Мәтінді мұқият оқыңыз(мәтінді ықшамдаңыз). Әлемнің ең үлкен кітапханасы
«Александрия кітапханасы өртенген 391 жылдан 1220 жылға дейін 830 жыл Отырар кітапханасы əлемдегі ең үлкен кітапхана болған» деп қорытындылайды профессор Еренғайып Омаров. Өкінішке қарай, даңқты бабаларымыздың мыңдаған жылдың тарихымен, ғылым, білім, өнердегі жетістіктерінің алтын қоры сақталған осы кітапхана түгі қалмай жойылып кетіпті. Жер түбіндегі мысырлық ғалым Птоломей болмаса, біз де ондай кітапхана болғанын білмес те едік. Осы кітапханадан білім алған, бүкіл əлем мойындаған Əбу-Насыр əл-Фараби туралы деректерді де тек соңғы кезде алыс шетел деректерінен таптық. Отырардын өзінде əл-Фарабиден де білімі жоғары, оған білім үйреткен талай ғалымдардың болуы да мүмкін. Себебі Отырар кітапханасын əл-Фараби жинамағаны айтпаса да түсінікті. Бұл кітапханада жүздеген жылдар бойы қаншама ғалымдар еңбек етті. Ол заманда кітаптың өте қымбат тұратынын ескерсек, бұл кітапхананы жинауға мол қаржы кеткені анық. Ол кітаптарды сатып алу, жинақтаудан басқа осы кітаптарды сақтайтын үлкен кітапхана ғимараты жəне ондағы жұмыс істейтін ғалымдарды қаржыландыру қала бюджетіне оңайға түспесе керек. Бұндай шығынды кішігірім қалалардың көтере алмасы белгілі.
Осындай үлкен кітапхананы IX ғасырда əлемнің жарты бөлігінен байлық тоқтаусыз құйылып жатқан Бағдат халифтері жинақтаған. Халиф Əл-Мамун (813-833ж.) Бағдат қаласында «Байт Əл-Хакма» (Даналық үйі) атты ғалымдар үйін ашып, дүниенің түкпір- түкпірінен ғалымдар шақырып, кітапхана қорын əзірлеген. Обсерватория ашқан. Кейін Бағдатта өте үлкен кітапхана жинақтаған. Бұл «Даналық үйінде» Орта Азияның, гректің, парсының, Мысырдың көптеген ғалымдары жұмыс жасады. Солардың еңбегінің арқасында кейін «араб өркениеті» деген түсінік пайда болды.
«Даналық үйінде» ең бірінші болып Орта азиялық математик Əл-Хорезми басшылық жасады. Əбу Насыр əл-Фараби де Бағдат халифінің шақыртуымен Бағдатқа барған. Осы кездегі Бағдат Халифінің басты уəзірлері Фараб қаласынан болған деген дерек бар.
Халифке ақыл қосатын уəзірлердің тек білімді, қабілетті адамдардан жиналатынын ескерсек, Фараб қаласының бұл заманда ғылым-білім, мəдениеті өте жоғары қала болғаны айтпаса да түсінікті. Ғылым-білімде осындай үлкен жетістікке жеткен Фараб-Отырар қаласының негізгі табыс көзі сауда деп білеміз. Кейін ғалымдар «Ұлы Жібек жолы» деп атаған үлкен сауда жолының күре тамырында орналасқан қаланың табысы жоғары қала болғаны даусыз.
Құстар қыспен.
Міне және суық қыс басты. Бір мен қармен бізге жәнеаяздар келді. Сол мезгіл маған өте ұнайды. айрықша менкүндерді сүйемін, қашан бас көшеде аз теплеет, қарамастан және на менің тереземнің карнизкөгершіндер жиналады және сыңғырлақ туралы жаңакүннің түбінде воркуют. Сейілде-, мен жиі байқа-, сияқтына ағаш жинал- в ойнақ және туралы не ана безекте-воробьи, емес көзге іл- на өткінші адам жәнепроносящиеся жан ол машина. Біл- олар туралы өзініңқұстың қал-жағдайларының мылжыңдайды, ал біледі,ыстық жазды еске алады. Жиі мен аулаға деген шығамын, покормить чтобы құстар, ақбикештің горсть теремін және оны ша жерге шашыпаламын. Сол кезде барлық тал-шыбықтардан, көңілдібезектей, воробьишки және көгершіндер ұшып барады. Олардың арасында маған алақан және отыр- одан дегенжейтін баздар болады. Иә, тегі, құстарға қыспен қатал тап- себе ас, сол себептенолар және қатар мен бізбен тұрады, көмекті күте. Алмаған және емес обал қонақ ет- нанның ми оныңасамының немесе ақбикештің горсткой - олар ғой мен достарым
Русский :
Птицы зимой.
Птицы зимой. Вот и наступила холодная зима. Вместе со снегом к нам пришли и морозы. Это время года мне очень нравится. Особенно я люблю деньки, когда немного теплеет на улице, и на карниз моего окна собираются голуби и звонко воркуют о начале нового дня. Выходя на прогулку, я часто замечаю, как на дерево собираются в стаи и о чем то чирикают воробьи, не обращая внимания на проходящих людей и проносящиеся мимо них машины. Может они болтают о своих птичьих делах, а может, вспоминают жаркое лето. Часто я выхожу во двор, чтобы покормить птиц, набираю горсть пшена и рассыпаю его по земле. И тогда со всех деревьев, весело щебеча, слетаются воробьишки и голуби. Среди них есть смельчаки, которые садятся мне ладонь и едят с неё.Да, наверное, птицам зимой труднее найти себе пищу, поэтому они и живут рядом с нами, ожидая А мне и не жалко угостить их кусочка ми хлеба или горсткой пшена – они же мои друзья!
5 Нравится