Оқүға Шақыру Балалар! Оқүға бар! Жатпа қарап! Жуынып, киініңдер шапшаңырақ! Шақырды тауық мана әлдеқашан, Қарап тұр терезеден күн жылтырап.
Адам да, үшқан құс та, жүрген аң да, Жүмыссыз тек тұрған жоқ ешбір жан да: Кішкене қоңыз да жүр жүгін сүйреп, Барады аралар да ұшып балға.
Күн ашық, тоғайлар шат, ың-жың орман, Оянып жан-мақүлық түнде қонған, Шығады тоқылдақтың тоқ-тоқ даусы; Сайрағы сарғалдақтың сыңғырлаған.
Өзенде балықшылар ау қарап жүр, Тоғайда орақ даусы шаң-шұң орған. «Аллалап», ал кітапты қолдарыңа! Кұлдарын Құдай сүймес жалқау болған. Тарту Балалар, бұл жол басы даналыққа, Келіңдер, түсіп, байқап, қаралық та. Бұл жолмен бара жатқан өзіңдей көп, Соларды көре тұра қалалық па?! Даналық — өшпес жарық, кетпес байлық, Жүріңдер, іздеп тауып алалық та!
Жасуша заттарының арасында бірінші орында су тұр. Бұл жасуша массасының шамамен 80% құрайды. Су тірі организмдер үшін екі есе маңызды, өйткені ол тек жасушалардың құрамдас бөлігі ретінде ғана емес, көпшілік үшін және тіршілік ету ортасы ретінде қажет.
1. Су жасушаның физикалық қасиеттерін - оның көлемін, икемділігін анықтайды.
2. Көптеген химиялық процестер тек су ерітіндісінде жүреді.
3. Су жақсы еріткіш: көптеген заттар жасушаға сыртқы ортадан сулы ерітіндіде енеді, ал сулы ерітіндіде қалдық заттар клеткадан шығарылады.
4. Судың жылу сыйымдылығы мен жылу өткізгіштігі жоғары.
5. Судың ерекше қасиеті бар: оны +4-тен 0 градусқа дейін салқындатқан кезде ол кеңейеді. Сондықтан мұз сұйық судан жеңіл болып шығады және оның бетінде қалады. Бұл сулы ортадағы ағзалар үшін өте маңызды.
Балалар! Оқүға бар! Жатпа қарап!
Жуынып, киініңдер шапшаңырақ!
Шақырды тауық мана әлдеқашан,
Қарап тұр терезеден күн жылтырап.
Адам да, үшқан құс та, жүрген аң да,
Жүмыссыз тек тұрған жоқ ешбір жан да:
Кішкене қоңыз да жүр жүгін сүйреп,
Барады аралар да ұшып балға.
Күн ашық, тоғайлар шат, ың-жың орман,
Оянып жан-мақүлық түнде қонған,
Шығады тоқылдақтың тоқ-тоқ даусы;
Сайрағы сарғалдақтың сыңғырлаған.
Өзенде балықшылар ау қарап жүр,
Тоғайда орақ даусы шаң-шұң орған.
«Аллалап», ал кітапты қолдарыңа!
Кұлдарын Құдай сүймес жалқау болған.
Тарту
Балалар, бұл жол басы даналыққа,
Келіңдер, түсіп, байқап, қаралық та.
Бұл жолмен бара жатқан өзіңдей көп,
Соларды көре тұра қалалық па?!
Даналық — өшпес жарық, кетпес байлық,
Жүріңдер, іздеп тауып алалық та!
Жасуша заттарының арасында бірінші орында су тұр. Бұл жасуша массасының шамамен 80% құрайды. Су тірі организмдер үшін екі есе маңызды, өйткені ол тек жасушалардың құрамдас бөлігі ретінде ғана емес, көпшілік үшін және тіршілік ету ортасы ретінде қажет.
1. Су жасушаның физикалық қасиеттерін - оның көлемін, икемділігін анықтайды.
2. Көптеген химиялық процестер тек су ерітіндісінде жүреді.
3. Су жақсы еріткіш: көптеген заттар жасушаға сыртқы ортадан сулы ерітіндіде енеді, ал сулы ерітіндіде қалдық заттар клеткадан шығарылады.
4. Судың жылу сыйымдылығы мен жылу өткізгіштігі жоғары.
5. Судың ерекше қасиеті бар: оны +4-тен 0 градусқа дейін салқындатқан кезде ол кеңейеді. Сондықтан мұз сұйық судан жеңіл болып шығады және оның бетінде қалады. Бұл сулы ортадағы ағзалар үшін өте маңызды.