Абайдың көркемдік, әлеуметтік гуманистік және дінге көзқарастары терең білінген еңбегі - қара сөздері. Абайдың қара сөздері (Ғақлия) - ұлы ақынның сөз өнеріндегі көркемдік қуатын,философиядағы даналық дүниетанымын даралап көрсететін классикалық стильде жазылған прозалық шығармасы. Жалпы саны қырық бес бөлек шығармадан тұратын Абайдың қара сөздері тақырыбы жағынан бір бағытта жазылмаған, әр алуан. Оның алты-жеті үлгісі қысқа болса, қайсыбіреуі мазмұн, тақырып жағынан өзгешелеу, ауқымды болып келеді. Абайөзінің қара сөздерінде шығарманың ажарына ғана назар аударып қоймай, оның тереңдігіне, логикалық мәніне зер салған.
Сөйтіп көркемдік шеберлік пен ғылыми зерделік арқылы көркемдік сана менфилософиялық сананы ұштастырады.Абайдың қара сөздеріндегі гуманистік, ағартушылық, әлеуметтік ойлары дінтуралы пікірлерімен бірігіп, тұтас бір қазақхалқының философиялық концепциясын құрайды. Абайдың кара сөздері сондай-ақ жалпы а ортақ асыл сөзге айналды.
Оның қара сөздерінің бірнешеуі ең алғаш1918 ж. Семейде шыққан "Абай" журналында жарық көрді. Кейіннен, Абайдың қара сөздері орыс, қытай,француз, т.б. көптеген әлем тілдеріне аударылды.
Қара сөзде айтылған ойӨңдеу
Абайдың "Жетінші сөзінде" ұшырасатын "жанның тамағы" деген күрделіфилософиялық ұғым бар. Оны Абай біздің санамыздан тыс өмір сүретін объективті дүниенің санада сәулеленуі нәтижесіңде пайда болатын ғылым, білімнің жинақталған қоры ретінде қарайды.
Осы себептен де Абай: "... құмарланып, жиған қазынамызды көбейтсек керек, бұл жанның тамағы еді",— деп қайыра түсінік беріп отыр... .
Жіктік жалғауме жіктеу: Жекеше: Көпше: Мен аспаз+бын Біз аспазбыз Сен аспаз+сың Сендер аспазсыздар Сіз аспаз+сыз Сіздер аспазсыздар Ол аспаз Олар аспаз
Тәуелдік жалғаумен тәуелдеу: Жекеше: Көпше: Менің аспаз+ым Біздің аспаз+ымызСенің аспаз+ың Сендердің аспаз+дар+ың Сіздің аспаз+ыңыз Сіздердің аспаз+дар+ыңыз Оның аспаз+ы Олардың аспаз+дар+ы
Септік жалғаумен септеу: Атау септігі кім? Аспаз Ілік септігі кімнің ? Аспаз+дың Барыс септігі кімге? Аспаз+ға Жатыс септігі кімде? Аспаз+да Табыс септігі кімді? Аспаз+ды Шығыс септігі кімнен? Азпаз+дан Көмектес септігі кіммен ? Аспаз+бен
Абайдың қара сөздері
Абайдың көркемдік, әлеуметтік гуманистік және дінге көзқарастары терең білінген еңбегі - қара сөздері. Абайдың қара сөздері (Ғақлия) - ұлы ақынның сөз өнеріндегі көркемдік қуатын,философиядағы даналық дүниетанымын даралап көрсететін классикалық стильде жазылған прозалық шығармасы. Жалпы саны қырық бес бөлек шығармадан тұратын Абайдың қара сөздері тақырыбы жағынан бір бағытта жазылмаған, әр алуан. Оның алты-жеті үлгісі қысқа болса, қайсыбіреуі мазмұн, тақырып жағынан өзгешелеу, ауқымды болып келеді. Абайөзінің қара сөздерінде шығарманың ажарына ғана назар аударып қоймай, оның тереңдігіне, логикалық мәніне зер салған.
Сөйтіп көркемдік шеберлік пен ғылыми зерделік арқылы көркемдік сана менфилософиялық сананы ұштастырады.Абайдың қара сөздеріндегі гуманистік, ағартушылық, әлеуметтік ойлары дінтуралы пікірлерімен бірігіп, тұтас бір қазақхалқының философиялық концепциясын құрайды. Абайдың кара сөздері сондай-ақ жалпы а ортақ асыл сөзге айналды.
Оның қара сөздерінің бірнешеуі ең алғаш1918 ж. Семейде шыққан "Абай" журналында жарық көрді. Кейіннен, Абайдың қара сөздері орыс, қытай,француз, т.б. көптеген әлем тілдеріне аударылды.
Қара сөзде айтылған ойӨңдеу
Абайдың "Жетінші сөзінде" ұшырасатын "жанның тамағы" деген күрделіфилософиялық ұғым бар. Оны Абай біздің санамыздан тыс өмір сүретін объективті дүниенің санада сәулеленуі нәтижесіңде пайда болатын ғылым, білімнің жинақталған қоры ретінде қарайды.
Осы себептен де Абай: "... құмарланып, жиған қазынамызды көбейтсек керек, бұл жанның тамағы еді",— деп қайыра түсінік беріп отыр...
.
Жекеше: Көпше:
Мен аспаз+бын Біз аспазбыз
Сен аспаз+сың Сендер аспазсыздар
Сіз аспаз+сыз Сіздер аспазсыздар
Ол аспаз Олар аспаз
Тәуелдік жалғаумен тәуелдеу:
Жекеше: Көпше:
Менің аспаз+ым Біздің аспаз+ымызСенің аспаз+ың Сендердің аспаз+дар+ың
Сіздің аспаз+ыңыз Сіздердің аспаз+дар+ыңыз
Оның аспаз+ы Олардың аспаз+дар+ы
Септік жалғаумен септеу:
Атау септігі кім? Аспаз
Ілік септігі кімнің ? Аспаз+дың
Барыс септігі кімге? Аспаз+ға
Жатыс септігі кімде? Аспаз+да
Табыс септігі кімді? Аспаз+ды
Шығыс септігі кімнен? Азпаз+дан
Көмектес септігі кіммен ? Аспаз+бен