет на срок службы вещества. Вы оцениваете эту новость. Само мероприятие
могут высказать свое мнение в течение первой недели. Он знает, что его ждет в жизни
может знать. Событие дает сигнал высказать свое мнение. Его матери
на лбу появляется небольшая отметина. Он назвал знак «знаком Кассандры».
Я позвонил. Провожу «космический обзор» событий. Шарана следует
«Я знаю, что меня ждет в жизни. Моя мать моя судьба
пусть решает Пусть моя мама выберет действие! Я Кассандра! "