Перевести : бірінші бір қыз келер ақша мандай, жамағат - үлкен - кіші мақтағандай. анадан туғаннан - ақ болып дана, әлінше жақсыларды жақтағандай. құрбысын жауға бермес ол шаhыбаз, жолдасын сары алтындай сақтағандай. жүреді теңін тауып ойнап - күліп, сыны жоқ жұмысының ақсағандай. екінші бір қыз келер тілі жорға, ұқсаған жұмақтағы бейне хорға. ажары, ақша беті сағымданып, жарасар құлағына алтын сырға. үшінші бір қыз келер қара шашты, күлім көз, оймақ ауыз, қиғаш қасты. шомылған айдын көлдің аққуындай, отырар ағажан деп кәрі - жасты.
ответ: жаздыгїн шілде болєанда,
кґкорай шалєын, бјйшешек,
ўзарып ґсіп толєанда;
кїркіреп жатќан ґзенге,
кґшіп ауыл ќонєанда;
шўрќырап жатќан жылќыныѕ
шалєыннан жоны ќылтылдап,
ат, айєырлар, биелер
бїйірі шыєып, ыѕќылдап,
суда тўрып шыбындап,
кўйрыєымен шылпылдап,
арасында кўлын-тай
айнала шауып бўлтылдап.
жоєары-тґмен їйрек, ќаз
ўшып тўрса сымпылдап.
ќыз-келіншек їй тігер,
бўрала басып былќылдап,
аќ білегін сыбанып,
јзілдесіп сыѕќылдап.
мал ішінен айналып,
кґѕілі жаќсы жайланып,
бай да келер ауылєа,
аяѕшылы жылпылдап;
сабадан ќымыз ќўйдырып,
ортасына ќойдырып,
жасы їлкендер бір бґлек
кеѕесіп, кїліп сылќылдап.
жалшы алдаєан жас ,
жаєалайды шешесін
ет јпер деп ќыѕќылдап.
кґлеѕке ќылып басына,
кілем тґсеп астына,
салтанатты байлардыѕ
самаурыны бўрќылдап.
білімділер сґз айтса,
бјйгі атындай аѕќылдап,
ґзгелер басын изейді,
јрине деп маќўлдап.
аќ кґйлекті, таяќты
аќсаќал шыєар бір шеттен
малыѕды јрі ќайтар деп,
малшыларєа ќаѕќылдап.
бай байєўсым десін деп,
шакырып ќымыз берсін деп,
жарамсаќсып, жалпылдап.
шапандарын белсенген,
асау мініп теѕселген
жылќышылар кеп тўрса,
таѕертеѕнен салпылдап.
мылтыќ атќан, ќўс салєан
жас бір бґлек
су жаєалап ќутыѕдап.
ќайырып салєан кґк ќўсы
кґтеріле бергенде,
ќаз сыпырса жарќылдап.
ґткен кїнніѕ бјрі ўмыт,
ќолдан келер ќайрат жок,
баєанаєы байєўс шал
ауылда тўрып кїледі,
ќошемет ќылып ќарќылдап.
объяснение:
Жазу өте ерте заманда жасалып, ұзақ тарихи даму кезеңдерден өтті. Даму барысында жетілуімен бірге оның принциптері де өзгеріп отырды. Оның себебі кай кез болмасын, жазуда сөздің дыбыстык жағын, яғни айтылу формасын дәл беру басшылыққа алынады, соған талпынады. Тілдегі дыбыстар өте күрделі кұбылыс. Оның айтылуындай етіп ешбір графика дэл бере алмайды. Сондықтан айту мен жазу арасында алшактыктар туындап, уақыт өте ол алшақтықтар тілдің табиғатына, дамуына өзінің кері әсерін тигізеді. Сан ғасырлар бойы тілдің өзінің даму заңдылығына нұқсан келеді. Оны жою үшін арнайы тілшілердің зерттеулерінің нэтижесінде тілдің сан ғасырлар бойы бұзылмай келе жатқан табиғатын сақтауға, одан эрі қарай дамуына оң әсер етуіне жағдай жасайтын дұрыс жазылуын камтамасыз ететін емле ережелері мен нұсқаулар талқыланып, келісіледі. Соның нәтижесінде емле ережелері енгізіледі. Сондьщтан да әлемдегі бірнеше ғасырлық тарихы бар жазу жүйелерінің ең жётілген түрінің өзіне де үнемі өзгертулер енгізіліп отырылған. Осының өзінде де кез келген жазу түрінде дыбыс жүйесі мен алфавиттің арасында алшақтықтар кездеседі.
Қазақ тілінің жазылуы мен айтылуы арасындағы алшақтыктар графиканың пайда болуымен тығыз байланысты. Сан ғасырлар бойы ауызша дамып, толығып, байып келген қазақ тілі XX ғасырда коғамдык кажеттіліктен туындаған жазбаша формасының дүниеге келуімен ауызша
жэне жазбаша формасының арасында алшақтықтар туындай бастады. Әлемдегі қай графиканы алсақ та, оның басты мақсаты тілдің табиғатын жазбаша формада дәл беру болып табылады. Осы мақсатты көздеген кез келген графика пайдалану барысында туындаған кемшіліктерді жою үшін өз тілдерінің ерекшелігене сәйкес емле ережелерін бекітеді.
Қазіргі қазақ емле ережесінің тарихына көз жіберсек, оның іргесі 1940 жылы кириллицияға («орыс жазуынаң) көшкен кезде қаланды [28,178]. Қазақ тілі емлесінің осы жазу бойынша түзілген қағидаларының 15-16 жылдық тәжірибеден кейін кем-кетігі ескеріліп, біршама реттелген нұсқасы 1957 жылы ұсынылып, заңдастырылды, яғни үкімет тарапынан арнайы каулы қабылданып, бекітілді. Европа елдері мен кытай, үнді, жапон сияқты халықтардың, жүздеген, тіпті кейбіреуінде мыңдаган жылдарға созылған жазу үрдісі бар халыктардың дұрыс жазу қағидаларын үкімет тарапынан бекітіп, көпшілікті соған бағынуға міндеттеу шарт та болмас. Бұларда дәстүр факторы өз-өзінен кызмет етіп жатады. Ал 1940 жылға дейін бас-аяғы он бес-жиырма жылдың ішінде үш түрлі: А.Байтұрсынұлы түзген қазактың тұңғыш ұлттык жазуы — араб таңбаларын, одан кейін оншакты жыл (1929-1940) колданған латын жазуын, 1940 жылдан бастап кабылданған кириллицаны пайдалануга мәжбүр болған қазак сиякты халыктың әр жазудың емлесінде дэстүрі калыптасып, орнығып үлгермеді, сондыктан эркім бұрыңғы жазудың тэртібін сактап, алакұлалык туғызуы мүмкін болғандықтан, 1940 жылы жаңа графикага көшкен кездегі емле ережелері де, 1957 жылғы оның біршама түзетілген жаңа редакциясы да ресми үкімет тарапынан арнаулы қаулымен бекітілген болатын.