М. Əуезов «Көксерек» əңгімесінен үзінді Баланың шошыған айғайы шықты. Қасқыр артына айналып тап бергенде, мөңкіп жүрген боздан бала аударылып құлап түсті. Көксеректе кəзірде бұрын ешқашан білінбеген долылық, жайындық бар еді. Туғаннан бергі барлық көресі осыдан — екі аяқтыдан дегендей, жығылып домалап жатқан балаға тап берді. Оқыс секіргенде, санының жарасы ашылып, тыз етіп ашып қалып еді. Ол бұрынғыдан жаман ызаландырып, құтыртқандай. Боз ұзап қашып кетті. Қой да жоқ. Екпіндеп секіріп, ырылдап кеп баланы бас салды.
Бұл бала Құрмаш еді. Қойшы ауырып қалып, əкесі бір күнге қойға жіберген еді. Астына мінгені өзінің жүйрік боз дөнені болатын. Үстіне гүрілдеп қасқыр төніп келгенде, көзі бір ашылып, бір жұмылады. Басына таман арандай ашылып келе жатқан ауыздың жоғарғы жағында өзіне таныс құлақ көрінді. Сол жақтағы тілік құлақтың жартысы салпылдап тұр. Ақырғы сезген- білгені — сол...
Содан əрі баланың үні өшті. Қасқырдың аузы тиместен бұрын өліп кетті. Көксерек ырылдап тұрып, тісінің ұшымен қағып жұлып алып, басын шайқап өткенде, баланың бір жақ көзін қопарып алып кетті. Жүріп бара жатып, қылғып салды... Түнде баланың өлігін тауып алысты. Жанында тайдың ізіндей болып, үлкен қасқырдың ізі жатыр екен.
1. Сұрақтарға жауап бер:
1. Көксеректі сипатта.
2. Əңгіменің идеясы не?
3. Көксерек Құрмашпен неге тез тіл табысты? 4. Көксеректі жауыздыққа баулыған не?
5. Құрмаштың өліміне кінəлі кім?
2. Мақалдарды түсіндір.
1.Ауыл иті ала болса да, бөрі келгенде бірігеді.
2. Қасқырды қанша асырасаң да орманға қарап ұлиды.
3.Берілген сөздерді дұрыс нұсқада жөндеп, сəйкес бағандарға жазыңыз.
(1 б.) (1 б.) (1 б.) (1 б.) (1 б.)
(1 б.) (1 б.)
Сөздер: хайуанаттар-бағы, түйме дақ, Барса келмес, Қызылкітап, адам-зат, жан жануарлар, халық аралық, омыртқа-сыздар, био ресурс, кон-венция, жабайықызғалдақ, қоршаған-орта, ақ қу
Дара сөз
Тіркесті сөз
Біріккен сөз
Қос сөз
4.М.Əуезовтың «Көксерек» əңгімесі бойынша өз ойыңызды жазыңыз /10 сөйлем/ 5 б
еу 6арма ответ
Объяснение: