Кестедегі сөйлемдерді құрмаластың түріне талдау
Сапар бұған қарсылық білдірместен, Жарқын нұсқаған тұсқа барды. Жақыпбек шәкірттерге тамашалай қараса, Бану Жақыпбекке тамашалай қарады. Күн жылынып, қар еріді. Гүлдерге су құйылмағандықтан, құрғап кетіпті. Жамал пешке от жағып, асты әзірлей бастады.
Тест жауабы: ЖАҒАЖАЙ.
Неологизмдер – ғылым мен техниканың дамуына байланысты тілге ене бастаған жаңа сөздер. Мысалы: кеден, ұшақ, жарнама, делдал, зейнетақы, саябақ т.б.
Неологизм негізінен мына жолдармен жасалады:
Бұрыннан бар сөздерге түрлі жұрнақтарды қосу арқылы: оқулық, көрермен, балмұздақ, өміршең т.б.
Жалқы есімдерді жалпы есімдерге айналдыру арқылы: суворовшылар, мичуриншілер т.б.
Екі сөзді біріктіру арқылы: келіссөз, ұлтаралық, жетіжылдық т.б.
Кейбір неологизмдер сөз тіркесінен де жасалады: агротехникалық шаралар, жергілікті тыңайтқыштар, шаруашылық дақылдары т.б.
Әр елдің астанасы мемлекеттің алтын бесігі болып саналады. Ал қазақтың төрт құбыласындай болған төрт астананың мемлекеттің мемлекет болып, ұлттың ұлт болып қалыптасуында алар орны ерекше. Олар: Ресей жеріндегі Орынбор, Сыр бойындағы Ақмешіт, Алатау баурайындағы Алматы және Сарыарқа төсіндегі Астана. Біз Ақмешіт алаштың алғашқы астанасы деп мақтан тұтуымыз тегін емес . Өйткені 1920-25 жылдары Орынборды Қазақ-қырғыз АССР ның әкімшілік орталығы деп аталды. Одан кейін астана мәртебесі қазақ қалың жайғасқан ата қоныс жібек жолының басты торабы ретінде Сыр бойының бас қаласы Қызылордаға берілді. Осы тұста мемлекетіміздің тарихы қалыптасуына, қазақ халқының тарихи атауының қайтарылуына қызмет жасады. Иә, талай сырды қойнауына бүккен, талай тарланды қанатандырған Сыр шахарының көшелерінде өмір ағымына, халық тағдырына қабырғасы қайысқан қайраткерлер Сәкен, Бейімбет Ильястарлың ізі сайрап жатыр. Сол заманда саз балшықтан соғылған темір жолы вокзалы, қазақ драма театры, өндірістік нысандар Ақмешішітте бой көтерген алғашқы ғимараттар бүгінде көненің көзіндей сыр шертіп тұрғандай. Осынау заманмен ілесіп, талай ұрпақ дүние есігін ашып, қазақ деген атқа лайықты өмір кешіп келеміз. Бүгінде бірлігі бекем, тұтастығы мол егемен елде тұрып жатырмыз. Ал еңселі елордамыз Астана күннен күнге қарыштап дамып, әсемдігімен баурап алуда.