Орхон-Енисей жазба ескерткіштеріне «Күлтегін» және «Тоныкөк» тұңғыш батырлар жыры болып саналады. Түркілердің өз елі, жері
үшін жүргізген соғыстарын атап көрсетеді де, сол жеңістердің оңайға
жырлары жатады. Бұл жыр түркілердің ерлігін, елдігін дәріптейтін
түспегені, оған Тоныкөктің ақыл-кеңесімен және ерлік істерімен үлес
біржолата сіңісіп кеткен сөз тіркестері жиі кездеседі. Әсіресе Тәңір,
қанатты сөздер, афоризмдер, мақал-мәтелге айналып, халықтық тілге
қосқаны суреттеледі. Тоныкөк жырында дидактикалық сарындағы
мағынасында қолданылады. Бұны көне түркі мәдениеті мен бүгінгі
түркі, бек, бай деген ұғымдар тілімізде күні бүгінге дейін алғашқы
қазақ мәдениеті сабақтастығының белгісі деуге болады.
2-тапсырма. Мәтін бойынша жоспар құрастыр.
Көптік жалғаулы сөздер: балалар, балалардың, біздің, адамдардың, аурулары, тамырлар, ауруларында.
Тәуелдік жалғаулы сөздер: саулығы, есебіміз, себебі, денсаулығы, аурулары.
Септік жалғаулы сөздер: бала (Атау с.), қоғамның (Ілік с.), назарында (Жатыс с.), балалардың (Ілік с.), адам (Атау с.), дененің (Ілік с.), денсаулықты (Табыс с.), күтудің (Ілік с.), аурудың (Ілік с.), әрқайсысының (Ілік с.), баланың (Ілік с.), құрсағында (Жатыс с.), анасының (Ілік с.), адамдардың (Ілік с.), ішінде (Жатыс с.), балаға (Барыс с.), дәрігерге (Барыс с.), дәрінің (Ілік с.), дәрі (Атау с.), ауруларында (Жатыс с.), ауруға (Барыс с.).
Жіктік жалғаулы сөздер: ?