Мәтінді оқып шығып, берілген тұжырымдардың шындық не жалған екенін белгіле. (Прочитайте текст и отметьте правда или ложь данные факты). Нұрәлі мен Кемел ата-әжесінен мол базарлық алып келді. - Атамнан сыйға домбыра алдым, қараңыз, - деп мақтанды Кемел. - Менің әжемнен сыйға алған тақиям қалай? Өте сәнді ме? – деп мақтанды Нұрәлі.
- Бізге ештеңе жоқ па? – деп сұрады анасы балалардан. - Әжемнен сізге базарлық бар. Қоржыннан алыңыз. Оларды қаладан табу қиын. Мінеки, айран, ірімшік, құрт, қаймақ, бауырсақ, - деді Кемел қуанып - Әке, сіз торсықтан қымыз құйып ішіңіз, - деді Нұрәлі. - Ата-аналары балаларына риза болды.
Тұжырым Шындық Жалған
1. Нұрәлі мен Кемел атасы мен әжесіне қонаққа барды.
2. Әжесі Нұрәліге бас киім сыйлады.
3.Балалар ата-анасына базарлыққа сүт тағамдарын әкелді.
— Облети, бүкіл жер отведай тайком қан барлық тірі жаратылыстар, воротясь, мне доложи, кімнің қаны ең тәтті. Кімге укажешь, сол мен боламын губить.
Полетел комар. Орындап ағарудың, асығып қайтатын. Жолында кездестіріп, оның ласточка.
— Қайда летал?
— Мырзаның бұйрығы бойынша менің Айдахара облетел, бүкіл жер білу үшін, олардың қаны ең тәтті.
— Бұл сен білдім?
— Тәтті барлығы қан адам,— пропищал комар. Ласточка встревожилась.
— Не говори, комар, жыланды тамақтандыр шындықты. Адам мейірімді, губи.
— Жоқ, айтайын! Ласточка қайтадан:
тебя, вреди адамға: ол маған дос. Ал комар:
— Жоқ, айтайын!
Ұшып комар - Айдахару және ласточка сол вьется.
— Ну,— зашипел жылан,— әңгімеле барлық разведал! Бірақ страшись, жұм, айтуға болсын деген сөз өтірік!
— Ием, менің әмірші,— деп бастады комар,— деп айтамын мен саған шындықты, ештеңе утаю. Ең дәмді, ең тәтті қан...
Келеді ол айтуға "адам", иә үлгерген жоқ: қарлығаш стрелою кинулась оған отщипнула жіті клювом ұшы комариного тілі.
Заметался комар үстінен змеем:
— З-з-з... З-з-з... З-з-з...— бірақ ештеңе айта алмайды.
Ал қарлығаш ласково щебечет:
— Білемін, Айдахар, бұл айтқым комар: ең тәтті қан — жылан!
Рассвирепел змей на ласточку, ударив құйрығымен, тон, аспанға бастап ашылған пастью. Иә жоқ құс тез және поворотливее қарлығаштары. Метнулась ол жаққа мен кетіп, қайтыс болған. Жане Айдахар үшін ғана құйрығы оның ухватить. Қазақ хандығы мемлекетіміздің нышаны бірі ортасына құйрығының бірнеше перышек және — жерге құлады, ударился туралы тас және испустил рух.
Міне почему у ласточки құйрық рожками, және неге адамдар, сондықтан жақсы көреді, бұл құсты.
Перевод (не дословный, а смысловой)
Дорогие люди в семье .
Дедушка – самый уважаемый человек в народе и в семье. Это мудрый старец, который бережет единство страны, думает о будущем народа. Бабушка – мама твоих родителей, уважаемая мать в семье и в в народе, воспитатель и советчик детей. Папа – глава семьи и кормилец, покровитель детей в семье. Мама – дорогой человек, которая произвела тебя на свет и ночами не спала, вскормила и выростила. Она – благодать, достаток, советчик и основа семьи. Мальчик (сын) – хозяин дома у казахов, продолжение рода. Девочка (дочь) – краса народа, цветок жизни и радость семьи, она – будущая жена и мама. Ее нужно беречь, лелеять и уважать.