1822 жылы Кіші жүзге байланысты Орынбор генерал-губернаторы П.Эссен даярлатқан осындай ережені Азиялық комитет 1824 жылы қабылдады. Бұл құжат бойынша да хандық билік жойылды. Кіші жүздің соңғы ханы Шерғазы Орынборға шақыртылып, 150 сомдық айлықпен сондағы шекаралық комиссияға қызметке қалдырылды.Кіші жүз үшке бөлінді: батыс бөлік — байұлы рулары, орта бөлік — жетіру және әлімұлы бұтағының аз бөлігі; шығыс бөлік — әлімұлы бұтағы, сондай-ақ қыпшақ және арғын тайпалары араласқан бөлік. Әр бөліктің басында патша үкіметі тағайындаған басқарушы сұлтан тұрды. Оның басқарушы аппараты төрағадан, сондай-ақ ықпалды қазақтардан белгіленген кеңесші және заседательдерден құралды. Атқарған міндеті тұрғысынан алғанда, бұлардың бәрі де Орынбор шекаралық комиссиясы шенеуніктеріне теңгерілді. Әрбір басқарушы-сұлтан кеңсесінің жанында офицер басқарған қазақ әскери бөлімі орналасты. Кіші жүздегі ауыл старшынынан бастап басқарушы-сұлтанға дейінгі барлық қызметтегілерді шекаралық комиссияның ұсынысы бойынша Орынбор генерал-губернаторы тағайындады. Сайлау жүйесі болған емес. Патша үкіметі 1822 және 1824 жылдардағы реформалық шараларды өмірге бірден енгізе алған жоқ. Орта жүзде сыртқы округтерді құру 1838 жылы аяқталды. Кіші жүзде басқарушы-сұлтан билігі алғашында тек шекаралық ауылдарға ғана таралды, ал одан шалғай жатқан елге біртіндеп, орыс билігінің нығаюымен бірге жетті. Қазақ халкы сырттан таңылған жаңа билік жүйесіне қарсылық көрсетіп бақты.[1]
Қандай спорт үйірмелері үйіңізге жақын орналасқан?
Біз қаламыздың орталығында төрт бөлмелі пәтерде тұрамыз. Үйдің орналасқан жері де өте ыңғайлы, қаланың орталығы болғандықтан кез – келген бағытқа қоғамдық транспорт жүреді. Үйіміздің дәл жанында ірі сауда орталығы, аурухана, мектеп, кітапхана, түрлі банктер мен кішігірім дүкендер орналасқан. Сонымен қатар үйіміздің жанында ірі спорт к бар. Оның ішінде әркім өз қалауы бойынша кез келген үйірмеге жазылып, қатыса алады. Ойыма түскен үйірмелерді атап кететін болсам: би үйірмесі, ұлттық спорт үйірмесі, жүзу, семсерлесу, бокс, джиуджитсу үйірмесі, футбол, воллейбол, баскетбол т.б үйірмелер бар. Мен екі жылдан бері семсерлесу үйірмесіне қатысып жүрмін. Осы уақытқа дейін түрлі деңгейдегі спорт жарыстары қатысып, бағымды сынап көрдім. Болашақта осы спорт түрімен кәсіпқой деңгейде айналысып, үлкен белестерден көрінгім келеді.
Қандай спорт үйірмелері үйіңізге жақын орналасқан?
Біз қаламыздың орталығында төрт бөлмелі пәтерде тұрамыз. Үйдің орналасқан жері де өте ыңғайлы, қаланың орталығы болғандықтан кез – келген бағытқа қоғамдық транспорт жүреді. Үйіміздің дәл жанында ірі сауда орталығы, аурухана, мектеп, кітапхана, түрлі банктер мен кішігірім дүкендер орналасқан. Сонымен қатар үйіміздің жанында ірі спорт к бар. Оның ішінде әркім өз қалауы бойынша кез келген үйірмеге жазылып, қатыса алады. Ойыма түскен үйірмелерді атап кететін болсам: би үйірмесі, ұлттық спорт үйірмесі, жүзу, семсерлесу, бокс, джиуджитсу үйірмесі, футбол, воллейбол, баскетбол т.б үйірмелер бар. Мен екі жылдан бері семсерлесу үйірмесіне қатысып жүрмін. Осы уақытқа дейін түрлі деңгейдегі спорт жарыстары қатысып, бағымды сынап көрдім. Болашақта осы спорт түрімен кәсіпқой деңгейде айналысып, үлкен белестерден көрінгім келеді.