Нарынқұм зауалы" - ақын Мұхтар Шахановтың " Махамбет Өтемісұлы туралы жазған жыры. Бұл поэма Махамбеттің күрескерлік айбынын, ұлттық болмысын, ақындық тереңдігін, азаматтық парасатын танытатын ілгері шығарма саналады. Поэманың I бөлімі "Махамбеттің соңғы сезі" деп
аталады. Өлеңнің сюжет желiсi Махамбеттің өмірінің соңғы күндері туралы ербейді. Өлеңдегі трагедиялык образ-Махамбет. Ол өзiнiң тусін айту арқылы ақындық пен батырлықты дәріптеп, өзінің ел болашағына деген зор Сенiмiн бiлдiредi. Автор елеңді Махамбеттің өз аузынан сөйлеу арқылы оқырмандардың зор ықыласын айтқан. Мен сенемiн, күні ертен Пенделiктен тазарар деп ұлы елкем. Жә, қашанғы баққа зорлық мінгеспек Сенем, ертен оттыға отсыз күлмес деп. Тек тұлпарлар ғана алатын бас бәйге Есектердiң мойынында жүрмес деп Өлең мазмұнын ерекше тереңдетіп тұрған-антонимдердің стильдік қолданысы: бак пен зорлық; оттыотсыз; тұлпар-есек. Басқалай қолданғанда бұл сездер бiр-бiрiне қарама қайшы емес, еркін түрде айтылуы да мумкiн. Бірақ ақын бұларды жағымды жағымсыз етiп, эмоциямен ұштастырып керсетуарқылы өз өлеңiн нәрлендiрiп тұр. Туған елім, Құдiретiмсiң аңсаған Алдан жаркын Күн шыққаным Кескiнiңдi кермейінші шаршаған Пасыз ойлар тұншыққанын Дулығаны қақ жарып гүл шыққанша Жер астынан қарап жатар мен саған. "Дулығаны қақ жарып гүл шыгу" сәттi қолданылған метафора, яғни жаугершiлiк заман еттiп, бейбiтшiлiктiң келуі. Акын Махамбеттің монологы арқылы бүгінгі күнді жырлап отыр. Махамбет сынды ұлы ақынның тегеурінін, қаһары мен ойлылығын бүгінгі поэзия аспанына жiбек тордай жайып жiберуге ұтылысы бар. Іштей керемет жiгерлi өлең жасан оптимизмнен, тек жасампаздыктан тұрмайды. Олармен қоса әдемi арман, ойлы мұң, узенгi қағыстырып, биік мақсатқа бастайды, Сейтiп лирикаға тән алау от пен лап етпе сезiм емiрi кызуы басылмайтын, алыстан көрінгенмен еш ешпейтін "мәңгiлiк отка" айналды. Ұлы махаббат оттары қосыла жанырасады. Арман мен арман қосылады. Монолог үлгiсiнде керiнiп отырған ақын сезiмi сенiмге айналып, сенiмiболмағай", деген сөз түйіні толғаныс түрінде ойлану, байыпты бағдарлау сипатын танытса, ең соңғы шумақтарға "Дулығаны қақ жарып гүл шыққанша, жер астынан қарап жатам мен саған" сөздері арқылы ақын сезімі шираған, ең жоғарғы нүктеге көтеріледі. Жалпы ақын барлық өлеңдерінде осы үдемелі әдісті қолданады.
Нарынқұм зауалы" - ақын Мұхтар Шахановтың " Махамбет Өтемісұлы туралы жазған жыры. Бұл поэма Махамбеттің күрескерлік айбынын, ұлттық болмысын, ақындық тереңдігін, азаматтық парасатын танытатын ілгері шығарма саналады. Поэманың I бөлімі "Махамбеттің соңғы сезі" деп
аталады. Өлеңнің сюжет желiсi Махамбеттің өмірінің соңғы күндері туралы ербейді. Өлеңдегі трагедиялык образ-Махамбет. Ол өзiнiң тусін айту арқылы ақындық пен батырлықты дәріптеп, өзінің ел болашағына деген зор Сенiмiн бiлдiредi. Автор елеңді Махамбеттің өз аузынан сөйлеу арқылы оқырмандардың зор ықыласын айтқан. Мен сенемiн, күні ертен Пенделiктен тазарар деп ұлы елкем. Жә, қашанғы баққа зорлық мінгеспек Сенем, ертен оттыға отсыз күлмес деп. Тек тұлпарлар ғана алатын бас бәйге Есектердiң мойынында жүрмес деп Өлең мазмұнын ерекше тереңдетіп тұрған-антонимдердің стильдік қолданысы: бак пен зорлық; оттыотсыз; тұлпар-есек. Басқалай қолданғанда бұл сездер бiр-бiрiне қарама қайшы емес, еркін түрде айтылуы да мумкiн. Бірақ ақын бұларды жағымды жағымсыз етiп, эмоциямен ұштастырып керсетуарқылы өз өлеңiн нәрлендiрiп тұр. Туған елім, Құдiретiмсiң аңсаған Алдан жаркын Күн шыққаным Кескiнiңдi кермейінші шаршаған Пасыз ойлар тұншыққанын Дулығаны қақ жарып гүл шыққанша Жер астынан қарап жатар мен саған. "Дулығаны қақ жарып гүл шыгу" сәттi қолданылған метафора, яғни жаугершiлiк заман еттiп, бейбiтшiлiктiң келуі. Акын Махамбеттің монологы арқылы бүгінгі күнді жырлап отыр. Махамбет сынды ұлы ақынның тегеурінін, қаһары мен ойлылығын бүгінгі поэзия аспанына жiбек тордай жайып жiберуге ұтылысы бар. Іштей керемет жiгерлi өлең жасан оптимизмнен, тек жасампаздыктан тұрмайды. Олармен қоса әдемi арман, ойлы мұң, узенгi қағыстырып, биік мақсатқа бастайды, Сейтiп лирикаға тән алау от пен лап етпе сезiм емiрi кызуы басылмайтын, алыстан көрінгенмен еш ешпейтін "мәңгiлiк отка" айналды. Ұлы махаббат оттары қосыла жанырасады. Арман мен арман қосылады. Монолог үлгiсiнде керiнiп отырған ақын сезiмi сенiмге айналып, сенiмiболмағай", деген сөз түйіні толғаныс түрінде ойлану, байыпты бағдарлау сипатын танытса, ең соңғы шумақтарға "Дулығаны қақ жарып гүл шыққанша, жер астынан қарап жатам мен саған" сөздері арқылы ақын сезімі шираған, ең жоғарғы нүктеге көтеріледі. Жалпы ақын барлық өлеңдерінде осы үдемелі әдісті қолданады.