ОҚЫЛЫМ
МӘТІНМЕН ЖҰМЫС
3-тапсырма. Мәтінді оқы. Мәтіннің идеясын анықта.
Еліміздің болашақ көшбасшылары – бүгінгі студенттер мен мек-
теп оқушылары «Қазақстанның іргетасына қаланған әрбір кірпішін»
білуге тиіс. ...Сіздердің, бүгінгі жастардың, ерекше ұрпақ екендеріңізді
қайталаудан мен жалықпаймын. Сіздер тәуелсіз Қазақстанда өмірге
келдіңіздер және сонда ержетіп келесіздер. Сіздердің жастық шақта-
рыңыз – біздің еліміздің көтерілу, гүлдену мезгілі. Сіздер осы жетістік-
тер мен табысқа жете беру рухын бойларыңызға сіңіргенсіздер. Атап
айтқанда, біздің еліміздің тағдыры сіздердің тағдырларыңызбен
айқындалады (Н.Назарбаев).
ЖАЗЫЛЫМ​

Кәде – қазақ халқының рәсімдік және ғұрыптық жоралғыларының жиынтық атауы. Кәде жасамау – дәстүрді сыйламау, яғни әдет заңын бұзу деген сөз. Кәделердің ережесі, әрқайсысының өз жасау тәртібі бар. Оны бұзуға болмайды. Кәдеге тоқтау жоқ, дәлел жүрмейді, сөз өтпейді. Кәде беру – міндет. Өйткені халық арасында «ат өлсе де, кәде өлмейді» деген атамыздан қалған аталы сөз бар. Той кәделері (тойбастар, сарқыт, байғазы, көрімдік, сүйінші, айттық, жыртыс, шашу, бата т.б.). Сондай-ақ, Құдалық кәделері, Күйеу кәделері, Балаға арналған кәделер мен Қаза кәделері бар. Оларға кейінірек жеке-жеке тоқталып өтеміз. Алдымен Той кәделерінен бастасақ. Той кәделері Тойбастар – қыз ұзату, үйлену т.б. тойларда айтылатын өлең түрі. Қазақтың қай тойы болмасын, «тойбастар» жырымен басталады. «Тойбастар» айтқан адамға жақсы сыйлық беріледі. Той бастардың негізгі мазмұны – тойдың салтын дәріптеу, той иесі қызды мақтау, той жасаушылардың жақсы тілеуіне үн қосу. Сарқыт – тойдан, айт мейрамынан ырымдап кәмпит, құрт сияқты дәмнен алып, үлкен кісілер (негізінен әйелдер) үйдегі балалары мен келіндеріне әкеліп ауыз тигізеді. Сол сияқты үлкен табақтан қалған етті де «сарқыт» деп, оны да жастар үлкен кісілердің жолын, абыройын берсін деп ырым қылып жеген. Бұрын «сарқыт қайтады» деп келіндер үлкендердің табағын әдейі күтіп отыратын болған. Қазақ салтында сарқыттың ырымдық әрі тәрбиелік дәстүрлік маңызы зор. Байғазы – қазақ дәстүрінде үлкеннің кішіге, негізінен балаға беретін сыйлығы. Байғазыны, көбі

Ma famille, c’est tout ce que j’ai de plus cher au monde. Elle n’est pas grande, c’est une famille russe (ukrainienne, biélorusse) typique. Nous sommes cinq : mon père, chef de famille, ma mère, ma sœur (mon frère / mes deux frères), mon chat et moi.

Mon père s’appelle Nikolas. Il a 42 ans. Il est ingénieur et travaille dans une grande entreprise. Il aime beaucoup son travail (boulot). Comme loisirs, il aime faire du sport, il fait du tennis , de la natation et du jogging. Il adore aussi les sports d’équipe. Le week-end il joue au foot avec ses amis.

Ma mère, Irène, est enseignante. Elle enseigne l’espagnol à l’université. Elle est très patiente et travailleuse, c’est pourquoi les étudiants l’adorent. Ses cours sont très intéressants, comme nos leçons de français. Elle fait aussi du sport et joue du piano. Parfois elle passe le soir à tricoter. Elle a 36 ans , mais elle ne fais pas son âge, elle très belle.

Ma sœur s’appelle Nathalie. Elle a 5 ans. Elle va à la maternelle. Elle est très sympa et gentille. J’aime beaucoup ma petite sœur. On joue souvent ensemble. Je lui apprends beaucoup de choses. Deux fois par semaine, elle fait de la danse. Elle est très douée.

Moi, vous me connaissez déjà. Je vais à l’école de mon quartier. Après l’école je joue dans le parc aveс mes amis. J’aime lire et aller à la mer.