Оқылым. 1-тапсырма. Мәтінді мұқият оқып, мәтін мазмұнынан маңызды екі
ақпаратты анықтаңыз.
"Мәдениет" деген ұғымның аясы өте кең. Көшпелілердің рухани мәдениетінің өз даму
ерекшеліктері бар. Көшпелілердің материалдық мәдениеті көші-қонға ыңғайланып
жасалған. Мұндай таза көшпелі мәдениет үлгілеріне біз жеңіл киіз үйді, ыдыс-аяқтарын,
бесігін, басқа да тұрмыстық заттарын жатқызамыз.
Көшпелілер мәдениетінің ерекшелігі — олардың мәдениетінің көбінесе көпқырлы
болып келуінде. Көне заманда жаулап алу, бейбіт көршілік жағдайы арқылы көшпелілер
өздеріне түрлі халықтардың жақсы мәдени жетістіктерін қабылдады.
Отырықшы өркениет үлгілері әсіресе орта ғасырларда, Оңтүстік өңірлер мен
Жетісуда отырықшы қала мәдениеті дәуірлеген кезде көбейе түсті. Көне түркілер
мекендеген Тұран жерінде диқаншылықпен, мал өсірумен қатар алтын, күміс, жез, темір,
қорғасын өндірген елдің өзіндік мәдениеті болған. Түркі қалаларында тоқымашылық,
сауда-саттық пен қолөнер қатар дамыған. Түркілердің Сауран, Отырар, Сайрам, Тараз,
Баласағұн сияқты қалалары Ұлы Жібек жолының бойына орналасқандықтан, Үндістан,
Қытай, Византия мемлекеттерімен сауда-саттық жасап, тікелей дипломатиялық
қатынастар орнатуға жол ашқан. (128 сөз)
1-ақпарат:

[1]
2-ақпарат:

[1]
2-тапсырма. Мәтіннің негізгі тақырыбын анықтаңыз.
[1]
СОС

                       «Мәңгілік еліміздің  - Мәңгілік тілі» - Елбасымыз «Қазақстан жолы – 2050: бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Жолдауында Мәңгілік Ел идеясын  жариялағаны белгілі. - Мәңгілік Ел – барша қазақстандықтардың өміріне, болашағына қатысты идея. Ертеңгі бағытын, жүретін жолын, өсу жолындағы мұратын анық білген елдердің қандай жеңістерге жеткенін тарихтан білеміз. Біздің еліміз тәуелсіздігіне енді қол жеткізіп жатқанда алдағы 30 жылын ойласа, енді жүрісін дұрыстап, тынысын жөндеп алғанда Мәңгілік Ел мұратын алға қойды. Мәңгілік Ел деген халықтың жағдайы, Мәңгілік Ел деген елдің өрлеуі, Мәңгілік ел деген  Мәңгілік жарқын өмір. Бұл мәселе және сол жолда атқарылуға тиісті іс-шаралардың бәрі де ең әуелі халқымыздың санасына терең сіңірілуі керек. Сонда әркімнің мемлекет алдындағы, өз ұлтының алдындағы  жауапкершілігі де арта түседі. Елбасы Мәңгілік Ел болып қалу үшін не істеу керектігін  айтып қана қоймай, осы ұлы мұраттар жолындағы істі бастап  берді

Басқа пәле тілден. 
Язык мой – враг мой. 

Ештен кеш жақсы. 
Лучше поздно, чем никогда. 

Ақша тиыннан құралады. 
Копейка рубль бережет. 

Үндемеген үйдей пәледен құтылады. 
Молчание от самой большой беды избавляет. 

Берместін асы піспес, 
Қазаны оттан түспес. 
У скопого обед не сврится, пока гость не уйдет. 

Жарқырағанның бәрі алтын емес. 
Не все золото, что блестит. 

Әзілің жарасса, атаңмен ойна. 
Если шутка уместна, и с отцом шути. 

Нар жолында жүк қалмас. 
На пути верблюда груз не залежит. 

Ақылды көргенін айтады, 
Ақмақ ішкенін айтады. 
Глупец придет, чтобы повторять, 
Что и когда он ел. 
Мудрец придет, чтобы рассказать, 
Что повидать успел. 

Адатықтан ұдкен ат жоқ, 
Наннан ұлкен ас жоқ. 
Самая свята пища – хлеб, 
Самое святое имя – человек. 

Айна айна емес, халық айна. 
Зеркало правды – народ. 

Білімі жоқ ұл – жұпары жоқ гүл. 
Человек без знаний, что цветы без запаха. 

Сыйларға асың болмаса, 
Сыйпарға тідің болсын. 
Если нечем гостя угостить, найди душевное слово для него. 

Талапты бала – талпынған кұустай. 
Толковый сын, что птица, готовая к взлету. 

Жақсыны арман оздырар, 
Жаманд кұлқын тоздырар. 
Умного мечта ведет вперед, 
Дурная подлость тянет назад. 

Әр елдін салты басқа, 
Иттері қарақасқа. 
У каждого народа свои традиции 
И собаки разные. 

Көз жасы көл болды. 
Из плевков образуется море.