ОҚЫЛЫМ 3-тапсырма. Өлеңді мәнерлеп оқы. Автордың көңіл күйі туралы айт. Ұлы күнде тауып мезгіл бір ретін, ,
Атқарғандай қасиетті міндетін .
Жаратылыс нұрын белiп Жаратқан,
Табиғаттың адамға жоқ қарызы!
Жылына бір теңелген сәт күн мен түн.
Аққа тиіп ағайынның ауызы,
Артты сол күн наурызкөже маңызы...
Бойыңдағы нәрін берген аямай
Табиғаттың адамға жоқ қарызы!
А.Найманбаев
Мағауинның "Бір атаның балалары" атты шығармасын оқып, мен Зигфрид деген баланы аядым, оның ұлты неміс болдғандықтан, оны ешкім өз отбасына алғысы келмеді. Бұл әділетсіз,себебі ол баланың ұлты неміс болғанына кінәлі емес. Бұл оқиға соғыс кездері орын алған, баланың ата-анасы болмай, ол балалар үйіне жіберілген. Кейін төраға балаларды әркім үйлеріне алсын деген бұйрық берді.Бір қария осы Зигфридты мен алайын, менің балам соғыста қаза болды деді. Олар ұзақ уақыт бойы бірге тұрды. Бір күні ауылдың балалары оны қазаншұңқырдың қасына ойнауға шақырды. Зигфрид балалардың сана сезімі дұрысталды деп ойлап,ойнауға барды.Балалар оның үстіне балшық шашып тастап, ол жылады. Маған осы шығарма өте ұнады,себебі мейірімді адамдар өмірде әлі де бар екен және олар байғұс баланың тағдырына немқұрайды қарамайтынына көзім жетті.
Бата, бата беру — адал ниет, жақсы тілек білдірудің ұлттық дәстүрі. Дастарқан басында, түрлі жиын-тойларда, т.б. адам өмірінде кездесер ірілі-ұсақты қуаныштар кезінде той, қуаныш иесіне арнап қол жайып, бата береді. Сондай-ақ, қиын сапар, алыс жолға аттанған азаматына ақ жол тілейтін халқымыздың ежелден келе жатқан, кең таралған дәстүрлерінің бірі. Бата беретіндер, көбіне, көпті көрген ақсақалдар мен кемеңгер де дуалы ауызды билер болып келеді. Бата қысылғанда — қуат, қиналғанда—медет беріп, әрбір іс-әрекетіңе даңғыл жол ашып, бәле-жаладан қорғайды деп есептелген. Бата көзі тірілерге ғана емес, аруақтарға да жасалған. Батасыз, тілексіз өмір болмайды. “Батамен ер көгереді, жаңбырмен жер көгереді” деп халқымыз текке айтпаған. Батаның да қисыны, айтылатын, айтылмайтын жері болады, қуаныш пен тойдың ретіне қарай, соған лайық Бата тілегі болады.
Бата қазақ фольклорының дербес, шағын жанры ретінде қарастырылады. Ұйқасты, ырғақты болып келетін, тұрақты образдарға негізделетін бата халқымыздың жақсылық пен жамандык, адалдық пен арамдық, обал-сауап турасындағы моральдық-этикалық түсініктерінің айғағы іспетті.
Мағыналық тұрғыда екі түрге бөлінеді: ақ (оң) бата (алғыс), теріс бата (қарғыс). Қазақ халкының бата сөз үлгілеріне В.Радлов, Ш.Уәлиханов, А. Васильев, Г. Потанин, т.б. зерттеушілер назар аударып, жинап жариялаған.
Кейін батаға Ислам дінінің әсері тиген. Осы күнгі бата отбасына амандық, молшылық, жастарға өмір, бақыт, білім тілеу мазмұнында болып келеді,