Оқиық және жауап берейік 5. Сөйлемдерді оқы. Дұрыс мәліметті анықта.
Каспий теңізінде қызылбалық жоқ.
Каспий теңізінің маңында қоқиқаз бен аққу жүреді.
Теңізден итбалықты жиі көре аламыз.
Үйрек пен қаз, қоқиқаз бен аққу теңізге қарағанда
көгалды ұнатады.
Теңіздің айналасында қоқыстар қалдыруға болмайды
Ұлыстың Ұлы күні – «Наурыз» мерекесімен байланысты концептуалды ұғымдардың бірі. Ұлыстың ұлы күні деген сөз орамындағы Ұлы күн, Жылдың бас күні. Ең абзал, ең мәртебелі болып ұғынылғандықтан қазақтар Ұлы күн деп атаған. Ал ұлыс сөзі жұрт, ел, халық білдіретін жиынтық ұғымның атауы. Ұлыс оң болсын дегендегі ұлыс осы аталған мағынаны білдіреді. Қысқасы, сөз бір-бірімен байланысып, тіркесіп барып «Наурыз» мейрамы дегенді білдіреді. Мәшһүр Жүсіп: «Қазақта Наурыз деген кісі аты болған. Келін-кепшіктер атай алмай «Ұлыс күні» деп, Ұлыстың ұлы күні деп кеткен. «Ұлыс» - Түркінің ата-бабаларынан қалған ескі тіл. Біздің қазақта Ұлыстың ұлы күні – «Наурыз» - дейді.
Наурыздама тойы – «Наурыз» мерекесіне қатысты негізгі ұғымдардың бірі, наурыз көжеден басқа. Әдетте, ел ішіндегі аса бай, дәулетті адамдардың наурызды той қылып өткізуін наурыздама дейді. Наурыздама тойы бір аптаға созылып, сегізінші күні тойға келгендер тарай бастайды. Арқа еліндегі дәулетті Тәтидің наурыздама тойын өткізген деп, арғынның атақты биі Едігені жүз кісісімен күткендігі жөнінде Мәшһүр Жүсіп жазбаларында мынадай дерек бар: Сіз бір жақтан бір жаққа бара жатқан жолаушы емессіз, әдейін наурыздама қылдыра келдіңіз! Ұдайымен сегіз күн қылмаған соң, мұның қылуға не сәндігі бар?! – деп, сегіз күн күтіп, сыйлап, бір күнінен бір күнін асыра беріпті.
Тәти мырза алдырған түлкілерінің ішінде бір қара түлкісі бар, наурыздаманың үстінен келіп қалыпты. Қара түлкі алдырып келгеніне бір қуанып, «Наурыздама қылдырамын!» - деп, Едігенің келгеніне қуанып:
«Бұл наурыздама Баяудікі болды. Мен ұрғашы наурыздамасына ортақтаспаймын!» - деп, басы Едігенің өзіне түйе бастатқан тоғыз, онан кейінгісіне: біріне ат, жүз кісіден бір кісіні құр қойған жоқ. Ең аяқ атшыларға бір-бір матадан үлестіріп: - Міне, менің наурызым! – деп, сый қылыпты.
Міне, сондай жақсы күнде тасып кетіп алған дуа ұрпағынан Шорман шығып, Мұса шығып, байлық, беклік таласа қоса шығып, жалпақ Сүйіндікке құт ауыл, ұйытқы ауыл болып тұр. Бұл күндегі пәленшекем, түгеншекемнің пейіліне қарағанда, тағалы торы тай ұстап тұра алмайтұғын пейіл бар. Атасына, бабасына тиген осы екен. Оңған, ілгері басқан біреуді: «Шіркін атасына, бабасына дуа тиген тұқым ғой!» - дейді.
Халықтың Наурыз мейрамындағы салт-ғұрыптардың бір алуаны табиғатпен «тіл табысу», оны қасиеттеу мағыынасында болса, енді бір алуаны адамдар арасындағы этикалық-моральдық қатынастарды реттеу, нормаларын нығайту, жолға қою мақсатына бағытталады. Жүректе // көңілде өткен күннен дақ, реніш, өкпе-қалдықтың қалмауы, бұларды дер кезінде жүректен // көңілден кетірмесе, аяғы араздыққа, дау-жанжалға, қатыгездік пен қастандыққа апарып соқтырады. Сондықтан Наурыз мейрамында кешірім сұрау, кешіру тәрізді адамгершілік акциясы өткізілген. Мұның өзі жүректі таза ұстау, кір шалырмаудың халық ұғымында соншалықты маңызды екенін көрсетеді.
Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. – Алматы. РПК «СЛОН», 2013. 4-том. 489-490-бет.
12 Наурыз 2015 ж.
Библиографическое описание: Голованова, Д. С. Влияние интернет-сленга на речевую культуру современной молодежи / Д. С. Голованова, И. Н. Якименкова. — Текст : непосредственный // Юный ученый. — 2019. — № 3 (23). — С. 1-3. — URL: https://moluch.ru/young/archive/23/1409/ (дата обращения: 08.11.2020). Мы живем в век интернета. Это очень удобно. Интернет позволяет общаться с людьми на больших расстояниях. Раньше наши мамы и папы, бабушки и дедушки писали письма, с замиранием сердца бежали к почтовому ящику в ожидании ответа. А теперь сигнал мобильника оповещает нас о сообщении в той или другой сети. Из интернета можно узнать много нового и полезного: люди со всего мира делятся с нами своими навыками и умениями из разных областей. Мы уже настолько привыкли к этим благам, что не представляем своей жизни без сети. Интернет сегодня является не только источником разнообразной информации, но и популярным средством общения для многих людей, особенно для молодежи. Полноценное общение в молодежной среде невозможно без владения ее языком. Свойства речи и свойства среды взаимосвязаны. Речь отражает нашу действительность, которая связана с ускоренным темпом жизни, сменой культурных ориентиров и ценностей. С ростом темпов жизни растет и словарный запас, так как каждому новому понятию должно соответствовать его определение, то есть слово. В школе мы начинаем изучать русский язык, познаем правила написания слов, предложений, текста. Обогащаем нашу речь литературой, проникаемся русским духом, ведь каждый русский человек обязан знать свой родной язык. Раньше наш язык был «великим и могучим», а теперь с каждым годом растет безграмотность. Современная молодежь старается общаться на более упрощенном, доступном языке, не придерживаясь правил письма. Некоторые люди пишут без заглавных букв, без знаков препинания. Находясь в виртуальном интернет-пространстве, можно заметить, что слова русского языка зачастую употребляются не по правилам, что приводит к негодованию педагогов, родителей, представителей всего старшего поколения.
не забудьте правильно оформить цитату:
Голованова, Д. С. Влияние интернет-сленга на речевую культуру современной молодежи / Д. С. Голованова, И. Н. Якименкова. — Текст : непосредственный // Юный ученый. — 2019. — № 3 (23). — С. 1-3. — URL: https://moluch.ru/young/archive/23/1409/ (дата обращения: 08.11.2020).
Объяснение: