Мәтіннен негізгі тірек сөздерді түртіп ал (6-7 сөз).
Галактика — аспан денелері жаулдыздар. планеталар және астероидтармен
толтырылған шексіз ауқымды кеңістік.
Олем кеңістігі 15 миллиард жыл бұрынғы үлкен жарылыстан кейін пайда
болған. Бұл жарылыс кезінде алдымен химиялық элементтер түзіліп, олардың
кейбір бөлшектері бірігіп Слдызды краған. Кейіннен жұлдыздардан
миллиардтаған галактикалар түзілген.
жұлдыздар әртүрлі көлемдегі галактикаларды құрайды. Біздің Күн басқа
алдыздармен бірігіп, спиральді «Кес жолы» деп аталатын галактиканы құрайды.
Оны бултсыз түндерде үзік-үзік жарык жолақ ретінде көруге болады. Біздің
галактиканың диаметрі шамамен күз мың жарық жылына ал вертикальді бөлігі
галактика орталығынан шамамен он мың жарық жылына тең.
Тірек сөздер:
Тірек сөздерді пайдаланып, мәтіннің мазхдүнын айт.
Галактикалар туралы тағы не білесің?
Берілген үзіндіде автор бейнесі Сартайдың класстас досы Мерген арқылы көрініс тапқан.Шығармадағы көтерілген мәселе,айдағы тіршіліктің бір кезде болып,кейін саналы тіршілік иелерінің әсерінен жоғалып кетуы әңгіме болады.Әкесі оларға : Айдың атмосферасы мен гидросферасы бұрын болған,тіршілік иелері атмосфераны ластап, күннің радиациялық электро магниттік ағымы ғаламшардағы тіршілікті жойып жіберген, - деді.Балалардың көңіл - күйі түсіп кетіп,енді мұнда жасырынбақ ойнамауға бекінді.Олар өз жер ғаламшарының атмосферасын мен гидросфера мен биосферасының тазалығын ойлады.Табиғаттың болашақ тазалығы - жастардың қолында.Сондықтанда жеріміз ай ғаламшары құсап,құлазып қалмас үшін,жеріміздің атмосферасының тазалығын ойлайық.
Уақыт бұл алтыннанда қымбат дүние. Біз өзіміз ге берілген уақытты дұрыс пайдалануымыз керек, өйткені бұның пайдасы өзіміз үшін мол. Мысалға, біз уақытымызды кітап оқуға, тапсырмалар орындауға бөлсек, онда біз ақылды болып өсеміз. Ал, егерде бос уақытымызда телевизор көріп, ойын ойнап кетсек, онда біз кейін тек ойын ғане ойнай алатын боламыз. Сол үшін бәрін орнымен жасаймыз керек. Әрине, ойнауға да болады, бірақ орнымен. Сонда біз уақытымызды үнемдейміз. Және, уақыт үнемдеу үшін ең алдымен күндік жоспар болу. Күндік жоспарлар арқылы біз, шаруаларымызды ұмытпай, уақытында орындаймыз.